Page 58 - LabMedya - 54

58 RÖPORTAJ www .labmedy a.c om

“YA İŞBİRLİĞİYLE BÜYÜYECEĞİZ, YA DA KANSERLEŞİP SÖNECEĞİZ.”
PROF. DR. MELİH BULUT

İLE “BİLİM SİYASETİ” VE

“SAĞLIKTA GELECEK”

Sağlık gönüllüsü Prof. Dr. Melih Bulut ile medya kanalları üzerinden iletişim, eğitim Ülkemizde biyokimya alanına ne kadar Türkiye’de sağlık hizmetlerinin güçlü
Labmedya’ya özel bir röportaj gerçekleştirdik. faaliyetlerimizi yürütüyoruz. değer veriliyor? Bu alanda teknolojinin yönleri nelerdir?
Bilim siyasetini, sağlık turizmi politikalarını, ne gibi rolü vardır? Bilime nasıl yardımcı Bizim en büyük gücümüz idealist, vatansever,
Türkiye’de sağlık ve teknoloji alanında yapılan Yapay zekâ, bilim devriminin hızlanması olur? iyi yetişmiş, motive olduğunda çok çalışkan
çalışmaların geldiği aşamayı, ülkemizin bu ile beraber günlük hayatımızın bir Ülkemizde neye hak ettiği değeri, kim ne sağlık insan gücümüzdür. Örneğin Cumhuriyet
konudaki güçlü yönlerini konuştuk. parçası oluverdi. Sağlığın hangi kadar veriyor ki? Ancak bundan sonra tarihimize bakın; devlet biraz sağlık politikası
Konuya ilgi duyan okuyucularımız adına alanlarında etkin bir karar destek sistemi kişiler, kurumlar ve devlet bu değeri vermek ürettiğinde bu insan gücü mucizeler
Prof. Dr. Melih Bulut’a bu güzel şöyleşi için olarak yapay zekâdan yararlanabiliriz? zorundayız, çünkü Bilim Devrimi’nin en
teşekkür ediyor, sizlerin de röportajımızı keyifle Sağlığın tüm alanlarında kullanıldığını önemli alanlarından birisi temel bilimler ve yaratmıştır. Maalesef genellikle bu durum
okumanızı diliyoruz. göreceğiz. Şu sıralarda radyoloji, patoloji, biyokimya. Aslında artık fiziği kimyadan, yöneticiler tarafından göz ardı edilir ve en
dermatolojide tanı amaçlı; depresyonda tedavi matematiği biyolojiden ayırmakta zorlaştı kıymetli değer olan insan kaynağımıza gereken
Meslek yaşamınızın yaklaşık 30 yılını amaçlı etkin kullanılıyor. Ilaç geliştirme gibi ve anlamsızlaştı. Yapay zekâ burada da özen gösterilmez. Bir de tarihsel birikim ve
sağlık sektörüne hizmet vererek her gün sağlığın farklı bir alanında yapay insanlığa büyük kolaylık sağlayacak. Leonardo, kültür çok önemli. Anadolu Asklepion’dan
geçirdiniz. Birçok hastanede cerrahlığın zekânın marifetlerini duyuyoruz. Ülkemizde Hezarfen, Spinoza, Descartes, Einstein gibi beri bir sağlık beşiğidir, Hipokrat, Ibn-i Sina
yanı sıra yöneticilik / şeflik / başhekimlik de yurtdışından geri kalmayan çalışmalar dehaların çıkmasını beklemeden multidisipliner buralıdır. Biz sağlık alanında her zaman başarılı
yaptınız. “Yılın En Başarılı Tıp Yöneticisi” olduğunu sevinçle belirtmeliyim. çalışmaları kolaylıkla yapabileceğiz. Bilimle olmuş bir milletiz. Şimdilerde kişi başına
ödülüne layık görüldünüz. Bu süreçte teknoloji aslında hep iç içe. Sağlık bilimin 500 dolara vatandaşlarına dünyada en az
neler yaşadınız, hangi görevlerde Sağlık turizmi politikalarına ilişkin insana en yakın yüzü. Bundan sonra bilime, endişe duyulan sağlık hizmetini sunuyoruz.
bulundunuz? Sizi biraz tanıyabilir miyiz? görüşleriniz nelerdir? bilim insanına gereken değeri vermeyen, saygı
Aslında 30 yıl değil, neredeyse 50 yıl. Çünkü Biz neredeyse dünyanın tüm ülkelerinden göstermeyen toplumların işi çok zor. Üstelik bunu yoğun şiddet baskısına rağmen
Tıp Fakültesine 1970’de girdim, o zamandan hasta alıyor ve dünyanın tüm ülkelerine cihaz, gerçekleştiriyoruz.
beri gece gündüz sektörün içindeyim. ilaç veya teknoloji ihraç ediyoruz. Etrafımızda
Hacettepe Tıp Fakültesini bitirdikten sonra iki milyarlık bir nüfusun karmaşık sağlık Kök hücre tedavilerinde ülkemizde “Değişen Sağlık” isimli bir Youtube
aynı kurumda Çocuk Cerrahisi ihtisası yaptım. sorunlarını burada biz çözüyoruz. Sağlık gelinen son nokta nedir? Türkiye dünya kanalınız var. Burada birçok kişi ile
