Page 32 - LabMedya - 80
P. 32
32 BILIM
Waterloo Üniversitesi'nden araştırmacılar, sentetik yapı-
lar veya mikroakışkan çiplerle birlikte en son biyobaskı
DAHA AZ AĞRILI tekniklerini kullandılar. Teknoloji, laboratuvar araştır-
macılarının birden fazla kanser hücresi türü içeren ve
sıklıkla öngörülemeyen şekillerde yayılan heterojen
KANSER TEDAVİSİ tümörleri daha iyi anlamalarına yardımcı olacak.
Geleneksel olarak doktorlar bir hastanın tümörüne
biyopsi yapar, hücreleri toplar ve ardından bunları
Çok disiplinli, çok uluslu bir araştırmacı ekibi, laboratuvar petri kaplarında yetiştirirdi. Uygulamalı
karmaşık malignitelerin geliştirilmiş 3 boyutlu matematik alanında doktora sonrası araştırmacı ve
çalışmanın baş yazarı Nafiseh Moghimi, "Elli yıl boyunca
modellemesi için bir yol geliştirdi. biyologlar tümörleri bu şekilde anladılar" dedi. "Fakat
on yıl önce, insan denemelerinde tekrarlanan tedavi
Dalya Simay ERBAY
başarısızlıkları, bilim adamlarının 2 boyutlu modelin
vücuttaki gerçek tümör yapısını yansıtmadığını fark
etmesine neden oldu."
Ekibin çalışması, yalnızca kanserin karmaşıklığını tasvir
etmekle kalmayıp aynı zamanda çevresini de kopyala-
yan bir 3 boyutlu model geliştirerek bu sorunu çözüyor.
Uygulamalı matematik profesörü Mohammad Kohan-
del'in rehberliğinde Matematiksel Tıp Laboratuvarı'nda
yürütülen çalışma, birçok alandan gelişmeleri bir araya
getirdi. "Kanada'da tamamen yeni bir şey yapıyoruz."
Moghimi, "Belki de yalnızca birkaç laboratuvar bu araş-
tırmaya uzaktan benzer bir şey yapıyor" diye tahminde
bulundu.
İlk olarak araştırmacılar polimer "mikroakışkan çipler"
geliştirdiler: kan akışını ve hastanın tümörünü çev-
releyen diğer sıvıları simüle eden kanallarla oyulmuş
mikroskobik yapılar. Araştırmacılar daha sonra farklı
türdeki kanser hücrelerini kültürlediler ve onları kendi
biyomürekkeplerinde süspanse ettiler: hücre kültürle-
rini canlı tutmak için tasarlanmış jelatin, aljinat ve diğer
besinlerin bir kombinasyonu.
Son olarak, çeşitli kanser hücresi türlerini üretilen
mikroakışkan çiplerin üzerine katmanlamak için bir
ekstrüzyon biyoyazıcı (3D yazıcıya benzer ancak organik
malzeme için) kullandılar.
Sonuç olarak, bilim insanları artık çeşitli kemoterapi
ilaçları gibi farklı tedavi yöntemlerini değerlendirmek
için kullanabilecekleri, karmaşık malignitelerin canlı,
üç boyutlu bir modeline sahipler.
Moghimi ve meslektaşları özellikle karmaşık meme kan-
seri modelleri geliştirmekle ilgileniyorlar. Meme kanseri,
kadınlarda cilt kanserinden sonra en sık görülen ikinci
kanser türüdür.
Meme kanseri, çeşitli hücre türlerini içeren karmaşık
tümörler halinde metastaz yaptığından tedavi edilmesi
son derece zordur. Tümörün tamamını temsil etmek
için bir veya iki biyopsiden alınan hücrelerin kullanıl-
ması, yetersiz tedavi stratejilerine ve kötü sonuçlara
yol açabilir.
3D baskılı tümör modelleri, modern teknolojinin ileri
evre meme kanseri gibi önemli hastalıklar için nasıl
daha hızlı, daha az maliyetli ve daha az ağrılı tedavilere
olanak sağladığını gösteriyor.
Kaynaklar:
1. Bray, F. et al. Global cancer statistics 2018:
GLOBOCAN estimates of incidence and mortality
worldwide for 36 cancers in 185 countries. CA
Cancer J. Clin. 68, 394–424 (2018).
2. Gonçalves, H. et al. Survival study of triple-ne-
gative and non-triple-negative breast cancer in
a Brazilian cohort. Clin. Med. Insights Oncol. 12,
1179554918790563 (2018).
3. Januškevičienė, I. & Petrikaitė, V. Heterogeneity
of breast cancer: The importance of interaction
between different tumor cell populations. Life
Sci. 239, 117009 (2019).