Page 8 - LabMedya - 20
P. 8

8                                                         www.facebook.com/labmedya                                            Kısa Kısa




         HERKES İSTEDİĞİ GÖZ                   KEDİNİZ SİZİ “TAKMIYOR”              BİYONİK ADAM NEFES                    DÜNYA’NIN EN BÜYÜK
         RENGİNE SAHİP OLACAK                  OLABİLİR                             ALIYOR                                YANARDAĞI BULUNDU













                 ’nin New York kentinin
         ABDLongİsland bölgesinde
         bulunan ‘Island Eye Surgicentre’ adlı göz
         hastanesi, Doktor Kenneth Rosenthal     okyo Üniversitesi’nden bilim          mithsonian Channel adlı belgesel
         öncülüğünde yaptığı çalışmayla ‘yapay   Tinsanlarının kedilerle yaptığı araştırma,   Skanalında yayımlanan bir programda   exas A&M Üniversitesi’nden bir
         iris implantı’ ile göz rengini değiştirmenin   bu hayvanların sahiplerine “bilinçli                              Tgrup jeofizikçi Pasifik Okyanusu’nun
         yolunu buldu.                         olarak kulak asmadığını” ortaya koydu.   dünyanın ilk biyonik adamı tanıtıldı.   dibinde Dünya’nın en büyük yanardağını
                                               Araştırmada, önce kedilerin tanımadığı 3                                   buldu. Japonya’nın bin beş yüz kilometre
         Bu operasyon sayesinde artık geçici   kişi, daha sonra da sahipleri hayvanları   Robotik bilimi uzmanı Rich Walker ve   doğusundaki yanardağ deniz tabanından
         lenslere ihtiyaç duyulmadan, kalıcı bir   adlarıyla çağırdı. Bu sırada kedilerin baş,   Matthew Godden tarafından parçaları   dört bin metre yükseliyor ve altı yüz elli
         şekilde mavi gözlere sahip olunabilecek.   kulak, pati, kuyruk ve göz hareketleri   bir araya getirilen biyonik adam,
         Yöntemin kozmetik sebepler dışında,   kaydedildi.                          pankreastan akciğerlerine kadar yapay   kilometre genişlikte bir alana yayılıyor. Dr.
                                                                                                                          W. Sager önderliğinde yapılan çalışmanın
         iki gözü farklı renk olan heterokromi                                      organlara, insanlardaki gibi işleyen   sonuçları Nature Geoscience Dergisi’nde
         hastalarına da uygulanabileceği       Araştırma sonunda kedilerin sahiplerinin   kan dolaşımına sahip. İnsan beynini
         vurgulandı. Renk değişimini sağlayan   sesini tanıdığı ancak onlara yönelmemeyi,   taklit eden bir beyne sahip olan biyonik   yayımlandı. Yanardağın saçtığı lavlar,
         implantı üreten Bright Ocular adlı firma,   hatta yerinden kalkmamayı bile seçtiği   adam, ABD’de geliştirilen retina protezi   akışkanlıkları yüksek olduğu zaman daha
         implantın herhangi bir yan etkisinin   görüldü.                            sayesinde görüyor. Bilim insanları,   geniş bir alana yayılır. Patlamadan sonra
         bulunmadığını ve uygulanan kişilerde   Kedi ve sahibi arasındaki ilişkinin                                       lavlar soğuduğu zaman kalkana benzer
         herhengi bir görme bozukluğuna sebep   köpek ve sahibi arasındakinden farklı   Washington’daki Smithsonian Ulusal   bir görüntü ortaya çıktığı için akışkanlığı
         olmadığının altını çiziyor. Lokal anestezi   olduğunu belirten araştırmacılar bunun,   Uzay Müzesi’nde gösterilecek biyonik   yüksek lav saçan yanardağlara “kalkan
         ile yapılabilen operasyon 15 dakika   köpeklerin binlerce yıl önce emirlere itaat   adam sayesinde; insan vücudunun ne   yanardağları” deniyor. Texas A&M
         sürüyor. Dr. Rosenthal’in, bu işlemi göz   etmeyi öğrenerek evcilleştirilmesinden,   ölçüde geliştirilebileceğini ve ömrü uzatan   Üniversitesi’nin kısaltması olan TAMU’dan
         korneasında 2.8mm’lik bir kesik açarak   kedilerin ise insanların hayatında fareleri   eklentilerin neler olabileceğini keşfetmek   esinlenerek Tamu Massif (Tamu Dağ
         göze yerleştirdiği silikon implantla yaptığı   avlayarak yer almasından kaynaklanıyor   istiyor.                 Kitlesi) adı verilen kalkan yanardağ, tek
         belirtiliyor.                         olabileceğini vurguladı.             Bir milyon dolara (1.98 milyon Türk   bir kraterden saçılan lavlar tarafından
