Page 34 - LabMedya - 60

34 BİY www .labmedy a.c om
GÜNDEMOLOJİ / YAŞAM

MÜZİK

ZEVKLERİMİZ NE

İFADE EDİYOR?

Hepimizin müziğe karşı ilgisi farklıdır. gibi de işlev görebiliyor. Bilişsel tarzın
Farklı tarz müziklerden zevk alabiliriz müzik zevkiyle bağlantısının incelendiği
veya hiç müzik sevmeyebiliriz. Müzik bir çalışmada empati yeteneği fazla
zevklerimizdeki farklılıklar bilincimiz olanların daha yumuşak, sade ve doğal
DİNOZORLAR, hakkında bilgi sağlayabilir. müzikleri tercih ettiği ancak ağır metal
gibi sert müzikleri sevmediği görülmüş.
SAMANYOLU Müzik yeteneğimizin ve kulağımızın Bu kişiler daha duygusal, olumsuz hisleri
ön plana çıkaran şiirsel müzikleri tercih
farklılık gösterebilmesi kısmen genetik
ediyormuş. Sistematize etme yeteneği
yapıyla ilişkilidir. İnsanlar sesi iç kulaktaki
GALAKSİSİNİN ÖBÜR titreşimlerin işitme kılları tarafından ağır basan kişilerinse daha sert ve
algılanıp elektrik sinyalleri olarak beyne
eğlenceli müzikleri tercih ettiği görülmüş.
TARAFINDA YAŞAMIŞ iletilmesiyle algılar. Bu işitme yapılarının Tercih edilen müzik türünün beyinde
işlevinde rol oynayan GATA2 ve PCDH15
gibi genlerin müzik yeteneğinin
değişiklikler oluşturması da mümkün.
gelişiminde rol oynadığı düşünülüyor. Ağır metal müzik dinleyenler üzerinde
DİNOZORLARIN DÜNYAYI YÖNETTİĞİ Ancak bazı insanların hiç müzik yapılan bir çalışmada metal fanlarında
uzun vadede davranışsal ve duygusal
ZAMANLARDA GEZEGENİMİZ, GALAKSİNİN dinlemediğine ve hiçbir müzik türünü bilinçte bozukluklar olduğu görülmüş.
TAMAMEN FARKLI BİR TARAFINDA DURUYORDU. sevmediklerine şahit olabiliyoruz. Bu Jazz müzikle ilgilenen müzisyenlerinse
durum doğuştan veya sonradan beyin daha yaratıcı bir yapıya sahip oldukları
hasarı gibi bir etken sonucu oluşan gözlemlenmiş.
NASA’da çalışan bilim insanı Jessie diğer yıldız ve gezegen sistemleri de farklı “amuzi” durumundan kaynaklanabilir. Bu
Christiansen‘in oluşturduğu bir hızlarda ve farklı yörüngelerde hareket hastalarda müziği algılama bozukluğu Elbette tercih ettiğimiz müzik türünü
canlandırma, Güneş sistemimizin ediyor. İçteki kısımlar, dıştaki bölgelerden görülür. Ancak sağlıklı popülasyonun da dinlemek beynimizde diğer müziklerden
Samanyolu galaksisi boyunca daha hızlı dönüyor. Dahası; galaksinin %3-5‘i herhangi bir müzik türünden zevk daha farklı bir etki yapacaktır. Kişiler
gerçekleştirdiği hareketi takip ederek; kendisi de uzayda hareket ediyor ve alamaz. Müzik birçoğumuzun beyninde sevdikleri müzikleri dinlediğinde içsel
dinozorların hükümdarlığının ne kadar uzun yakındaki Andromeda galaksisine yavaşça ödül mekanizmasını aktive ederken bu odaklanma, empati ve öz farkındalıkla
sürdüğünü ve insanların döneminin de ne yaklaşıyor. kişilerde benzer bir etki yapmaz. Ancak ilgili olan “varsayılan hal ağı” bağlantıları
kadar kısa olduğunu gösteriyor. müzikten zevk almayan bu kişilerin güçlenir. Sevilmeyen müzikler
Christiansen; “Bu canlandırma, bir nevi beyninin ödül merkezi haz verecek diğer dinlendiğindeyse varsayılan hal ağı
Güneş’imiz galaksinin merkezi etrafında aynı noktaya gelmişiz gibi gösteriyor fakat faktörlerden normal bir şekilde etkilenir. bağlantıları azalır. Bu ağın en güçlü
dönüyor ve bu dönüşü, her 250 milyon gerçekte, tüm galaksi çok uzun bir yol Sebebi tam olarak bilinmemekle beraber bağlantıları en sevilen müzik parçaları
yıl civarında tamamlıyor. Christiansen’in kat etmiş. Daha ziyade, uzayda bir sarmal müzikten zevk alma bozukluğu olan dinlendiğinde kurulur. En sevilen müzik
yaptığı canlandırma, Güneş sistemimizin hareketi yapıyormuşuz gibi. Tüm galaksinin bu kişilerin beyninde sesleri işlemeden parçalarını dinlemek ayrıca beyindeki
