Page 36 - LabMedya - 43
P. 36

36                                                                                                                  www.labmedya.com


                                            KOKU(Y)ORUM




                                            bulunmaktadır: Ekrin ve apokrin. Ekrin   Antiperspirant ürünler cilt yüzeyine   yüzeylerdeki bakterileri öldürmek
                           Yük. Kimyager    denilen ter bezi, tüm bedende, avuç içi   ulaşan teri engelleyerek ve antimikrobiyal   için kullanılan yapay, antimikrobiyal
                           Hasan ÖZ         ve ayak tabanlarında bulunurlar. Ekrin   içerikleriyle kokuya neden olan bakterileri   bir kimyasaldır. Kozmetik ve temizlik
                                            bezlerinden çıkan ter, vücuttan atılması   azaltarak kontrol altına almaya çalışır.   ürünlerinde kullanılan antibakteriyel ve anti
                                            gereken çeşitli kimyasal maddeleri   Deodorantlar ise antimikrobiyal içerikleriyle   mantar ajanlardan biridir. Antibakteriyel
          Terleme olmadan yaşamımızı sürdürmek   içeren berrak, tuzlu bir sıvıdır ve koku   vücut kokusunu önlemeye çalışır. Ter   sabunlar, diş macunu, deodorantlar,
          mümkün değildir. Terleme vücudun   yapmaz. Apokrin adı verilen bezler ise   akışını kontrol etmezler. Her ikisi de kokuyu   kişisel bakım ürünleri, okul gereçleri
          göstermiş olduğu doğal bir reaksiyondur.   koltuk altlarında, üreme organları ve   maskelemek için güzel kokular içerirler.  (kalem, hesap makinesi, makas), plastik
          Sosyal yaşamımızda her zaman güzel   göğüs çevresinde yoğunlaşmışlardır.                              oyuncaklar, temizlik malzemeleri, çamaşır
          kokmak isteriz. Özellikle kapalı ortamlarda   Bu bezlerden salgılanan ter, bakterilerin   KOKUYU ÖNLEMEK IÇIN
          ayak kokusu ve koltukaltı kokusu herkesi   çok sevdikleri yağ ve proteinleri içeren,   KULLANILAN ÜRÜNLER VE   yıkama ürünleri, tekstil ürünleri, halılar
          rahatsız eder. Güzel kokma temizliğin bir   yapışkan ve bulanık bir sıvıdır. Deride uzun   SAĞLIĞIMIZ  ve yapıştırıcılarda kullanılabilmektedir.
          parçasıdır. Özellikle bazı insanlar benim   süre kalırsa bakteriler tarafından kullanılır             Bu kimyasalın hormonal bozukluklara,
          terim kokmaz veya bazıları benim terim   ve hoş olmayan vücut kokusu meydana   Kullandığımız ürünlerle bir şekilde kokuyu   kas sisteminde bozukluklara, gebelik
          çok kötü kokar der. Terimiz neden kokar?   gelir. Bakteriler apokrin bezlerden salgınan   engelledik, peki ama bu kullandığımız   anomalilerine, cilt, göz ve akciğerde
          Bu kokuyu baskılamak ya da engellemek   terdeki maddeleri kullanır fakat bunlardan   ürünlerin sağlığımıza etkisi ne? Bu   tahrişe neden olduğu ileri sürülmektedir.
          için kullandığımız ürünler ne kadar sağlıklı,   tiyoalkolleri (Tiyoalkoller (RSH)- yani   ürünlerde kullanılan bazı kimyasal   Deodorantlarda bulunan triklosan
          bunları kullanmamız sağlığımız açısından   alkollerdeki -OH grubunun yerini -SH   maddeler gerçekten sağlığımız için büyük   cildi tahriş ederek dermatite neden
          risk oluşturur mu? Koku önleyici ürünleri   grubu almış bileşik grubu) üretirler.   risk oluşturmaktadır. Bu ürünler vücut   olabilmektedir.
          nasıl seçmeliyiz?                 York Üniversitesinde koltuk altındaki   dışından çalışırken cilt bariyerini geçebilen   -Kokular: Kokuların içerdiği kimyasallar
                                            teri kullanan ve tiyoalkol üreten bir grup   kimyasal maddeler içermektedir.