1981’de uzman, 1986’da doçent oldum. turizminde devlette bir aktör olmak istiyor ki, standartlarını yakaladı mı dersiniz? röportaj yapıyorsunuz, öyle değil mi?
Bilahare kendi kliniğimi kurmak için Istanbul ben bunu pek doğru bulmuyorum. Belki bazı Kök hücre çalışmalarında gayet iyi bir Sağlık, bilim ve teknolojideki değişimden çok
Şişli Etfal Hastanesine şef olarak geldim. şehir hastaneleri Nadir Hastalıklar Hastanesi noktadayız. Aslında bu alan halen gelişiyor ve etkileniyor; gayet hızlı biçimde dönüşüyor.
1997’de Türkiye’nin ilk tam teşekküllü özel tipi yapılanmalar haline getirilerek iki milyar tedavide rutin kullanım için, belli standartların Amacımız öncelikle halkımızı bu değişim
hastanesi International Hospital’a başhekim nüfusun çok özellikli sorunlarına çözümler tam oturması için daha alınması gereken konunda bilgilendirmek. Ayrıca sağlıkçılar
oldum. Daha sonra Anadolu Sağlık Merkezi üretilebilir. Genel olarak bu konuda devlet epey yol var. Ancak umut tacirliğinin en kendi alanlarındaki değişimi takip ediyorlar
ve Yeditepe Üniversite Hastanelerinde kurucu gölge etmesin başka ihsan istemez diyorum. yüksek olduğu sahalardan birisi de bu, bazı
başhekimlik yaptım. Son olarak Medicana Illa devlet bu işte olmak istiyorsa yurtdışından çaresiz hastalar kolayca kandırılıyor. En büyük ama örneğin bir Dâhiliye Uzmanı sağlık
International Beylikdüzü Hastanesinde yine gelen eğitim taleplerinde destek versin, ücreti eksiğimizi işbirliği konusunda görüyorum. ekonomisindeki gelişmeleri izleyemeyebiliyor.
kurucu Genel Direktörlük yaparak profesyonel neyse sağlık turizmi yapan kurumlardan tahsil Araştırıcılar birbirleriyle, endüstriyle; klinikler Kanalımızın bir misyonu da başarının ancak
hayatımı noktaladım. Özeti bu, ancak artık etsin ama bir oyuncu olarak yer almasın. araştırıcılarla, etkin işbirliği yapamıyorlar halen; multidisipliner yaklaşımlarla, işbirliği ile
özgeçmişlerden çok gelecekle ilgilenmek Bakanlık bu alanda da kural koyucu ve bunu aşmamız lazım. gelebileceğini örnekleriyle göstermek. Biz
gerektiğine inanıyorum. denetleyici fonksiyonu üstlensin. Özel sektör sadece hekimleri değil tüm sağlıkçıları
sağlık turizminde geçmişte yaptığı hatalardan Türkiye’de birçok araştırma yapılıyor. ağırlayarak sağlığın tüm alanlarına
Aktivist ve gönüllü kimliğinizin yanı ders çıkardı. Sağlık turizmini de hem eğitim Ancak bunların birçoğu toplum dokunuyoruz. Sağlıkta inovasyon yapanlara
sıra “Bilim devrimi taşıyıcısı” olarak ve araştırma boyutuyla, hem de sağlık ürünleri tarafından bilinmiyor ve ülkemizin geri her zaman imkân veriyoruz. Yakın gelecekte
gösteriliyorsunuz. Aynı zamanda sağlık ihracatı ve yurtdışı sağlık yatırımları ile kaldığı algısı oluşuyor. Bilgisizlikten sadece olanı biteni sunmakla kalmayıp sağlıkta
camiasının saygıdeğer ve sevilen ismi bütünsel ele almak lazım. Bunun için Türkiye doğan bu boşluğu nasıl doldurmalıyız?
olarak biliniyorsunuz. Sağlıkta yapay Ihracatçılar Meclisinde Sağlık Ihracatçıları Türkiye’de sağlık ve teknoloji alanında gündemi belirlemek gibi bir iddiamız da var.
zekânın yeri nedir sizce? Bununla Birliği kurulması ve MEDTURQUALITY markası neler yapılıyor?
ilgili bazı çalışmalarınız var, bahseder altında faaliyet gösterilmesi için büyük bir çaba Bugün Türkiye’de dünyayı en yakından Nobel; işbirliği kültürümüzü geliştirmek
misiniz? Mesela konuyla ilgili bir harcıyorum. takip eden ve güncel olan kişiler bilim için de mükemmel bir hedef. Bu hedefe
düzenleme kurulu ile etkinlikler insanlarımızdır, bu kesin. Ancak dediğiniz gibi ulaşabilecek birçok seçkin kurum,
düzenliyorsunuz. Burada neler Bilim siyasetini nasıl değerlendirirsiniz? şimdiye kadar bilim insanları daha çok kendi bilim insanımız var. Hatta siz de
