Page 8 - LabMedya - 81
P. 8

8               BOTANIK




                                                                                                      Yeryüzü milyonlarca canlı türüne ev sahipliği yap-
                                                                                                      maktadır. Bu yönüyle tam anlamıyla ‘canlı dünyası’
                                                                                                      ismini hak etmektedir. Karada, suda ve havada sayısız
                                                                                                      -aslında takribi sayıları bilinmekte- canlı çeşitliliği ile
                                                                                                      dikkat çekmektedir.

                                                                                                      Yeryüzünün bu görkemli canlı çeşitliliği -maalesef
                                                                                                      ki- yok oluş tehlikesi altındadır. Mikroorganizmalar-
                                                                                                      dan hayvanlara kadar farklı birçok canlı grubu tehlike
                                                                                                      altındadır. Bu tehlikenin birçok sebebi bulunmakta
           BİTKİLER DE                                                                                fakat en büyük sebep elbette insanın varlığıdır. Evet
                                                                                                      maalesef ki bu canlı çeşitliliğinin -biyolojik çeşitlilik
           TEHLİKE ALTINDA MI?                                                                        açısından- yalnızca çok ufak bir parçasını oluşturan
                                                                                                      insan türü (tek tür) yüzünden onlarca canlının nesli
                                                                                                      tükenme tehdidi altındadır.

                                                                                                      Milyonlarca canlı çeşitliliğinin önemli bir parçasını
         Biyolog Muhyettin ŞENTÜRK                                                                    oluşturan bitkiler biyokütle açısından en büyük canlı
                                                                                                      grubu olmalarına rağmen onlar da yok olma tehlikesi
                                                                                                      altındadırlar. Toprağa doğrudan bağlı olan bu canlı
                                                                                                      grubu insanların tahrip ettiği topraklardan ilk silinenler
                                                                                                      olmaktadır.
                                                                                                      Koruma biyolojisi dalı (temelleri yaklaşık 50 yıl önce
                                                                                                      atılıp yaklaşık 40 yıl önce gelişmeye başlayan bu bi-
                                   PICUS  2                                                           lim dalı) yeryüzündeki tüm canlı gruplarının yok oluş
                                                             ®
                                                                                                      gerçeklerini gözler önüne sermekte, sebeplerini, ilgili
                                                                                                      verilerini ve çözüm önerilerini sunmaktadır. Koruma
                                                                                                      biyolojisinin söz konusu verileri son iki yüzyılda -özellikle
                 Verimliliğinizi Bir Sonraki Seviyeye Taşıyın                                         tropikal ormanlar olmak üzere- birçok sıcak noktada
                                                                                                      (biyolojik çeşitlilik açısından sıcak noktalarda) tahribatın
                                                                                                      arttığını göstermektedir.

                                                                                                      Veriler tüm insan faaliyetlerinin -özellikle tarımın- tah-
                                                                                                      ribat boyutunun günden güne arttığını göstermektedir.
                                                                                                      İnsan nüfusunun hızla artmasıyla birlikte tarım faali-
                                                                                                      yetleri daha da artmış durumdadır. Brezilya Amazon
                                                                                                      ormanlarında 1990 yılından bu yana çiftlik faaliyetlerinin
                                                                                                      3 kat arttığı bilinmektedir. Burası da sayılı sıcak nok-
                                                                                                      talardan (hotspots) biridir, dolayısıyla bu ormanlarda
                                                                                                      yaşayan başta bitkiler olmak üzere birçok canlı yok
                                                                                                      olma tehlikesi altındadır.

                                                                                                      Tahribatın yavaş yavaş olduğu sanılsa da bitkilerin -ve
                                                                                                      diğer canlıların- soyları hızla tükenmektedir. Özellikle
                                                                                                      nadir bitkilerin durumları ‘kritik’ düzeydedir. Endemik
                                                                                                      ve nadir bitkilerin yaşam alanları insanların etkisiyle
                                                                                                      daralmaktadır ve daralmaya da devam etmektedir. Bu
                                                                                                      yaşam alanları bazen kilometrelerce olduğu gibi bazen
                                                                                                      de tek bir kaya parçası dahi olabilmektedir. Dolayısıyla
                                                                                                      bir kaya parçasının yok olması demek bir bitki soyu-
                                                                                                      nun tükenmesi anlamına gelebilmektedir. Bir bitkinin
                                                                                                      yok olması; ekosistem zincirinde bir halkanın kopması
                                                                                                      anlamına gelmekte ve ekosistemin geri dönüşümsüz
                                                                                                      tahribatına neden olmaktadır.

                       ®
                  Picus 2'yi mobil cihazınıza                                                         Tüm dünyada benzer durum söz konusu olduğundan
                 bağlayarak, örnek hazırlama                                                          Anadolu toprakları ve bu topraklarda yaşayan can-
                                                                                                      lılar -özellikle bitkiler- ciddi tehlike altındadır. Veriler
              iş akışlarını sorunsuz bir şekilde                                                      Akdeniz ormanlarının 3’te 2’sinden fazlasının tarım
                   yürütmek ve pipet ayarını                                UYGULAMAYI                alanına dönüşerek kaybolduğunu göstermektedir. Bu
                                                                              İNDİRİN
                 otomatik olarak yapmak için                                                          bölgelerdeki kırsal alanların da gittikçe kentleştiği göz
                   Sartorius Pipetleme mobil                                                          önüne aldığında durum tahmin edilenden daha vahim
                   uygulamasını kullanabili                                                           durumdadır.
                   uygulamasını kullanabilir,
                verimliliğinizi bir üst seviyeye
                            taşıyabilirsiniz.                                                         Netice itibariyle bu görkemli canlı çeşitliliğine insan
                                                                                                      türü olarak -özellikle son iki yüzyılda- vermiş oldu-
                                                                                                      ğumuz tahribatı geri döndürmek mümkün olmasa da
                   Uygulama ayrıca pipetleri                                                          durdurmak ve gelecekteki olası tahribatları engelle-
                            en son yazılıma                                                           mek mümkündür. Dolayısıyla yakın gelecekte nesilleri
                      güncellemenizi sağlar.                                                          tükenmeye yüz tutan bitki türlerini koruyabilmek ve
                                                                                                      kurtarabilmek gayet tabii mümkündür.

                                                                                                      Kaynaklar:
                                     İLETİŞİM                                                         Navjot S. Sodhi, Paul R. Ehrlich (eds.). 2010. Conservation
                                     www.sartonet.com.tr | +90.216 326 08 00 | sartonet@sartonet.com  Biology for All. Oxford University Press Inc., New York.
                                     linkedin.com/sartorius-sartonet-türkiye | instagram.com/sartoriussartonet
                                                                                                      https://www.bilimya.com/bitkiler-de-tehlike-altin-
                                                                                                      da-mi.html
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13