Page 48 - LabMedya - 79
P. 48

48               SAĞLIK






                                                                       GÜNEŞ


                                                                       GÖZLÜĞÜ ALIRKEN


                                                                       KALİTE İŞARETLERİNE


                                                                       DİKKAT EDİN!




                                                                      Prof. Dr. İbrahim Arif KOYTAK
        3   Hamsterler kış uykusuna yatan                             Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi
            hayvanlar arasında en düşük                               Göz Hastalıkları Uzmanı
            vücut ısısına sahip olanlardır.
            Vücut ısısının 3.5 derece
            olacak kadar düştüğünü biliyor
            muydunuz?                 Güneşten gelen mor ötesi ışınların bazı dalga   karşı yüzde 100 koruyucu olmalıdır. Bunun için   MARKA, FIYAT YA DA CAM RENGI
                                      boylarının atmosfer ve ozon tabakası tarafından   ürünün üzerinde ‘UV400’, ‘UV400’e karşı yüzde   KORUYUCULUĞU ETKILEMEZ
        3   Bazı balıklar oldukça uzun   süzüldüğünü belirtelim. En düşük dalga boyu   100 koruyucu’, ‘UVA ve UVB’ye karşı yüzde 100
            yaşarlar. Örneğin, Kanada’nın   olan UVA ışınları bile uzun süre maruz kalındığın-  koruyucu’ gibi ifadelerin açık biçimde yazılı olması   Güneş gözlüğünün markasının ya da fiyatının
            Pasifik kıyısında yaşayan   da ciltte ve gözlerde bir kısmı onarılamayacak   gerekir. Güneş gözlüğü camlarının UV filtre edici   koruyuculuğu üstünde herhangi bir etkisi ol-
            “Rougheye Rockfish” isimli balık   hasarlar oluşturma potansiyeline sahiptir. Söz   özellikleri hemen hemen tüm gözlükçülerde bu-  mayabilir. İyi marka veya pahalı fiyatı olan her
            türünün yaklaşık 150 yıl hayatta   gelimi göz çevresinde ve göz kapaklarında cilt   lunan ölçüm cihazlarıyla test edilebilir. Dolayısıyla   gözlük için koruyuculuğu iyidir demek doğru ol-
            kaldığı tahmin edilmektedir.  kanserleri, göz çevresi ciltte ve göz kapaklarında   gözlüğün camlarının kalitesinden emin olmak   mayabilir. Ayrıca cam rengi ya da koyuluğunun
                                      erken yaşta oluşan kırışıklıklar, sarkmalar, renk   isteniyorsa ilgili testi gözlükçüde, kişi kendisi   da koruma fonksiyonunda etkisi yoktur. Çünkü
        3   Hava kirliliği denizlerdeki   değişiklikleri, göz küresinin dış zarında (konjonk-  bizzat nezaret ederek yaptırabilir.  güneş gözlüklerinin temel amacı gözleri ışığın
            zehirli maddelerin içte birini   tiva) kanserler, gözün dış zarında, halk arasında        parlaklığından çok, belli dalga boyundaki ışınlar-
            oluşturmaktadır. Denizlerdeki   ‘kuş kanadı’ olarak bilinen pterjiyum (gözde et bü-  GÜNEŞ GÖZLÜĞÜNÜ HERKES KULLANMALI  dan korumaktır. Bahsettiğimiz şartları sağlaması
            zehirli maddelerin %44’ü nehir ve   yümesi) gelişmesi, gözde görülen ve ciddi hasar       halinde, çok ucuz, cam rengi çok açık bir gözlük
            akarsulardan kaynaklanmaktadır.  yaratabilen göz uçuğu gibi bazı enfeksiyonların   Güneş gözlüklerini sadece belli yaş grupları ya   de çok pahalı, bilinen marka veya siyah camlı
        3   Yetişkin bir ayı, bir at kadar hızlı   tetiklenmesi, gözün en önünde yer alan saydam   da gözleri hassas kişiler değil, herkesin takması   bir gözlük kadar iyi koruma sağlayabilir. Ancak
                                                                                                      genellikle açıkta, işportada ya da güvenilmez
                                      kornea tabakasında güneş yanıkları, erken yaşta
                                                                      gerekir. Söz gelimi güneş gözlüğü koruması ço-
            koşabilir.
                                      katarakt gelişimi ve ‘sarı nokta hastalığı’ olarak   cuklar için de gereklidir. Çocukların kullanacağı   internet sitelerinde satılan gözlüklerin herhangi
        3   Bir yıl içinde denizlerden avlanan   bilinen, retinanın en hassas bölgesini etkileyerek   gözlüklerde güvenlik açısından mineral cam yeri-  bir denetime tabi olmadığı ve üzerlerinde bulu-
            balıkların ağırlığının üç katı kadar   ciddi görme kaybı yapan maküla (sarı nokta) de-  ne kırılmaz organik camlar ve yumuşak, kırılmaz   nan CE ibaresinin bile sahte olabileceği unutul-
            atık denizlere atılmaktadır.   jenerasyonu, bunların arasında sayılabilir.  plastikten, sivri köşeleri yuvarlatılmış çerçeveler   mamalıdır. Tüketiciler, güneş gözlüklerini optik
                                                                      tercih edilmelidir. Güneş gözlüğü çerçevelerinin,   mağazalar yani gözlükçülerden, marketlerden,
        3   1 litre motor yağı 530.000 litre   GÜNEŞ GÖZLÜĞÜ, KORUNMANIN      kişinin yüz ölçülerine uygun olduğundan, kulak   giyim mağazaları ya da güvenilir internet site-
            içme suyunu kirletebilmektedir.  EN KOLAY YOLU            ve burna tam oturduğundan, yüz terlediğinde ya   leri gibi yasal ve hukuki sorumluluklarına sadık