                                            bakteri türü incelenmiş ve en fazla tiyol                           genellikle gizlidir. Fakat güvenlik
          TER NEDEN KOKU YAPAR?                                               -Alüminyum: Terleme önleyici ürünlerinde
                                            üreten bakteri grubunun Staphylococcus   ter bezlerini bloke etmek ve saldığınız   testlerinden geçtiği için güvenli kabul
                                            hominis olduğu saptanmıştır.                                        edilir. Yine de deodorant ve ter önleyici
          Vücudumuzda yayılmış 2 milyon ter bezi                              ter miktarını azaltmak için kullanılır. Ter   ürünler kalitesiz kokular içerdiği taktirde
          bulunmaktadır. Terleyerek vücut ısımızı                             kanallarının içine girerek; terin akmasını
          sabit tutarız. Fiziksel aktiviteler dışında   VÜCUT KOKUSUNUN OLUŞUMUNDA   engellemektedir. Terleme önleyici ürünlerde   cildinizde alerjik reaksiyonlar ve cilt tahrişi
          heyecan, korku, utanma ve sıkılma gibi   ROL OYNAYAN FAKTÖRLER      alüminyum zirkonyum ve alüminyum   yaşamanız ihtimaller dahilinde.
          pek çok olay terlemeye sebep olabilir. Dış                          klorohidrat bulunmaktadır. Özellikle
          şartlar veya gerilim arttığında dolaşım   -Stres: Endişe hali vücutta kortizol   meme kanserinde alüminyuma şüphe   KOKU ÖNLEYICI ÜRÜN SEÇIMI
          hızlanır, ter bezleri aktif hale gelerek deri   hormonu salgılanmasına neden olur bu da   ile yaklaşılmaktadır. Alüminyumun direkt
          yüzeyinde ter meydana gelir. Deri üzerinde   apokrin bezlerden ter salınmasını tetikler.   kanserle ilişkisi kanıtlanmamasına rağmen   Deodorant ve antiperspirant ürün seçerken
          oluşan ter bu durumda hemen buharlaşıp,   Koltuk altlarınızda bakterlerin bulunmasıyla   kanserli dokularda alüminyuma rastlanmış   zararlı kimyasal bulunmayan, doğal
          deriyi soğutur. Bir insan ortalama günde   birlikte teriniz kokmaya başlar.  olması bu ürünlere temkinli yaklaşılmasını   ürünler bulmak gerçekten zor. Fakat
          0,5-1 litre terlemektedir. Ter normalde   -Ilaçlar: Nonsteroid, anti-inflamatuar   gerektirmektedir. Alüminyum ayrıca,   öncelikle ürünün içerine dikkat ederek
          renksiz ve kokusuzdur. Fakat bakteriler   ve bazı antideprasan ilaçlar yan etki   bazı hastalarda beyindeki plaklarda bu   işe başlamamız son derece önemlidir.
          sıcak ve nemli ortamlarda hızla çoğalarak   olarak terlemeyi ve vücudun kokmasını   metalin bulunması sebebiyle “Alzheimer   Seçim yaparken ‘doğal’ veya ‘organik’
          bu salgının kötü kokmasına neden olur.   arttırabilirler.           hastalığı” ile de ilişkilendirilmektedir, fakat   gibi reklamasyonlardan ziyade öncelikle
          Bu nedenle özellikle koltuk altı ve kasık   -Gıdalar: Soğan, sarımsak, köri gibi   bu alüminyumun ter önleyici ürünler mi
          bölgesinde terleme sonucu kötü koku   özellikle kükürt içeren gıdalar ter   alındığı ispatlanmış değildir.   içeriğine bir göz atmanızda fayda var.
          oluşumu meydana gelebilir.        kokusunun yoğunlaşmasını sağlayarak   -Parabenler: Parabenler, deodorantlara ve   İçeriğinde saydığımız alüminyum, paraben,
                                            kokmanıza neden olurlar. Yüksek
          Vücudumuzda iki tür ter bezi                                        ter önleyici maddelere eklenen koruyucu   ftalat, triloksan gibi maddeler yer alan
                                            miktarda rafine şeker içeren gıdalar da   maddelerdir. Metilparaben, propilparaben,   ürünler tercih etmeyiniz. Güvendiğiniz
                                            vücut kokusunu değiştirebilir. Çünkü   etilparaben veya butilparaben formlarında   sürekli kullandığınız markaların ürünlerini
                                                           karbonhidratlar    değişik paraben türleri kullanılabilir.   tercih etmeniz sağlığınız açısından faydalı
                                                            bakteriler için besin   Parabenlerin meme kanseriyle bağlantılı
                                                             kaynağıdır.      olduğu düşünülmektedir. Bunun nedeni,   olacaktır.