galakside en son ne zaman şu anki hareket etmesi ve bizim de merkezin sorumlu olan kortikal bölgelerle işitsel bölgelerle hafıza ve sosyal
noktasında bulunduğunu gösteriyor. O etrafında dönmemiz, bir nevi bu sarmalı ödülle ilişkili olan Nucleus Accumbens duyguların pekiştirilmesinden sorumlu
zamanlarda Triyasik Dönem, en yoğun oluşturuyor” diyor. arasındaki bağlantıda azalma gözlenmiş. beyin bölgeleri arasındaki bağlantıları
zamanlarını yaşıyormuş ve dinozorlar Tam tersi olarak müziğe karşı aşırı değiştirir.
henüz yeni yeni ortaya çıkmaya başlamış. Bu sebeple Güneş sistemi galaksinin hassas olan kişilerde de bu bağlantıların
En simgesel dinozorlardan bazıları, gezegen merkezi etrafında dönerken, belirli bir artmış olması müzik duyarlılığımızı Kaynaklar:
https://www.sciencedaily.com/
Samanyolu galaksisinin çok farklı bir noktaya dönmüyoruz. Etrafımızdaki şeyler, anlamada beyin bağlantılarının önemini releases/2017/04/170412181341.htm
kısmındayken Dünya üzerinde geziyormuş. buraya en son geldiğimizden beri değişmiş. gösteriyor. https://www.sciencedaily.com/
releases/2015/07/150722144648.htm
Tarihi yeniden canlandırma fikri, Fakat Dünya çok da farklı değil ve karmaşık https://www.sciencedaily.com/
Christiansen’in aklına bir yıldız seyretme yaşam biçimini hâlâ destekliyor. Bunun bir Kişilerin müzik kulağı ve yeteneği releases/2017/01/170104103628.htm
partisindeyken gelmiş. Dinozorlar Dünya’da sebebi de, Güneş’in galaktik yörüngedeki genetikten kısmen etkilenebilse de müzik http://www.nature.com/news/poor-musical-taste-
blame-your-upbringing-1.20256
gezinirken, Güneş sistemimizin galaksinin güzergâhı. tercihlerimizin kültürel olarak şekillendiği https://www.newscientist.com/article/dn25206-the-
karşı tarafında olduğunu duyan katılımcılar düşünülüyor. Çocukluktan itibaren aşina genes-that-mean-you-have-a-good-ear-for-music/
afallamış. Christiansen şu sözleri de ekliyor; “Güneş olduğumuz müzik türlerini sevmeye daha http://blogs.discovermagazine.com/
neuroskeptic/2017/09/25/the-heavy-metal-brain/#.
sistemimiz, galaksinin merkezine gidip yatkınız. Bununla beraber tercih ettiğimiz WlUHUSPBLfY
müzik türü düşünme yöntemimizin de
Christiansen; “İlk defa orada, bu zaman tekrar geri gelmiyor. Hemen hemen izlerini taşıyor. En çok sevdiğimiz müzik https://www.bilimoloji.com/muzik-zevklerimiz-ne-ifade-
ölçeklerinin (arkeolojik, gökbilimsel ve sürekli bu uzaklıkta kalıyoruz. Bir sürü türü kim olduğumuzu yansıtan bir ayna ediyor/ Selen Fettahoğlu
fosil kayıtlarına dayanan zaman ölçekleri) yıldız bulunuyor, dinamik olarak durağan
aslında bir nevi birbiriyle örtüştüğünü fark değil ve epeyce de radyasyon var. Güneş
etmiştim. Daha sonra dinozorların evrimini, sistemimiz, orayı kesinlikle kaldırmaz.”
galaksinin dönüşü üzerinden gösterme fikri
aklıma geldi” sözleriyle dikkat çekiyor. Diğer bir ifadeyle Güneş sistemimiz
Samanyolu galaksisi boyunca yolculuk
PowerPoint’te zamanlamalı canlandırmalar etse bile, yaşamın muhtemelen devam
kullanan Christiansen, filmi yaklaşık edemeyeceği merkez bölgesine
dört saatte yaptığını söylüyor. Ayrıca, yaklaşmıyor. Dinozorların, memelilerin veya
videosundaki metinlere de bir çift ufak diğer yaşam türlerinin Dünya üzerinde
düzeltme ekliyor: Pleziyozorlar dinozor değil var olabilmesi de, büyük oranda bundan
ve galaktik yörüngeyi de her 250 milyon kaynaklanıyor.
yılda bir tamamlıyoruz (200 milyon yılda
değil). Kaynak: https://popsci.com.tr/dinozorlar-
samanyolu-galaksisinin-obur-tarafinda-yasamis/
Fakat galaktik hareket, bu videoda Morgan McFall-Johnsen/Business Insider. Çeviren:
gösterilenden daha karmaşık. Galaksideki Ozan Zaloğlu