        3   Dünyada en derine dalan kuş                               da güneş kremi sürüldüğünde gözlerden kayma-  platformlardan satın almaya özen göstermelidir.
            türü imparator penguenleridir. Bu   Güneş gözlüğünün, güneşin zararlı ışınlarından   yacağından emin olunmalıdır. Estetik kaygılar da   Bu arada polarize camların korunmaya pozitif
            kuşlar yiyecek aradıkları sırada   korunmanın en kolay yolu olduğunun altını   elbette önemlidir ancak güneş gözlüğü çerçe-  veya negatif etkisi yoktur. Bu camlar yoğun ışık
            tam 255 metre derine dalarlar.   çizelim. Güneş ışığının göz ve göz çevresinde   velerinin gözü tamamen, göz çevresi cildini de   altında ışık saçılması ve kamaşmayı azaltarak
            Yani bu kuşlar yaklaşık 18 dk.   yaratacağı hasardan kaçınmak için güneşin en   olabildiğince örtmesi tercih edilmelidir. Gözlük   daha kaliteli ve net görüş sağlarlar. Dolayısıyla,
            nefessiz kalıyorlar.      tepede olduğu saatlerde açık havaya çıkılmamalı,   çerçevelerinizin yanlardan gelen ve aşağıdan   polarize camlarda da %100 UV400 filtre edici
                                      zorunlu hallede siperlikli şapka ya da şemsiye   yansıyan ışığı da bloke etmesi gerekir. Bu yüzden   özelliğin aranması şarttır.
        3   En hızlı yüzen balık orkinos   kullanılmalı, yüze ve özellikle göz çevresi cilde   küçük, düz, yüz kıvrımına uygun olmayan ve ince
            balığıdır. Yetişkin bir orkinos   güneş kremi sürülmeli ve kısa süreli de olsa,   çerçevelerden uzak durulmalıdır.  SADECE YAZIN DEĞIL TÜM GÜNEŞLI
            saatte yaklaşık 90 km hızla   doğrudan güneş ışığına doğru bakmaktan sa-                  HAVALARDA KULLANILMALI
            yüzebilir.                kınılmalıdır. Ancak gözlerimizi güneş ışığından
                                      korumanın en kolay ve etkili yolu uygun güneş                   Güneş gözlüğü kullanımının sadece yaz aylarıy-
        3   Kloroflüorokarbonlar (CFC)   gözlüğü kullanımıdır. Güneş gözlüğü seçimi ve                la sınırlandırılmaması gerekir. Güneş gözlüğü,
            1974 yılından itibaren dünyada   kullanımı ile ilgili uyarı ve önerilerimizi dikkate      mevsimden bağımsız olarak, tüm güneşli ha-
            yasaklanmaya başladı.     almanız hem kısa hem de uzun vadede                             valarda kullanılmalıdır. Açık hava sporları, deniz
        3   Hamamböcekleri yaklaşık   göz sağlığınızı korumanızı sağlayacaktır.                       ve kar sporları esnasında da hava sıcaklığı ve
            olarak 250 milyon yıldır                                                                  güneş yoğunluğuna bakılmaksızın uygun güneş
            yaşadıkları halde hiçbir değişime   MOR ÖTESI IŞINLARA KARŞI                              gözlükleri kullanılmalıdır. Sarı nokta hastalığı,
            uğramamışlardır.          YÜZDE 100 KORUYUCU OLMALI                                       retinitis pigmentosa (tavuk karası), göz uçuğu,
                                                                                                      pterjiyum ve benzeri göz hastalıkları olan kişiler
        3   Bugün dünyada yaşayan aşağı   Sağlıklı ve kaliteli güneş gözlüğü                          güneş gözlüğü kullanma konusunda herkesten
            yukarı 1 milyon böcek türü vardır.   kullanabilmek için “CE” işare-                       daha fazla hassasiyet göstermelidir. Ne kadar
            Her yıl aşağı yukarı 8000 yeni tür   tinden başka dikkat edilmesi                                kaliteli olurlarsa olsunlar, güneş göz-
            keşfedilmektedir.         gerekenleri şöyle sıralaya-                                               lükleriyle asla güneşe doğrudan
                                      biliriz: Güneş gözlüğü UV                                                  bakılmamalı, güneş tutulması
        3   Kangurular geri geri      (mor  ötesi)  ışınların                                                     izlenmemelidir. Güneş gözlü-
            yürüyemezler.             tamamına, yani 400                                                          ğü camlarının kaplamaları ve
        3   Dünyadaki en büyük balık sıcak   nanometre altı tüm                                                    ışık geçirici özellikleri yıllar
            sularda yaşayan ve planktonlarla   dalga boylarına                                                     içinde  azalabilmektedir.
            beslenen balina köpekbalığıdır.                                                                         Bu  yüzden  eski  güneş
                                                                                                                     gözlüklerinin UV koru-
        3   En küçük kuş yumurtası mine                                                                              yucu özellikleri zaman
            çiçeği sinekkuşuna aittir. 10                                                                             zaman gözlükçülerde
            mm’den daha kısadır ve 0,37                                                                                test ettirilmelidir.
            gram ağırlığındadır, biliyor
            muydunuz?
   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53