Page 10 - LabMedya - 20

10 www.facebook.com/labmedya Yorum

>> Hasan Öz
Yük. Kimyager
Teflon!

Yapıştırmayan tava ve tencereler birçok kadına çok pratik
bir çözüm gibi görünmekte, bu tavada ne pişilirse pişirilsin

yapışmamakta, kolayca yıkanabilmektedir. Ancak teflon
tavaların kullanımında bazı hususlara dikkat edilmezse; sağlık
açısından riski olabilmektedir.

nnelerimizin yemek pişirmede birçok kadına çok pratik bir çözüm gibi çıkabildiğini söylemektedir.
Akullandığı, yapışmaz teflon tava ve görünmekte, bu tavada ne pişilirse SONUÇ:
tencelere bir dönem çok meşhurdu. pişirilsin yapışmamakta, kolayca
Belki hala öyle ama yerine yeni yıkanabilmektedir. Ancak teflon Teflonun yüksek sıcaklıklarda sağlığa
alternatifler sunulmuş durumda Belki tavaların kullanımında bazı hususlara Perflorooktanoik Asit (PFOA, C-8) zararlı, toksik gazlar meydana getirerek
bu yeni alternatiflerin de etkisiyle teflon dikkat edilmezse; sağlık açısından riski bozulduğu bir gerçektir. Ancak bu
maddesinin sağlık üzerindeki etkileri olabilmektedir. Mutfakta kullanılan kaplar/ bozulma yaklaşık 400°C’nin üzerindeki
tartışılmakta ve bu konuda çeşitli tavalar ocakta bırakıldığında ve aşırı PFOA insanlar için toksik ve kanserojen bir sıcaklıkta meydana gelmektedir.
bilimsel çalışmalar yapılmaktadır. ısındığında (280°C üzerinde) toksik etkilere bir maddedir. Ayrıca hormon dengesi Mutfakta kullandığımız teflon tava ve
Teflon, florlanmış etilen polimeri olan neden olan ürünler açığa çıkmaktadır. üzerinde de etkileri bulunmaktadır. tencereler açısından olaya baktığımızda bu
bir politetrafloroetilendir. PTFE polimerin Polimer kaplamanın ısınmasıyla zararlı Amerikada yapılan bir çalışmada kan sıcaklıklara çıkıp çıkılmayacağı tartışmalı
ticari adı teflondur. Termoplastik olarak asidik ve uçucu gazların ortaya çıktığı serumunda PFOA seviyesi yüksek olsa da böyle bir risk olduğu bir gerçektir.
sınıflandırılmaktadır. bilinmektedir. Teflon kapların sağlık üzerine olanlarda; kolestrol ve ürik asit sevilerinde Teflonun bu toksik etkisine daha çok teflon
artma olduğu saptanmış ve PFOA ile
etkileri konusunda pek çok çalışma ilişkilendirilmiş, erken hayvan deneylerinde malzemesini kullanan sanayi dallarında
yapılmamıştır. Teflonun yapısındaki US’de kronik böbrek hastalıkları ile çalışan işciler maruz kalmaktadır. Bu
Perflorooktanoik Asit (PFOA, C-8), PFOA arasında bir bağlantı olabileceği zehirli gazlarla maruziyet sonucu oluşan
sağlık açısından tartışmalıdır. Çalışmalar, bildirilmiştir . belirtiler gribe benzer olduğundan çoğu
[4]
Teflonun Kimyasal Yapısı teflon ve PFOA’nın aşırı sıcaklıkta kez teflondan kaynaklı bir zehirlenme
PTFE, belli bir sıcaklıktaki ısıya, kimyevi tetrafloroetilen (TFE), hegzafloropropan olduğu tehşis edilememektedir. Dahası
maddelere, neme ve sürtünmeye karşı (HFP), oktaflorosiklobütan (OFCB), bu gazlara zehirleyici dozda maruz
dayanıklıdır. Çünkü flor atomların uzun perfloroizobütan (PFIB), karbonilflorür kalmadığında kısa vadede belirtiler
doymuş karbon atomlarından oluşan (COF ), karbontetraflorür (CF ), görülememektedir. Tüm bu bilgiler ışığında
4
2
bu yapıda atomlar arasındaki bağ çok trifloroasetikasit (TFA), trifloroasetik Karbonilflorür (COF2) mutfakta teflon malzemelerini kullanırken
güçlüdür ve bu yapı sayesine PTFE inert asit florür, perflorobütan, silikon • Karbonilflorür(COF2): Fosgenin florürlü almamız gereken önlemleri şu şekilde
özelliklere sahiptir. tetraflorür (SiF ), hidroflorikasit (HF), analoğudur. 440-700°C’de açığa sıralayabiliriz:
4
monofloroasetik asit (MFA) gibi toksik
