Page 17 - LabMedya - 34
P. 17
17
Albert iki kara deliği mercek altına aldıklarını Yerçekimsel dalga nedir? Bu keşif ne işe yarayacak?
belirten bilim insanları, bu ikisinin birbiri
Yerçekimi, ışık gibi dalgalar halinde
Belki yarın televizyon veya cep telefonu
etrafında dönüp çarpması sonucu
ilerliyor, ama ışığın aksine radyasyon
gibi hayatımızı kolaylaştıracak bir icada
Einstein meydana gelen yerçekimsel dalgaları yaymak yerine, uzayın kendisinde dönüşmese de bu keşif bilimde tam bir
dalgalanmalar yaratıyor. LIGO lazer
ilk kez 14 Eylül’de saptandı ve yapılan
çığır. Çünkü kainatla ilgili tüm bilgilerimiz,
yine haklı son çalışmaların ardından dünyanın geri dedektörleri, ışık hızında ilerleyen bu radyo dalgaları, ışık, X ışınları,
dalgaların ses sinyaline dönüştürülüp
kalanıyla paylaşıldı. “Karadeliklerden
gamma ışınları ve kızılötesi ışınlar gibi
kaydedilmesine imkan sağladı. Reuters’a
çıkan sesi duyabilirsiniz”
elektromanyetik dalgalardan oluşuyor.
çıktı MIT’de görev yapan astrofizikçi konuşan MIT bilimadamı Matthew Evans, Bu dalgaların hepsi evrende ilerlerken
“Karadelik’ten yayılan ve Dünya’ya gelen
kesintiye uğrayabildiğinden, ‘uzayın
sinyalleri hoparlöre bağladık. “Vuup”
Nergis Mavalvala, “Astronomi için
yeni bir aracın ortaya çıkışına şahit sesini duyduk” diyor. hikayesini’ bugüne kadar hep parça
parça, eksik halde öğrenebiliyorduk.
oluyoruz” derken, meslektaşı Matthew “Kainata yeni bir pencere açılıyor”
Evans da yerçekimsel dalgaları Yerçekimsel dalgaların saptanması
Bilim insanları Albert Einstein’ın tespit etmelerinin ardından bunları
varlıklarını 100 yıl önce söylediği ses dalgalarına dönüştürdüklerini sayesinde artık astronominin elinde
yerçekimsel dalgalarını ilk kez belirterek, “Karadeliklerden çıkan sesi yeni ve çok önemli bir araç var. Bu
tespit ettiklerini duyurdu. Yeni duyabilirsiniz” diye konuştu. sayede “kainatın hikayesini” yakında bir
bulgular, evrenin anlaşılması bütün olarak öğrenebiliriz. Kainatın ilk
konusunda yeni pencereler açacak. Dünyayı sarsan görecelilik teorisiyle dönemine ait hiç bilmediğimiz verilere
Penn Üniversitesi’nden Abhay yerçekiminin uzay ve zamanın bükülmesi ulaşabilir, esrarını koruyan karadelikleri
Ashtekar’a göre “Bu gerçekten anlamına geldiğini ortaya koyan ve nötron yıldızlarını daha iyi anlayabiliriz.
heyecan verici bir olay. Kainata Einstein, 1916’da bu teorinin bir uzantısı Penn Üniversitesi’nden Abhay Ashtekar’a
yeni bir pencere açılıyor”. olarak, yerçekimsel dalgaların varlığını göre “Bu gerçekten, gerçekten heyecan
savunmuştu. Ancak bugüne kadar bu verici bir olay. Kainata yeni bir pencere
Bilim dünyasının merakla beklediği dalgaların varlığına dair doğrudan bir açılıyor”.
açıklama yapıldı. Einstein’ın yüz yıl önce kanıt bulunamamıştı.
ortaya attığı, uzayı ve zamanı büken yer
çekimsel dalgaların varlığı kanıtlandı. Einstein’ın teorisi neydi?
Olay son elli yılın en büyük keşiflerinden Einstein’ın çığır açan genel görelilik
biri olarak nitelendiriliyor. teorisine göre yerçekimi, maddenin Bilim insanları Albert Einstein’ın varlıklarını 100 yıl önce söylediği
varlığı nedeniyle uzay ve zamanın yerçekimsel dalgaları ilk kez tespit ettiklerini duyurdu. Yeni
California Teknoloji Enstititüsü (Caltech), bükülmesi anlamına geliyor. Einstein bulgular, evrenin anlaşılması konusunda yeni pencereler açacak.
Massachusetts Teknoloji Üniversitesi 1916’da bu teorinin bir uzantısı
(MIT) ve LIGO Bilimsel İşbirliği, olarak, yerçekimsel dalgaların varlığını Penn Üniversitesi’nden Abhay Ashtekar’a göre “Bu gerçekten
Einstein’in hipotezinin kanıtlandığını savunmuştu. Ancak bugüne kadar bu heyecan verici bir olay. Kainata yeni bir pencere açılıyor”.
Washington’da duyurdu. dalgaların varlığına dair doğrudan bir
Dünya’ya 1.3 milyar ışık yılı uzaklıktaki kanıt bulunamamıştı.