konuşuluyor? Bilim Devrimi çağının siyasetidir denilebilir. çalışmalarına konsantre olmuş vaziyetteydi, konuyla ilgili Aziz Sancar’ın hayatını
Içinde yaşamakta olduğumuz zaman dilimini Geçmişten getirdiğimiz mevcut siyaset ve toplumla derin bağlar kurmuyorlardı. örnek gösteriyorsunuz. Üretimi katma
ben ve pek çok kişi “Bilim Devrimi” çağı devlet kurumları artık toplumları taşımıyor. Belki buna pek gerek yoktu. Ancak birçok değerli hale getirebilmek, hedefi Nobel
olarak adlandırıyor. Gerçekten de tarım Ideolojiler işe yaramıyor. Yepyeni düşünce nedenle bilim dışı yaklaşımların, şarlatanlığın seviyesinde tutabilmek için bir grup
devriminden bu yana en büyük tarihsel sistemlerine, siyasi kurumlara, yeni nesil yoğunlaşması ve bilhassa sosyal medyanın kurdunuz; Hedef Nobel Çalışma Grubu.
dönüşümü yaşıyoruz. Sentetik biyoloji, örgütlenmelere ihtiyaç olduğu çok belli. Eski getirdiği imkânlar onları kabuklarından çıkardı.
dijitalleşme, teknoloji, yapay zekâ bu devrimin hızla ölüyor ama yeni bir türlü tam ortaya Konuyla ilgili neler söylemek istersiniz?
bazı unsurları. Çok yakın bir gelecekte çıkmıyor. Yaşadığımız kaotik ortamın bir Bilim Devrimi nedeniyle bilim insanlarından Bizim önemli bir çalışma alanımız da Hedef
hekimler, tüm sağlık meslekleri ve sağlık nedeni de bu. Örneğin artık Türkiye’de etkin toplumun beklentisi yükselecek ve onları artık Nobel Insiyatifi. Bir grup arkadaş Türkiye’ye
kurumları yapay zekâyı akıllıca kullananlar siyaset partilerde değil sosyal medyada daha fazla televizyonlarda, gazetelerde, pek Tıp Nobel’i kazandırmak için uzun soluklu
veya kullanamayanlar olarak ayrışacak. Iyi yapılıyor. Teknolojideki değişim daha katılımcı çok yerde göreceğiz. Bilim tartışması yapılan bir gayret içerisine girdik. Bu yıl Bahçeşehir
kullanıldığı takdirde tanıda, tedavide, koruyucu ve doğrudan demokratik bir siyasetin televizyon programları, siyaset tartışma Üniversitesi’nde büyük ilgi gören beş tane
hekimlikte, sağlığı geliştirmede yapay zekânın üretilmesinde büyük kolaylık sağlayabilir. programlarından kat be kat fazla izleniyor Hedef Nobel konferansı düzenledik. Yazdan
çok yeri var. Bunu gören bir grup konunun Örneğin blok zincir teknolojisiyle çok güvenli şimdiden. Sağlıkta inovasyon çalışmalarını, sonra bir taraftan bu konferanslar aylık
uzmanı arkadaşla tamamen gönüllülük bir şekilde seçim yapabiliriz, topluma hiç yük teknolojik gelişmeleri iyi bilen bir kişi olarak olarak devam edecek, bir taraftan Anadolu’ya
esaslı, bir hiyerarşisi olmayan “Sağlıkta getirmeden sık sık referanduma gidebiliriz. internette, basında gördüğümüz yurtdışında yayılacak. Biliyorsunuz, Türkiye’nin yurtdışında
Yapay Zekâ” grubunu oluşturduk. 2 Nisan’da Yönetim sorunlarımızı çözmeden sağlıkta gerçekleştirilen her yeniliğin bizde de çalışan çok sayıda önemli bilim insanları
Istanbul’da yaklaşık 1000 kişinin katıldığı büyük ilerlemeler kaydedemeyeceğimizi yapılabildiğini çok net biliyorum. Türkiye hızla
fevkalade başarılı bir zirve düzenledik. Teker sanırım yaşamakta olduğumuz kriz bize sağlıkta inovasyonda çevre ülkeler için de bir var. Onların birbirleriyle iletişimini artırmak,
teker veya gruplar halinde arkadaşlarımız gösterdi. O nedenle Eski Yunan’daki gibi artık merkez ve çekim alanı oluyor, şimdiden pek Nobel hedefi bakımından desteklemek gibi
Türkiye’nin her yerinde etkinliklere katılıyor, her yurttaşın siyasete aktif biçimde dâhil çok yatırımcı veya uluslararası üretici firma çalışmalarımız da var.
konferanslar veriyor. Bir kitap çalışmasına olması gerekiyor. Bilim siyaseti katılımcı, Türkiye’deki muazzam potansiyelin farkına Bu değerli röportaj için Labmedya ekibine
başladık ve kongre planımız var. Tüm sosyal doğrudan demokrasi demek aslında. varmış durumda. teşekkür ediyor, keyifli okumalar diliyorum.