Page 24 - LabMedya - 60

24 BESLENME www .labmedy a.c om

ALZHEIMER’DAN

KORUNMADA BESLENME

ÖNLEYİCİ BİR FAKTÖR

OLABİLİR Mİ?

Ceren İNCE / Gıda Yüksek Mühendisi

Günümüze kadar gelen araştırmalar tipi beslenmenin Alzheimer’dan koruyucu etkileşimin beyin
sayesinde çiçek hastalığı, kolera vb. gibi olduğu öne sürülmektedir. Polifenollerce hastalıklarda için önem
hastalıklar için endişelenmek durumu zengin olan meyve ve sebzelerin haftada önemini arz eden bir
bulunmamaktadır. Kanserin bazı türleri, 2-3 kez tüketilmesinin haftada 1-2 kez vurguladıktan sonra aminoasittir. Triptofan
kalp hastalıkları gibi çoğu hastalıkların tüketilmesine göre AH riskini anlamlı Alzheimer’ın önemli risk faktörlerinden aminoasidi, yumurta, badem, peynir, muz,
ölüm oranlarının düşürülmesinde olarak azalttığı ve hastalığın başlangıcını birine dikkat çekmek istiyorum: “Diyabet”. kakao gibi ürünlerde bulunmaktadır.
gelişmeler sağlanmıştır. Diğer yandan geciktirebileceği yapılan çalışmalarda
beyinle ilgili nörolojik hastalıkların kesin bildirilmiştir. AH’den korunmak isteyen Diyabetin vücudumuzda birçok etkisi Alzheimer hastalığı için tedavi geliştirme
tedavi yöntemi bugün henüz mümkün bireylerin günlük beslenmelerinde omega-3 bulunmakla birlikte beyinde bunamayı yerine önleyici tedbir yollarından birinin
olmamakla birlikte günden güne hasta vaka yağ asitlerini, polifenol içeren besinleri ve tetiklediği bildirilmektedir. İnsülin direnci dengeli, beyin sağlığı için gerekli
sayısı artış göstermektedir. antioksidan vitaminlerden özellikle E ve oluştuğunda, amiloid adlı proteinin beyinde gıdaları içeren beslenme yönetimi
C vitaminleri başta olmak üzere vitamin yıkımı sekteye uğrayabilmektedir. Amiloid olduğu anlatılmalıdır. Beyin için sağlıklı
Alzheimer hastalığı (AH), tüm dünyada alımlarını beslenme programlarında birikmesi de Alzheimer’a bağlı patolojik gıdalarla beslenmeden önce bağırsak
yaşlı nüfusu etkileyen önemli bir nörolojik sürdürmeleri gerekmektedir. özelliklerinden biri olduğu bildirilmektedir. mikrobiyotasında ve beyinde enflamasyona
hastalıktır. Merkezi sinir sisteminde Bu noktadan enflamasyon konusuna sebep olacağı bilinen şekerin diyette
nöron ve sinaps kayıpları oluşmakta ve Epidemiyolojik çalışmalar alzheimerın tek bakıldığında yapılan gözlemler olabildiğince kısıtlanmasına, basit şeker
akabinde çeşitli davranışsal bozukluklar, bir faktöre bağlı olmadığını göstermektedir. enflamasyon düzeyini kontrol altında yerine kompleks karbonhidratlara
bilişsel işlevlerde azalma ile ilerleyen, Sosyal, psikolojik, çevresel, yaşam tutmanın en etili yolunun kan şekeri (diyet lifi, dirençli nişasta) yer verilmesi
durdurulamayan nörodejeneratif bir tarzı, beslenme alışkanlıkları ve genetik seviyesini dengede tutmak olduğu önerilmektedir. Yani yararlı olanları
hastalıktır. faktörler gibi birçok risk faktörü hastalığın incelemeler sonucunda görüldü uygulama düşüncesinden önce zararlı
başlamasında ve ilerlemesinde rol söylenmektedir. Yüksek kan şekeri sonucu olanları sınırlandırmamız gerekiyor. Bunun
Hastalık tedavisinde farmakolojik almaktadır. enflamasyon oluşumu görülebilmektedir. yanında tüketilen polifenollerin (çay, elma,
ve farmakolojik olmayan yöntemler kırmızı meyveler vb.), antioksidanların
uygulanmaktadır. AH geri dönüşümlü bir Son araştırmalar bağırsak-beyin askı Yapılan son araştırmalara göre yüksek kan vücutta biyoyararlılıkları, sağlığa olan