                                                                                                                          oluşturulmuş bilinen en büyük yanardağ
                                               Bilim insanları, insanlara hiçbir zaman   Lirası) mal olan robotun modeli,   oldu. Tamu Massif’i oluşturan kayaların
       BÜYÜK PATLAMA’NIN IŞIĞI                 itaat etmeyen kedilerin “kendi kendilerine   İsviçre’nin Zürih Üniversitesi’nden Bertolt   daha önceleri de volkanik olduğu biliniyor,
                                               evcilleştiğini” söylemenin daha doğru   Meyer tarafından hazırlandı.       fakat kayaların kaynağı olan lavların
                                               olabileceğini ifade etti.                                                  birkaç yanardağın püskürtmesiyle
                                                                                    Meyer, dünyanın en yetenekli biyonik   oluştuğu düşünülüyordu. Dağ kütlesinin
                                              ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ İLK                      uzmanlarından biri olarak kabul ediliyor.   birkaç kilometre derinine gönderilen
                                                                                    Protez bacakları desteklemesi için ‘Rex’
                                              BİYONİK GÖZ                           denilen dış iskeletler inşa edildi. Bilek ve   sismik dalgalarla yapılan çalışmalar ise
                                                                                                                          tüm lavların kaynağının tek bir yanardağ
                                                                                    ayakları ise MIT’te görevli biyo-mühendis   olduğunu gösterdi. Tamu Massif altı yüz
                                                                                    Hugh Herr tarafından geliştirildi.    elli kilometrelik genişliğiyle Mars’taki altı
                                                                                                                          yüz yirmi beş kilometrelik genişlikteki
                                                                                                                          Olympus dağından bile daha geniş bir
                                                                                    ARAÇLAR DA İNTERNET                   alana yayılıyor. Daha önce Dünya’nın
                                                                                    BAĞIMLISI OLUYOR                      en büyük yanardağı olarak bilinen
                                                                                                                          Hawaii’deki Mauna Loa’nın yayıldığı alan
                                                                                                                          ise Tamu Massif ’’in yalnızca %15’i.

                                                 lmanya’daki farklı üniversitelerden
           amanın Başlangıcından Gelen Mesaj  Ave merkezlerden araştırmacıların
         ZMarcus Chown                        işbirliği ile üretilen Alpha IMS adlı                                       İNSAN VÜCUDUNDA YENİ BİR
         Çeviri: Başak Çiğdem Devrim                                                                                      BÖLÜM KEŞFEDİLDİ
         Alfa Bilim, Ocak 2013                protez retinanın klinik denemelerinin ilk
                                              aşamasında büyük başarı elde edildi. 9
         Büyük Patlama’nın Işığı Büyük        hastadan 8’i gülümseme, kaş çatma gibi
         Patlama’dan artakalan ışınımın hikâyesini   yüz ifadelerini, telefon, çatal ve bıçak gibi
         anlatıyor. Bu ışınımın izlerini bugün   nesneleri, kapıların üzerindeki işaretleri   (Elektrik Elektronik
         hâlâ bulmak mümkün. Televizyonu      fark ettiklerini söyledi.             IEEE  Mühendisliği Enstitüsü)
         açıp kanallar arasında dolaştığınızda                                      araştırmacıları 2025’te araçların %60’ında
         ekranınızdaki akımın yüzde biri Büyük   Almanya Tübingen Ünivesitesi’nde   internet bağlantısı olacağını öngörüyor.
