Page 44 - LabMedya - 25
P. 44

44                                                          www.facebook.com/labmedya                                                 Haber






      Yemeklerinizi

      Mikrodalga ile Pişirmek




      Zararlı Mıdır?




           vlerimizin vazgeçilmez parçalarından
         Ebirisi mikrodalga fırınlardır. Çünkü
         bize sağladığı kolaylıklar tartışılmaz
         bile. Ancak birçok insanın içerisinde
         takılı kalmış bir şüphe de yok değildir:
         mikrodalga fırında yemek ısıtmak besin
         değerini azaltıyor veya sağlığa zararlı bir
         şeyler yapıyor olabilir mi? Bu sorunun
         aslında şüpheye yer bırakmayan bir
         cevabı vardır. Ve bu cevap ile ikna
         olabilmeniz için, mikrodalga fırının nasıl
         çalıştığını öğrenmeniz gerekiyor:
         Mikrodalga fırınlar, tıpkı radyo dalgaları
         gibi elektromanyetik dalgaları kullanırlar;
         ancak mikrodalgalarda kullanılan
         dalgaların frekansı çok daha yüksektir.
         Bu aşırı yüksek frekanslı dalgalar
         son derece seçicidir. Yani neredeyse
         sadece elektriksel olarak asimetrik   kullanılan "yöntem" bakımından zararlı                                 yılında İtalyan bilim insanları tarafından
         moleküllerle etkileşirler; diğer moleküller   olan hiçbir taraf yoktur. Bu dalgalar                          yapılan bir araştırmada, havuçların
         üzerinde hiçbir etkileri yoktur. Ne   "besinin içerisinde" kalamazlar, çünkü   Mikrodalga fırının            kaynatılmasının içlerindeki karotenoid
         demek elektriksel olarak asimetrik   basitçe "içeride kalabilecek" bir yapıya   sağladığı dalgalar           maddelerin miktarını arttırmıştır!
         moleküller? Örneğin moleküler yapısının   sahip değildir. Dolayısıyla radyoaktif   yiyeceklere çarptığında,   Buharda pişirmek ve kızartmak ise
         bir kısmı pozitif yüklü, diğer bir kısmı   moleküller gibi düşünülmeleri büyük   onların içerisindeki suyu   bu değerleri azaltmıştır. Lutein gibi
         negatif yüklü parçacıklar... Bunlara   bir hatadır. Ancak bu hızlı ısıtma   harekete geçirirler. Bu,         karotenoidler gözlere ve beta karoten
         aynı zamanda "polar moleküller" ya   süreci besin değerlerini etkiler mi?   tıpkı bir arkadaşınızı üst       içeriğimize katkı sağlarlar.
         da "polarize kimyasallar" da denir.   Vücudumuza zararlı olmasa bile,      üste dürtmeye benzer!             Sonuç olarak, bir besini mikrodalga
         Etrafımızda en yaygın olarak bulunan   mikrodalga fırın kullanarak besinleri                                 fırında ısıtmanın günlük yaşantınıza
         polarize kimyasallardan birisi sudur!   ısıtmak onların bize faydalarını azaltıyor   Dalgalar su moleküllerine   etki edebilecek kadar bir farkı yoktur
         Zaten mikrodalga fırın da büyük oranda   olabilir mi?                      çarptıkça onları titreştirir.     diyebiliriz. Mikrodalga fırınınızın
         besinlerin içerisindeki suyla etkileşime   Bu konuda da herhangi bir sıkıntı                                 yapısında herhangi bir hasar ya da
         geçer. Örneğin zeytinyağlı yiyecekleri   yoktur. Çünkü mikrodalga fırında ısınma   kanının aksine, mikrodalga fırınlar   bozukluk olmadığı müddetçe, bu
         mikrodalga fırında ısıtmak bu sebeple   dolayısıyla bozulan her kimyasal (besi   besini ısıtmak için daha etkili araçlar   fırının size herhangi bir zarar vermesi
         pek kolay değildir: çünkü zeytinyağı   maddesi), aynı zamanda ocaklarda ve   olabilirler. Çünkü çok daha kısa sürede,   mümkün değildir. Tabii bir önlem
         polar bir yapıda değildir.          fırınlarda da bozulmaktadır. Örneğin   aynı ısıtmayı yapabilmektedir; böylece   olarak, mikrodalga fırın çalışırken
         Mikrodalga fırının sağladığı dalgalar   tüm proteinler, onları nasıl ısıtırsanız   vitaminlerin fazladan bozulmasına engel   tam karşısında durmamaya çalışın.
         yiyeceklere çarptığında, onların    ısıtın, sıcaklık artışıyla bozulacaktırlar.   olurlar.                   Normalde mikrodalga fırınların
