Page 38 - LabMedya - 88

38 SAĞLIK

BAĞIŞIKLIK

SİSTEMİNİ

GÜÇLENDİRMEK

GERÇEKTEN

MÜMKÜN MÜ?

Bir an evvel ayağa kalkmak isteyenler tıbbi ilaçların yanı C vitaminlerinin işe yarayıp yaramamasıyla ilgili soruya "Ben hayır diyo- seltir. Kortizol bağışıklık sistemini zayıflatarak enfeksiyona
sıra narenciyeler, ballı sıcak çaylar ve de vitamin haplara rum" yanıtını veren Dr. McCartney'e göre, eksik olması bağışıklık sistemini daha yatkın hale gelmenize neden olabilir.
başvuruyor. Peki bağışıklık sistemimizi güçlendirmek ger- zayıflatabilir, ancak büyük çoğunluk için fazladan almanın kazandıracağı
çekten mümkün mü? BBC Radyo 4 sunucusu ve sağlık Soğuk kış çok az şey var. Aynı şey multivitaminler için de geçerli. Dr. McCartney Prof. Tregoning, doğada olmanın, yürüyüşe çıkmanın, ar-
muhabiri James Gallagher, merak edilenleri uzmanlara günlerinde bunların sadece "pahalı idrar" yaptırdığını söylüyor. Ancak D vitamini kadaşlarla vakit geçirmenin, hatta soğuk suda yüzmenin,
sordu. ile ilgili kanıtlar üzerine tartışmalar devam ediyor. Güneş ışığıyla birlikte neden faydalı bir etkiye sahip olabileceğinin açıklamasının
birçokları soğuk alındığı için D vitamini seviyeleri kışın düşüş gösteriyor. da bu olabileceğini söylüyor ve devam ediyor. "Daha az
SOĞUK SUDA YÜZMEK ETKILI MI? algınlığı, gribal stresli oluyorsunuz, daha az kortizol salgılıyorsunuz, do-

