Page 48 - LabMedya - 78

48 PSİKOLOJİ

3 Gezegenimizdeki organizma
çeşitliliğinin yüzde 95 kadarının
halen keşfedilmeyi beklediğini
biliyor muydunuz?
3 4 kişilik bir aile, bir yıl boyunca BEKLENTİLERİ
tasarruflu duş başlığı ile
yıkandığında, 1444 kişinin duş
almasına yetecek kadar su DÜŞÜRMEK
tasarruf edebilir.
3 Bir ton gazete kağıdı geri MUTLULUĞU
dönüştürüldüğünde 8 çam
ağacının kesilmesi önlenir.
3 3,7 litre benzin yaklaşık 3 GETİRİR Mİ?
milyon litre içme suyunu
kirletiyor.
3 Bir ton kullanılmış beyaz kağıt İrlandalı akademisyen Jolanta Burke, yüksek ve “DÜŞÜK BEKLENTILER SINIRLAR”
geri dönüştürüldüğünde 16 çam düşük beklentilerin başarıyı nasıl etkilediğini ele Düşük beklentilerin insanın gelişme kapasitesini sı-
aldı. Birçok kişi, mutlu olmak için beklentileri dü-
ağacı kurtulur.
şük tutmak gerektiğine inanıyor. Bunlar arasında nırladığını savunan akademisyen, “Umduğumuz bir
3 Yağmur ormanındaki bir ağaç, üst üste 6 kez dünyanın en mutlu ülkesi seçilen şeyi başaracağımıza dair düşük beklentilere sahip
atmosfere günde 760 litre su Finlandiya’dan akademisyenler de var. olmak, hayattaki değişikliklere uyum sağlamak için
salabilir. iyi bir yol değil” ifadelerini kullanıyor.
Örneğin Finlandiyalı sosyologlar ülke vatandaşları-
3 Yeryüzünün %71’i suyla kaplıdır nın beklentileri açısından gerçekçi sınırlar çizdiğini Buna göre düşük beklentiler, beraberinde çaresizlik
fakat bu suyun sadece %3’ü ileri sürüyor. İrlandalı akademisyen Jolanta Burke ve umutsuzluk duygularını da getirebilir. Örneğin
tatlı sudur. Tatlı suların üçte ikisi ise bu fikre katılmıyor. Dublin’deki RCSI Tıp ve Sağ- zorlukların ardından başarı beklentilerini düşüren
dağ buzulları ve kutup buzu lık Bilimleri Üniversitesi’nin Pozitif Sağlık Bilimleri kişilerin pes etme olasılığı daha yüksek.
biçimindedir. Geri kalan %97’yi Merkezi’nde öğretim görevlisi olan Burke, The
tuzlu okyanus suları oluşturur. Conversation’da kaleme aldığı yazıda bunun tam Başarı şansımız nesnel açıdan yüksek olsa bile,
tersinin geçerli olduğunu savunuyor: düşük beklentilerimiz nedeniyle fırsatlardan vaz-
3 Sahil bölgeleri kalabalıklaştıkça geçeriz. Akademisyene göre Pygmalion etkisi, işyerleri
sahildeki suyun kalitesi düşecek Yani hepimiz daha mutlu olmak için beklentilerimizi ve okullarda kapsamlı deneylere tabi tutulunca
sahildeki vahşi yaşam yok düşürmeli miyiz? Psikoloji araştırmalarının bunun BAŞKALARININ BEKLENTILERI DE ÖNEMLI kanıtlanmıştı.
olacak ve sahiller yok olacak. tersini öne sürdüğünü iddia ediyorum.
Bu arada insanların hayattaki hedeflerine dair YÜKSEK BEKLENTILER NE ZAMAN KÖTÜ?
3 Alaska ayıları dünyadaki etobur “YÜKSEK BEKLENTILER ÖNEMLIDIR” motivasyonu üzerinde sadece kendilerinin değil,
canlıların en ağırlarındandır ve başkalarının beklentileri de önemli. Öte yandan Burke, beklentileri çok çok yüksek
yaklaşık 770 kilo ağırlığındadır. Burke’e göre yüksek beklentiler sağlam bir psikoloji tutmanın olumsuz etkileri olabileceğini de kabul
3 Yarasalar zifiri karanlıkta 0.6 için gerekli olabilir. Zira bu beklentiler insanların Zira diğer insanların bizden yüksek beklentileri ediyor. Becerilerini abartan ve kendinden çok fazla
mm. çapındaki bir teli bile tespit hayal kurmasına olanak tanıyor. olduğunda daha iyi performans gösterme eğilimi şey bekleyen bireylerde hayal kırıklığı ve hatta kaygı
edebilir. gösteriyoruz. Psikolojide buna “Pygmalion etkisi” bozukluğu ortaya çıkabilir.
Akademisyen, “Gelecekten beklentilerimize dair adı veriliyor.
3 Köstebekler bir saatte 45 m. yargılar yaratır ve hangi hayallerin peşinden git- “İnsanların yüksek beklentilere sahip olmak iste-
uzunluğunda tünel kazabilir. menin gerçekçi olduğuna ve hangilerinden vaz- Bu olgu, adını kendi yaptığı kadın heykeline âşık olan memelerinin nedenlerinden biri, kendilerini hayal
geçmemiz gerektiğine karar veririz” diyor. Pygmalion’ı konu alan Yunan efsanesinden alıyor. kırıklığından korumak istemeleridir ki bu geçerli bir
3 Dünyadaki volkanik endişedir” diyen Burke, sözlerini şöyle sürdürüyor:
olayların %90’ı denizlerde Bu arada akademisyene göre, yüksek beklenti- Pygmalion etkisi, kişinin, bir süre sonra başkaları-
gerçekleşmektedir. ler aynı zamanda insanların iyimser olmasını ve nın (özellikle herhangi bir yanıyla kendinden üstün Ancak üzüntü ve hayal kırıklığı baş gösterdiğinde
3 Denizlerdeki tüm sular zorluklar karşısında yollarına devam edebilmesini gördüğü insanların) ona ilişkin beklentilerine denk duygularımızı yönetmeyi öğrenmek, zorluklarla
daha etkili bir şekilde başa çıkmamızı sağlar.
güneşimizin yaşlanmasından sağlıyor. düşen davranışlar sergilemesi diye açıklanabilir.
kaynaklanacak aşırı sıcaklıklar “Örneğin, ömür boyu beraber olacağınız bir eş Burke, “Başkalarının bizi yetenekli gördüğüne yöne- Kaynaklar: https://www.sciencealert.com/the-
nedeniyle yaklaşık 1 milyar yıl bulma beklentiniz, mevcut ilişkiniz bozulduğunda lik inancımız, bizi daha iyi performans göstermeye secret-to-happiness-may-not-be-low-expecta-
sonra buharlaşacak. azalabilir” diyen Burke, şöyle ekliyor: iter” diyor: tions-after-all - https://theconversation.com/
3 En yüksek gelgitler having-low-expectations-probably-wont-ma-
Kanada’daki Fundy Körfezi’nde Ancak, doğru kişiyle tanışacağınıza dair yüksek Aynı şekilde, başkalarının bizden beklentileri dü- ke-us-happier-heres-what-psychology-resear-
gerçekleşmektedir. Sene beklentileriniz varsa, bir tanışma uygulamasına şük olduğunda, genellikle daha kötü performans ch-says-203084
boyunca değişik zamanlarda katılma ve yeni insanlarla tanışma fırsatı arama gösteririz.
med ve cezir arasındaki fark 16 olasılığınız daha yüksektir.
metreyi bulmaktadır.