                                                             -Deodorantlar:   parabenler vücut tarafından emildiğinde   Tüm bunların dışında ter kokusunu
                                                             Evet yanlış      bazı zayıf östrojen benzeri özelliklere   önlemek için sıcak aylarda baharat
                                                            duymadınız,       sahip olmalarıdır. Doğal olarak alınan   kullanımını sınırlandırabilir, pamuklu ve
                                                           kötü kokuyu        ya da hormon tedavisinin bir parçası   açık renk, nefes alan kumaşlardan yapılmış
                                                          baskılamak için     olarak alınan östrojen, meme kanseri   giysileri tercih edebilirsiniz. En iyi temizlik
                                                         kullanılan deodorantlar   gelişiminde önemli bir etkendir. Bununla   su ve sabunla yapılan temizliktir. Günlük
                                                        bakterilerin sayısını   birlikte çocuklarda erken ergenlik ve organ   duş alımı, koltuk altı ve kasıl bölgesindeki
                                                       arttırarak koku oluşumuna   toksisitesi parabenin yol açtığı diğer sağlık   hijenik temizliğe dikkat edildiği, bakteri
                                                      destek olabilirler. Belçika   sorunudur.                  olmuşunu sağlayan şartlar minumuna
                                                     Ghent Üniversitesi’inde   -Ftalatlar: Ftalik asidin monohidrik   indirildiği sürece günlük terleme ile oluşan
                                                    yapılan bir araştırmada   alkoller ile yaptığı diesterlere
                                                   antiperspirant (ter önleyiciler)   ftalatlar denilmektedir. Genellikle   koku tolereedilebilir seviyelere çekilebilir.
                                                  kullanımının bakteri sayısını   plastiklerin esnekliğini arttırmak   Böylelikle deodorant ve antiperspirant
                                                 arttırdığını göstermiştir.   için kullanılmaktadırlar. Ftalik asidin   ürün kullanımını aza indirerek sağlığımız
                                                -Kişisel hijyen: Özellikle koltuk   monohidrik alkoller ile yaptığı diesterlere   koruma adına adım atabiliriz. Mutlu ve
                                               altları ve kasıl bölgesi temizliğine   ftalatlar denilmektedir. Genellikle   sağlıklı günler sizlerin olsun…
                                              önem verilmemesi bu bölgelerde   plastiklerin esnekliğini arttırmak için
                                             bakteri oluşumunu arttıracağından kötü   kullanılmaktadırlar. En çok bilinen ftalat   Referanslar
                                            kokunun en büyük kaynakları arasındadır.  DEHP [di(2etilheksil)] ftalat’ın insanlarda   1-Meet The Bacteria That Make A Stink In Your Pits.
                                            -Bazı Hastalıklar: Diyabet, hamilelik, troid   kansere neden olduğu IARC (Internatıonal   NPR.org. Retrieved 10 July 2016
                                            sorunları, hipoglisemi, endokardit, kalp   Agency For Research on Cancer–
                                            krizi, lösemi, menapoz, obezite ve alkolizim   Uluslararası Kanser Araştıma Ajansı)   2-Antiperspirants may actually make you smell
                                            gibi sağlık sorunları aşırı terlemeye sebep   tarafından kabul edilmiştir. Bazı ftalat   worse. Washington Post. Retrieved 10 July 2016
                                            olabilir.                         türlerinin karaciğer ve böbrek üzerinde   3-An earlier age of breast cancer diagnosis related
                                                                              etkili olduğu bildirilmektedir. Ftalatlar   to more frequent use of antiperspirants/deodorants
                                            KOKUYU ÖNLEMEK IÇIN               ayrıca erkeklik hormonunun bozulmasına,   and underarm shaving: European Journal of Cancer
                                            KULLANILAN ÜRÜNLER                doğumsal gelişim kusurlarına, üreme   Prevention. (2016).
                                                                              organlarında bozulmalara, hormon   4-Heid, M. (2015). You Asked: Can Deodorant Give You
                                            Vücudun kötü kokusunu önlemek için iki   dengesinin bozulmasına sebep   Cancer?. TIME.com. Retrieved 10 July 2016
                                            tür kozmetik ürün kullanılmaktadır. Bunlar   olabilmektedir.        5-IARC, http://monographs.iarc.fr/ENG/Monographs/
                                            antiperspirant ürünler ve deodorantlardır.   -Triloksan: Triklosan cilt ve başka   vol77/mono77-6.pdf
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41