çok düşük olan insanlar için olası faydalara işaret ediyor" diyor ancak her-
daha uygun hale geliyor."
Soğuk, hatta buz gibi sularda yüzmek hasta olmadan önce enfeksiyon Dr. McCartney, "Bence kanıtlar, solunum yolu hastalığı olan ve D vitamini layısıyla bağışıklık sisteminiz yapmaya çalıştığı görev için
bağışıklık sistemimizi güçlendirebilir mi? Araştırmalar so- gibi hastalıklar kese yardımcı olacağına dair kanıtların hâlâ "yetersiz" olduğunu söylüyor.
ğuk suyun yarattığı adrenalin etkisinin, kanda enfeksiyonla Prof. Riley ise şöyle ekliyor: "Mutlu olmanın, olumlu bir
savaşan hücreleri artırdığını gösteriyor. Peki bu daha fazla nedeniyle Dr. McCartney, ayrıca ekinezya, zerdeçal ve zencefil gibi bitkilerin de ruh hali içinde olmanın bedensel işlevlerimiz üzerinde
korunduğumuz anlamına mı geliyor? hastanelere akın bağışıklık sistemini güçlendirmeyeceğini söylüyor. çok ama çok önemli bir etkisi olduğuna hiç şüphe yok."
Edinburgh Üniversitesi'nde immünoloji profesörü Eleanor ediyor. BAĞIŞIKLIK GÜN IÇINDE AZALIYOR MU? BURUN SPREYLERI IŞE YARIYOR MU?
Riley, "Birkaç saat içinde her şey normale dönüyor" diyor.
Prof. Dr. Riley, "Soğuk suda yüzen kişilerin daha az soğuk Bağışıklık sistemlerinin yapabilecekleri gün boyunca sabit değil. Prof. Lancet dergisinde yayımlanan bir araştırma, soğuk algın-
algınlığı geçirdiğine ya da daha az enfeksiyona kapıldığına Riley, "Bağışıklık sistemimiz sabahın erken saatlerinde uyandığımızda lığının başlangıcında buruna sıkılacak burun spreylerinin
dair bir kanıt yok" diye devam ediyor. en etkili halini alır, günün ilerleyen saatlerinde ise azalmaya başlar" diyor. işe yaradığına işaret etti. Araştırmada binlerce insana
ya tuzlu su (salin) spreyi ya da jel bazlı bir sprey verildi.
DÜZENLI EGZERSIZ NEDEN FAYDALI? Bu nedenle soğuk algınlığında sabahları insan daha kötü hisseder. Çünkü Araştırmaya katılanlar hastalandıklarını hissettiklerinde
bağışıklık sistemi bu saatlerde semptomlarla daha çetin bir mücadele günde altı defaya kadar bunları kullandı.
Soğuk suyun bağışıklığı güçlendirdiğine yönelik geçerli verir. Düşüş ise "akşam üstü saat 4 ya da 5 civarında" başlar. Uzman-
kanıtlar olmayabilir ama düzenli egzersiz gerçekten işe lara göre bu nedenle sabahları öksüren birine maruz kalırsanız daha iyi Burun spreyi kullanmadan günlük hayatlarına devam eden
yarayabilir. St Andrews Üniversitesi'nden aile hekimi Dr. korunabilirsiniz. insanlar çalışma sırasında ortalama sekiz günlerini hasta
Margaret McCartney, yetişkinlerin yılda ortalama iki-üç kez, olarak geçirdi. Ancak tuzlu su (salin) ya da markalı jel bazlı
çocukların ise beş ila sekiz kez arasında soğuk algınlığına Prof. Riley, bağışıklık sistemi 24 saatlik bir döngüye sahip olduğundan, sprey kullananlarda bu süre altı güne düştü. Dr. McCartney,
yakalandığını söylüyor. Dr. McCartney, "Ancak orta düzeyde gece geç saatlere kadar çalışmak ve hafta sonları uzun süre yatmak markalı bir spreyin normal bir tuzlu su spreyinden daha
egzersiz yapan kişilerde daha az viral enfeksiyon görme yerine "düzenli bir günlük ritme" sahip olmanın "bağışıklık sisteminizi iyi olmayacağını savunuyor.
eğilimi var" diyor. güçlendirmeye önemli ölçüde yardımcı olabileceğini" söylüyor.
AŞILAR NE KADAR ÖNEMLI?
Bu konuda da kesin sonuçlara ulaşmış klinik çalışmaların SIGARADAN UZAK DURULMALI
olmadığını dile getiren Dr. McCartney, "Elimizdeki veriler Prof. Riley, sağlığınıza dikkat etmek için zaten sigara iç-
egzersizin insanlar için iyi bir şey olduğu yönünde... ancak Bağışıklık sistemini güçlendirmeye çalışmak için çeşitli yollar denemek miyor, sağlıklı besleniyor, düzenli egzersiz yapıyorsanız
mucizevi bir yöntem de değil" diyor. elbette çok önemli. Ama en az onun kadar önemli olan bir başka şey ise bağışıklık sisteminizin bir enfeksiyona yanıt vermek için
ona zarar vermemek. Bunların en önemlilerinden birisi sigara içmemek. "mümkün olan en iyi durumda" olduğunu söylüyor.
Laboratuvar çalışmaları düzenli egzersizin bağışıklık Çünkü sigara akciğerlere doğrudan zarar vererek virüslere karşı daha
sisteminin yaşlanmasını yavaşlatabileceğini gösteriyor. az etkili bir bariyer oluşturur. "Normal, sağlıklı bir insan olmanın ötesine geçmek için bir
Vücudumuzun savunma sistemi 20'li yaşlardan itibaren şey yapabilir misiniz?" sorusuna cevap olarak gerçek bir
gerilemeye başlıyor. Ancak 80 yaşındaki bisikletçiler Sigara ayrıca vücuttaki iltihaplanmayı (enflamasyonu) da artırır. Enfla- kanıtın olmadığını belirten Prof. Riley şöyle devam ediyor:
üzerinde yapılan araştırmalar bu kişilerin kendilerinden masyon bağışıklık sistemi için bir termostat görevi görür ve vücudun bir "Ancak belirli enfeksiyonlara karşı bağışıklığınızı artırmak
onlarca yaş daha genç insanların bağışıklık sistemine enfeksiyona nasıl tepki verdiğini gösterir. Ancak Prof. Tregoning'e göre için yapabileceğiniz şeyler var, bu da aşı olmak."
sahip olduğunu gösterdi. "kontrolsüz iltihaplanma sizin için kötüdür çünkü bağışıklık sistemini
bozar". Ve böylece vücut olası risklere karşı daha az iyi yanıtlar verir. Prof. Riley, bağışıklık artıcı ürünler için çok fazla para
Söz konusu çalışmaların yeterince yüksek kalitede yapıl- harcamak yerine ilk olarak enfekte olmamanın yollarını
madığını bildiğini kaydeden Dr. McCartney, "Ama ben bol Obezite de vücuttaki enflamasyonu artırarak enfeksiyonlara yatkınlığı düşünmeyi, bir başka deyişle de "kiminle sosyalleştiğiniz
bol bisiklete bineceğim" diyor. ve şiddetini artırabilen bir başka faktör. Dr. McCartney, "Bunların ikisi de dikkat etmeyi" öneriyor.
insanlar için durdurulması veya tersine çevrilmesi zor şeyler olabilir, evet.
VITAMINLER IŞE YARIYOR MU? Ancak değiştirilmesi en mümkün olanları" diyor. Kaynak: https://www.bbc.com/turkce/articles/cvg8wxq-
n72eo
Hasta geçen günlerde hemen hemen herkes C vitaminine STRES NEDEN BU KADAR ZARARLI?
sarılıyor. Portakal soyan, limonlu çaylar içenlerin yanı sıra
pek çok kişi de vitamin haplar alıyor. Sürekli stres altında olmak vücuttaki kortizol hormonu seviyelerini yük-