Page 48 - LabMedya - 79
P. 48
48 SAĞLIK
GÜNEŞ
GÖZLÜĞÜ ALIRKEN
KALİTE İŞARETLERİNE
DİKKAT EDİN!
Prof. Dr. İbrahim Arif KOYTAK
3 Hamsterler kış uykusuna yatan Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi
hayvanlar arasında en düşük Göz Hastalıkları Uzmanı
vücut ısısına sahip olanlardır.
Vücut ısısının 3.5 derece
olacak kadar düştüğünü biliyor
muydunuz? Güneşten gelen mor ötesi ışınların bazı dalga karşı yüzde 100 koruyucu olmalıdır. Bunun için MARKA, FIYAT YA DA CAM RENGI
boylarının atmosfer ve ozon tabakası tarafından ürünün üzerinde ‘UV400’, ‘UV400’e karşı yüzde KORUYUCULUĞU ETKILEMEZ
3 Bazı balıklar oldukça uzun süzüldüğünü belirtelim. En düşük dalga boyu 100 koruyucu’, ‘UVA ve UVB’ye karşı yüzde 100
yaşarlar. Örneğin, Kanada’nın olan UVA ışınları bile uzun süre maruz kalındığın- koruyucu’ gibi ifadelerin açık biçimde yazılı olması Güneş gözlüğünün markasının ya da fiyatının
Pasifik kıyısında yaşayan da ciltte ve gözlerde bir kısmı onarılamayacak gerekir. Güneş gözlüğü camlarının UV filtre edici koruyuculuğu üstünde herhangi bir etkisi ol-
“Rougheye Rockfish” isimli balık hasarlar oluşturma potansiyeline sahiptir. Söz özellikleri hemen hemen tüm gözlükçülerde bu- mayabilir. İyi marka veya pahalı fiyatı olan her
türünün yaklaşık 150 yıl hayatta gelimi göz çevresinde ve göz kapaklarında cilt lunan ölçüm cihazlarıyla test edilebilir. Dolayısıyla gözlük için koruyuculuğu iyidir demek doğru ol-
kaldığı tahmin edilmektedir. kanserleri, göz çevresi ciltte ve göz kapaklarında gözlüğün camlarının kalitesinden emin olmak mayabilir. Ayrıca cam rengi ya da koyuluğunun
erken yaşta oluşan kırışıklıklar, sarkmalar, renk isteniyorsa ilgili testi gözlükçüde, kişi kendisi da koruma fonksiyonunda etkisi yoktur. Çünkü
3 Hava kirliliği denizlerdeki değişiklikleri, göz küresinin dış zarında (konjonk- bizzat nezaret ederek yaptırabilir. güneş gözlüklerinin temel amacı gözleri ışığın
zehirli maddelerin içte birini tiva) kanserler, gözün dış zarında, halk arasında parlaklığından çok, belli dalga boyundaki ışınlar-
oluşturmaktadır. Denizlerdeki ‘kuş kanadı’ olarak bilinen pterjiyum (gözde et bü- GÜNEŞ GÖZLÜĞÜNÜ HERKES KULLANMALI dan korumaktır. Bahsettiğimiz şartları sağlaması
zehirli maddelerin %44’ü nehir ve yümesi) gelişmesi, gözde görülen ve ciddi hasar halinde, çok ucuz, cam rengi çok açık bir gözlük
akarsulardan kaynaklanmaktadır. yaratabilen göz uçuğu gibi bazı enfeksiyonların Güneş gözlüklerini sadece belli yaş grupları ya de çok pahalı, bilinen marka veya siyah camlı
3 Yetişkin bir ayı, bir at kadar hızlı tetiklenmesi, gözün en önünde yer alan saydam da gözleri hassas kişiler değil, herkesin takması bir gözlük kadar iyi koruma sağlayabilir. Ancak
genellikle açıkta, işportada ya da güvenilmez
kornea tabakasında güneş yanıkları, erken yaşta
gerekir. Söz gelimi güneş gözlüğü koruması ço-
koşabilir.
katarakt gelişimi ve ‘sarı nokta hastalığı’ olarak cuklar için de gereklidir. Çocukların kullanacağı internet sitelerinde satılan gözlüklerin herhangi
3 Bir yıl içinde denizlerden avlanan bilinen, retinanın en hassas bölgesini etkileyerek gözlüklerde güvenlik açısından mineral cam yeri- bir denetime tabi olmadığı ve üzerlerinde bulu-
balıkların ağırlığının üç katı kadar ciddi görme kaybı yapan maküla (sarı nokta) de- ne kırılmaz organik camlar ve yumuşak, kırılmaz nan CE ibaresinin bile sahte olabileceği unutul-
atık denizlere atılmaktadır. jenerasyonu, bunların arasında sayılabilir. plastikten, sivri köşeleri yuvarlatılmış çerçeveler mamalıdır. Tüketiciler, güneş gözlüklerini optik
tercih edilmelidir. Güneş gözlüğü çerçevelerinin, mağazalar yani gözlükçülerden, marketlerden,
3 1 litre motor yağı 530.000 litre GÜNEŞ GÖZLÜĞÜ, KORUNMANIN kişinin yüz ölçülerine uygun olduğundan, kulak giyim mağazaları ya da güvenilir internet site-
içme suyunu kirletebilmektedir. EN KOLAY YOLU ve burna tam oturduğundan, yüz terlediğinde ya leri gibi yasal ve hukuki sorumluluklarına sadık
3 Dünyada en derine dalan kuş da güneş kremi sürüldüğünde gözlerden kayma- platformlardan satın almaya özen göstermelidir.