         Patlama’dan gelen ışınımdır. Televizyon   üretilen Alpha IMS, özellikle iki nedenle   Otonom araçlara yönelik araştırma ve
         anteni tarafından yakalanmadan       heyecan yaratıyor. Birincisi bu protez
         önce, uzayda 13,7 milyar yıldır yol   retinanın 1500 elektrot ile beyne    uygulamaların yoğunlaştığı günümüzde,
         almaktadır ve dokunduğu son şey      bağlanarak yeterli çözünürlüğü sağlaması   daha güvenli bir sürüş sağlayan    ilim insanları, dizde bugüne kadar hiç
         Büyük Patlama’daki ateş topudur. Geçen                                     yazılımların geliştirilmesi açısından araçlar   Bkeşfedilmeyen yeni bir bölüm keşfetti.
         yüzyılın en büyük evrenbilimsel keşfi olan   İkincisi de kendi kendine yetmesi. Peki,   arası iletişim hayli önemli. Bu yazılımların   Bu keşif, egzersiz sırasında bu kadar çok
         Büyük Patlama ışınımını bulan kişilerin   bu ne demek?                     ulaşımda insan hatası faktörünü       eklem sakatlığı yaşanmasının nedenini
         ve bunu görüntülemek için 1992’de    Alpha IMS’e bir sensör yerleştirilmiş,   neredeyse tamamen ortadan kaldıracağı   ortaya çıkarabilir. Diz cerrahisi ile ilgilenen
         inşa edilen NASA’nın Evrensel Ardalan   bu sensör doğrudan gözün içine     düşünülüyor. Bu teknoloji sayesinde   iki Belçikalı cerrah, Leuven Üniversitesi
         Gezgini (COBE) uydusunun hikâyesini   geçen ışıktan görüntü topluyor ve
         anlatan kitabın yazılmasını tetikleyen,                                    daha yüksek hızlarda, daha yakın takip   Hastanesi’nde çalışan iki Belçikalı cerrah,
         COBE’nin çektiği, evrenin olağandışı   gözbebeklerinizi normal bir şekilde   mesafeleriyle, daha güvenli bir şekilde   4 yıl boyunca birçok eklem sakatlığını
         bebeklik fotoğrafıdır. Stephen Hawking   döndürebilmenize olanak veriyor. Alpha   seyahat etmenin yanı sıra elverişsiz hava   inceledi.
         bunu “Yüzyılın hatta tüm zamanların   IMS ilk gerçek kendi kendine yetebilen   koşullarında ya da trafiğin yoğun olduğu   1879 yılında Fransız cerrah Paul
         keşfi” olarak tanımlar. COBE projesinde   biyonik göz olarak değerlendiriliyor.  durumlarda yeni güzergâh belirlemek   Segond’un bir makalesini inceleyen iki
         görev alan iki bilim insanı John Mather ve   Günümüzde ABD’de onay alan Argus   mümkün. Ayrıca 2040 yılında araçların   cerrah Segond’un bahsettiği dizin ön
         George Smoot 2006’da Nobel Ödülü’ne
         layık görüldü. Hawking’in Zamanın    II adlı protez retinanın sadece 60    %75’inde otonom teknoloji sistemleri   bölümüne odaklandı. Belçikalı cerrahlar
         Kısa Tarihi’nden sonra en çok okunan   elektrotuvar. Bu protez ile eğer yan   olacağı tahmin ediliyor. Kablosuz iletişim   bu dokunun insanların yüzde 97’sinde
         bilim kitabı olan Büyük Patlama’nın Işığı   taraftaki bir şeyi görmek istiyorsanız,   ve internet teknolojilerine sahip araçlar, bu   olduğunu düşünüyor ve bu dokunun
         kâşiflerinin ağzından Büyük Patlama   başınızı çevirmenizi gerektirecek ikincil bir   teknolojiye olan güvenin artmasını ve bu   bulunması sayesinde yaralanmaların daha
         ışınımının keşfini anlatan tek kitap.  etkisi var.                         sistemlerin yaygınlaşmasını sağlayabilir.  kolay tedavi edilebileceğini düşünüyor.
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13