         içerisindeki suyu harekete geçirirler.   Ancak zaten vücudumuzun ihtiyacı   Sorun, bitkiler ve yeşillikleri mikrodalga   kapaklarında dışarıya dalga saçılımını
         Bu, tıpkı bir arkadaşınızı üst üste   olan da bu proteinlerin bozunmuş   fırında ısıttığımızda oluşmaktadır. Çünkü   önleyen araçlar vardır; ancak
         dürtmeye benzer! Dalgalar su        ve parçalanmış halleridir. Hatta     birçok bitkisel ürüne değerini veren   bunlar zamanla eskir ve bozulur (ki
         moleküllerine çarptıkça onları titreştirir.   midemiz de bu bozulmada önemli bir   besinler, yiyeceğin içerisinde yer alır.   işte o zaman onları değiştirmeniz
         Bir su molekülü titreştikçe, yanındaki   role sahiptir. Yapılan araştırmalarda,   Ancak mikrodalga fırın besin içerisindeki   gerekir). Mikrodalgalara doğrudan
         molekülleri de titreştirir. Bu, enerjinin   mikrodalga fırınla yiyecek pişirmenin   suyu titreştirip ısıttıkça, suyla birlikte   maruz kalmak insan sağlığı için
         artması anlamına gelir. Böylece su   yağlar, karbonhidratlar, proteinler gibi   bu besin maddeleri de yiyeceğin dışına   zararlıdır (ki besinlerimizin de zarar
         ısınmaya başlar. Su ısındıkça, etrafını da   makromoleküllerin hiçbiri üzerinde   çıkar. Örneğin mikrodalga fırında bir   gördüğüne yönelik hatalı fikir buradan
         ısıtır. Böylece yiyeceklerimiz mikrodalga   olumsuz bir etkiye sahip olmadığı   brokoliyi ısıttığınızda, glukosinolat   kaynaklanmaktadır). Bir diğer önemli
         fırın içerisinde pişer. Dolayısıyla   gösterilmiştir.                    adı verilen sülfür içerikli kimyasalın   nokta da plastikleri mikrodalga
         mikrodalga fırınların içerisindeki   Vitaminler ve mineraller gibi       neredeyse tamamını yitirirsiniz. Bu   fırın içerisine koymamak. Çünkü
         dalgalar, besinlere ısı ya da zararlı   mikromoleküllerde ise işler biraz   kimyasal, kansere karşı mücadelede   plastikler yapıları gereği mikrodalgaları
         radyasyonlar göndermezler; basitçe,   daha karışıktır. Ancak bu karışıklığın   önemli bir araç olmakla birlikte; aynı   hapsederler ve kanserojen kimyasalların
         içlerindeki suyu harekete geçirecek   suçlusu mikrodalga fırınlar değildir.   zamanda birçok kişinin brokoliyi "itici",   oluşmasına neden olurlar (ki bu da
         titreşimler gönderirler. Mikrodalga fırının   Her vitamin, ısıtıldığı zaman bozularak   bazılarının ise "iğrenç" bulmasına neden   birçok korkutucu mikrodalga fırın
         etkili ve hızlı bir yöntem olma sebebi, bu  etkisini yitirmektedir. Bu ısıtmanın türü   olan tadı veren kimyasaldır.  iddiasının nedenidir). Bu temel kurallar
         yüksek frekanslı dalgaların çok hızlı bir   önemli değildir. Ancak kimi durumda   Dolayısıyla bitkileri mikrodalga yerine   haricinde mikrodalga fırınlarınızı güvenle
         şekilde besinin içine etki edebilmesidir.   mikrodalga fırın kullanmak bu bozulmayı  buhar içerisinde pişirmek en sağlıklısıdır.   kullanabilirsiniz. Harvard Üniversitesi'nin
         Buna "penetrasyon" (delme, içe      azaltmaya yarayabilir! Örneğin bazı   Ancak mikrodalgada ısıtılan bir sebzenin   konuyla ilgili açıkladığı gibi:
         girme) denir. Örneğin normal ocaklar   kimyasallar hızla verilen ısıya maruz   besin açısından tamamen "öldüğünü"   "Mikrodalga fırınlar mı? Bir mühendislik
         ya da fırınlardaki ısınma, bu tür bir   kaldıklarında hemen bozulurlar.   düşünmek de hatadır. Çünkü söz     harikası, bir kolaylık abidesi... Hatta
         penetrasyona sahip değildir. Dolayısıyla   Bunun en bilinen örneği C Vitaminidir.   konusu beslenme ve besin maddeleri   bazen besin içeriğini desteklemek
         besinler dıştan içe doğru ısı transferiyle,   İşin ilginç tarafı, bu kimyasalın   olduğunda, hiçbir şey o kadar basit   bakımından da faydalı!"
         çok daha yavaş pişebilir.           parçalanması, ısının süresine bağlı   değildir. Birçok araştırma, beklenmedik
         Uzun lafın kısası, mikrodalga fırınlarda   olarak hızlanmaktadır. Dolayısıyla genel   sonuçlar verebilir. Örneğin 2008   Kaynak: Evrim Ağacı
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49