türü imparator penguenleridir. Bu Güneş gözlüğünün, güneşin zararlı ışınlarından yacağından emin olunmalıdır. Estetik kaygılar da Bu arada polarize camların korunmaya pozitif
kuşlar yiyecek aradıkları sırada korunmanın en kolay yolu olduğunun altını elbette önemlidir ancak güneş gözlüğü çerçe- veya negatif etkisi yoktur. Bu camlar yoğun ışık
tam 255 metre derine dalarlar. çizelim. Güneş ışığının göz ve göz çevresinde velerinin gözü tamamen, göz çevresi cildini de altında ışık saçılması ve kamaşmayı azaltarak
Yani bu kuşlar yaklaşık 18 dk. yaratacağı hasardan kaçınmak için güneşin en olabildiğince örtmesi tercih edilmelidir. Gözlük daha kaliteli ve net görüş sağlarlar. Dolayısıyla,
nefessiz kalıyorlar. tepede olduğu saatlerde açık havaya çıkılmamalı, çerçevelerinizin yanlardan gelen ve aşağıdan polarize camlarda da %100 UV400 filtre edici
zorunlu hallede siperlikli şapka ya da şemsiye yansıyan ışığı da bloke etmesi gerekir. Bu yüzden özelliğin aranması şarttır.
3 En hızlı yüzen balık orkinos kullanılmalı, yüze ve özellikle göz çevresi cilde küçük, düz, yüz kıvrımına uygun olmayan ve ince
balığıdır. Yetişkin bir orkinos güneş kremi sürülmeli ve kısa süreli de olsa, çerçevelerden uzak durulmalıdır. SADECE YAZIN DEĞIL TÜM GÜNEŞLI
saatte yaklaşık 90 km hızla doğrudan güneş ışığına doğru bakmaktan sa- HAVALARDA KULLANILMALI
yüzebilir. kınılmalıdır. Ancak gözlerimizi güneş ışığından
korumanın en kolay ve etkili yolu uygun güneş Güneş gözlüğü kullanımının sadece yaz aylarıy-
3 Kloroflüorokarbonlar (CFC) gözlüğü kullanımıdır. Güneş gözlüğü seçimi ve la sınırlandırılmaması gerekir. Güneş gözlüğü,
1974 yılından itibaren dünyada kullanımı ile ilgili uyarı ve önerilerimizi dikkate mevsimden bağımsız olarak, tüm güneşli ha-
yasaklanmaya başladı. almanız hem kısa hem de uzun vadede valarda kullanılmalıdır. Açık hava sporları, deniz
3 Hamamböcekleri yaklaşık göz sağlığınızı korumanızı sağlayacaktır. ve kar sporları esnasında da hava sıcaklığı ve
olarak 250 milyon yıldır güneş yoğunluğuna bakılmaksızın uygun güneş
yaşadıkları halde hiçbir değişime MOR ÖTESI IŞINLARA KARŞI gözlükleri kullanılmalıdır. Sarı nokta hastalığı,
uğramamışlardır. YÜZDE 100 KORUYUCU OLMALI retinitis pigmentosa (tavuk karası), göz uçuğu,
pterjiyum ve benzeri göz hastalıkları olan kişiler
3 Bugün dünyada yaşayan aşağı Sağlıklı ve kaliteli güneş gözlüğü güneş gözlüğü kullanma konusunda herkesten
yukarı 1 milyon böcek türü vardır. kullanabilmek için “CE” işare- daha fazla hassasiyet göstermelidir. Ne kadar
Her yıl aşağı yukarı 8000 yeni tür tinden başka dikkat edilmesi kaliteli olurlarsa olsunlar, güneş göz-
keşfedilmektedir. gerekenleri şöyle sıralaya- lükleriyle asla güneşe doğrudan
biliriz: Güneş gözlüğü UV bakılmamalı, güneş tutulması
3 Kangurular geri geri (mor ötesi) ışınların izlenmemelidir. Güneş gözlü-
yürüyemezler. tamamına, yani 400 ğü camlarının kaplamaları ve
3 Dünyadaki en büyük balık sıcak nanometre altı tüm ışık geçirici özellikleri yıllar
sularda yaşayan ve planktonlarla dalga boylarına içinde azalabilmektedir.
beslenen balina köpekbalığıdır. Bu yüzden eski güneş
gözlüklerinin UV koru-
3 En küçük kuş yumurtası mine yucu özellikleri zaman
çiçeği sinekkuşuna aittir. 10 zaman gözlükçülerde
mm’den daha kısadır ve 0,37 test ettirilmelidir.
gram ağırlığındadır, biliyor
muydunuz?