hastalık olmadığından, sadece hastalığın arasında çift yönlü gerçekleşecek şekerinin Alzheimer hastalığını tetiklediği faydalarını alabilmek için sağlıklı bir
ilerleyiş hızını azaltmak için tedavide etkileşimin var olduğu yönündedir. öne sürülmektedir. Diyabet hastalarının mikrobiyotaya sahip olunması gerçeği de
asetilkolinesteraz inhibitörü ilaçlar Nörolojik hastalıkların sağlıklı beslenme Alzheimer’a yakalanma olasılığının en az iki göz ardı edilmemelidir.
kullanılmaktadır. Yapılan çalışmalarda ile nasıl önlenebileceğine dikkat kat daha fazla olduğunun, obez bireylerin
aerobik egzersizlerin, Alzheimer çekmekte ve bu durum oldukça önem de beyinde doku kaybı ve demansa kadar *Literatürde Alzheimer’ın tip 3 diyabet
hastalarının fiziksel güç ve ileriki düşme kazanmaktadır. Bağırsak mikrobiyotasının birçok beyin rahatsızlığının ortaya çıkma olarak isimlendirilebileceği bile söz
evrelerinde fayda sağlamasının yanı sıra (gut microbiota) sağlığı da depresyon, ihtimalini artırdığı incelemeler sonucunda konusu. Diyetimizde basit şeker kullanmayı
hafıza açısından da anlamlı sonuçlar Alzheimer gibi beyin hastalıklarında önemli varılmıştır. Glikasyon, şekerin proteinlere sürdürdüğümüz sürece birer tip 2 diyabet
görülmüştür. rol oynamaktadır. Probiyotik, prebiyotik bağlandığı bir biyolojik süreçtir ve işlevsiz hasta olma olasılığı bulunan kimseleriz.
ürünlerine beslenmede düzenli olarak moleküllere dönüşür. Bu şeker proteinlerine Ve bu yazıda da diyabetin Alzheimer’ı
Beslenme alışkanlıklarında yapılacak yer verilmesi bağırsakta istenilen canlı ileri glikasyon ürünleri (AGE) adı tetiklediğini görmüş bulunuyoruz. Aman
değişiklikler hastalıktan korunmada ve mikroorganizmaların yaşaması için ortam verilmektedir. Bu da enflamasyona neden şekere dikkat!
hastalığın ilerlemesinin yavaşlatılmasında sağlamaktadır. Yapılan çalışmada bağırsak olarak beynin dejernerasyonu ve işleyişini
fayda sağlayabilmektedir. Yapılan bazı mikrobiyotasında daha az mikroorganizma etkilemektedir. Sağlıcakla kalalım!
çalışmalarda omega-3 yağ asidi alımının çeşitliliği olan insanlarda Alzheimer’a
artırılması da Alzheimer ile ilişkili yakalanma olasılığı daha yüksek olduğu Kan şekeri seviyesinin dengede olmaması Kaynaklar
bulunmuştur. Haftada en az bir porsiyon tespit edilmiştir. beyin üzerinde negatif etkileri olmaktadır. • Keleş, E., Özalevli, S. (2018). Alzheimer hastalığı
balık tüketenlerde seyrek olarak balık Kan şekerinin yükselmesi enflamasyona ve tedavi yaklaşımları. İzmir Kâtip Çelebi
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi,
tüketenlere göre Alzheimer görülme riski Alzheimer hastasının beyninde olan neden olmasının yanında serotonin, 3(2), 39.
%60 oranında azalmaktadır. durumun bir çeşit enflamasyon olduğu dopamin, Gama aminobütirik asit • Karaismailoğlu, S.(2017). Beyinde Ararken
tıbbi araştırmalarda bildirilmektedir. (GABA) gibi önemli nörotransmitterlerin Bağırsakta Buldum, Elma Yayınevi, 2. Basım
ISBN 978-605-9367-16-5, Ankara
Omega-3 yağ asidi içeriğinden dolayı balık Enflamasyon belirtisi olarak bilişsel tüketilmesine neden olmaktadır. Serotonin • Perlmutter, D. (2018). Beyin ve Bağırsak.
tüketimi, zengin antioksidan içeriğinden zayıflama görülmektedir. hormonu, tirptofan üretiminde rol Pegasus Yayıncılık, 3.Baskı, ISBN:978-605- 299-
dolayı sebze, meyve tüketimi ve Akdeniz Beyin ve bağırsak aksı arasındaki oynamaktadır. Triptofan aminoasidi de yine 407-8, İstanbul.