Teflon ilk defa Du Pont kimyagerlerinden gazların ortaya çıkmasına neden olduğunu çıkmaktadır. Yüksek derecede toksiktir. ҉ Teflon kaplarda kısık ateşte pişirme
Roy Plunkett tarafından 1938 yılında göstermiştir . Bu kimyasallar oldukça Solunum yoluyla alındığında ölümcül yapmalı ve pişirme süresinin 2 saatten
[2]
açıklanmış ve sonra malzemenin gelişimi toksik olup, polimer gaz sendromuna olabilir. fazla olmamasına dikkat etmeliyiz.
hızla sürmüştür. Teflon endüstriyel neden olabilmektedir. Polimer Gaz ҉ Bu kaplar yağsız ısıtıldıklarında
kaplamalar, bir sprey boya gibi malzeme Sendromunun (Polymer Fume Syndrome)
yüzeyine püskürtülmektedir. Tetraflor, organoflorürlerin yıkım ürünlerinin ani sıcaklık artışı nedeniyle zararlı
kimyasalların oluşma ihtimali artmaktadır.
etilenin yüksek basıncında serbest radikal
başlatıcılarla 75-80°C sıcaklıklarda solunmasıyla ortaya çıktığı belirtilmektedir. Bu nedenle yağsız pişirmelerden
polimerleşmesinden oluşmaktadır. • Perfloroizobütan (PFIB): Fosgenlere Monofloro asetik asit (MFA) kaçınmalıyız.
Tetrafloretilen daha çok aşağıdaki göre yaklaşık 10 kat daha toksiktir Bu • Monofloroasetikasit (MFA): Düşük ҉ Teflon kapların temizliğinde sert,
tepkimelerde elde edilmektedir . gazın solunması, ölümle sonuçlanabilen dozlarda bile öldürücüdür. Solunması aşındırıcı, delici, çizici malzemeleri
[1]
pulmoner ödeme sebep olmaktadır . halinde öksürük, boğaz ağrısı, uyuşma kullanmaktan kaçınmalıyız.
[3]
475-540°C’de açığa çıkmaktadır. karıncalanma hissi, aritmi meydana
gelebilir. Trikkarboksilik asit döngüsünü ҉ Eskimiş, çizilmiş teflonların
inhibe eder . kullanmamalıyız.
[2]
PTFE yapışmayan kaplamalar, ara kaplama
ve son kaplama olmak üzere iki kat • Hidroflorik asit (HF): Yüksek derecede ҉ Teflon kap alırken, kaliteli ve güvenli
kaplama tabakasından oluşmaktadır. PTFE toksik ve aşındırıcı bir gazdır. Solunum firmalar tercih edilmelidir.
kaplamalar, 290°C’ye kadar sıcaklıklarda Perfloroizobütan (PFIB) yoluyla alınması akciğerde büyük hasarlara
kullanılabilmektedir. Genel olarak bilinen • Perflorooktanoik Asit (PFOA): Teflon ve ödeme sebep olabilmektedir . Kaynaklar
[2]
[1] BROYDSON, J. A., “Plastics Materials”, Butterworth
teflon yapısı PTFE olmasına rağmen malzeme yapımında PTFE polimeri Teflon üreticilerine göre mutfakta Heinemann Ltd. Linacra House,
bunun dışında Teflon FEP (Fluorinated ana madde olmasına rağmen teflon kullanılan malzemelerde bu sıcaklıklara Jordan Hill, Oxford, Great Britain, 1989.
Ethylene Propylene kopolimeri), malzemeler sadece bu floropolimerden çıkmak mümkün olmadığı için; günlük [2] Teflon. http:\tuberose.com/Teflon.html [Erişim Tarihi:
06. 06. 2012].
Teflon PFA (Perfluoroalkoxy), Teflon meydana gelmemekte, ilave sentetik kullanımdaki teflon sağlık açısından bir [3] Patocka J, Bajgar J. Toxicology of
ETFE (Ethylene ve Tetrafluoroethlene bileşikler de eklemektedir. Perflorooktanoik risk oluşturmamakta, teflonun kullanıldığı perfuluoroisobutene, ASA_Newsletter, http://www.
kopolimeri), Teflon–S Tek Tabaka, Asit (PFOA), floropolimerlerin yapımında sanayi kollarındaki işçiler bu toksik asanltr.com/ASANews-98/pfib.html [Erişim tarihi:
06.06.2012].
Teflon–S Kuru Yağlayıcı, Teflon SF altı tane kullanılan, suda çözünebilen, sudaki gazlarıdan etkilenme riskine sahiptir. [4] Shankar, A., Jie X., Alan D., Perfluoroalkyl Chemicals
daha temel teflon yapısı mevcuttur. and Chronic Kidney Disease in US Adults, American
sıvıları ve yağları emulsifiye edebilen bir Ancak bazı uzmanlar bunun aksini Journal of Epidemiology, 174 (8): 893–900, 2011.
Yapıştırmayan tava ve tencereler kimyasaldır. savunmakta, boş tavanın 400°C’ye