Page 39 - LabMedya - 78
P. 39
KİMYA 39
OZON TABAKASINI
İNCELTEN CFC REKORU
Dünya’yı Güneş’ten koruyan ozon tabakasını erit- İzleme Laboratuvarı’ndan ortak yazar Isaac Vi- analiz etti. 2020 yılında beş gaz da doğrudan bunların hammadde veya yan ürün olarak diğer
me güçleri dünya çapında bir yasağa neden oldu, mont, “Bu yeni nesil bileşiklerin üretimi sırasında ölçümler başladığından beri en yüksek bolluk kimyasalların üretiminde kullanılmasını yasak-
ancak bilim insanları insan yapımı bazı kloroflo- sera gazları ve ozon tabakasını incelten maddeler seviyesine ulaştı. lamamaktadır.
rokarbonların rekor seviyelere ulaştığını ve iklimi üretiyorsanız, o zaman iklim ve ozon tabakası
değiştiren emisyonları artırdığını ortaya koydu. üzerinde dolaylı bir etkiye sahip olurlar” dedi. Bristol Üniversitesi ve Küresel İzleme Labora- Bildirilmeyen üretimin CFC seviyeleri üzerindeki
tuvarı’ndan ortak yazar Luke Western, bu emis- etkisi ilk kez görülmüyordu. 2018 yılında bilim
Nature Geoscience dergisinde yayınlanan ça- Küresel Karbon Projesi verilerine göre CFC’ler, yonların şimdiye kadar ozon tabakası üzerinde adamları CFC yavaşlama hızının önceki beş yıla
lışmaya göre, Montreal Protokolü kapsamında iklim değişikliğine yol açan küresel ısınmanın en mütevazı bir etkiye ve biraz daha büyük bir iklim göre yarı yarıya düştüğünü keşfetti. Araştırma-
yasaklanmış olmasına rağmen, ölçülen beş büyük nedeni olan karbondioksite kıyasla ısıyı ayak izine neden olduğunu söyledi. Ancak hızlı cılar, bu vakadaki kanıtların Çin’in doğusundaki
kloroflorokarbon (CFC) 2010’dan 2020’ye kadar 10.000 kata kadar daha etkili bir şekilde hapse- artış eğilimi devam ederse, etkileri artacaktır. fabrikalara işaret ettiğini söyledi. O bölgedeki
atmosferde hızla artarak 2020’de rekor seviye- den güçlü sera gazlarıdır. CFC üretimi durduğunda, düşüşün tekrar rayına
lere ulaştı. Araştırmacılar bulgularını, CFC’lerin ozon tabaka- oturduğu görüldü.
CFC’ler 1970’lerde ve 1980’lerde soğutucu akışkan sını tehlikeye attığı yeni bir yol için “erken bir uya-
Bu artışın muhtemelen hidroflorokarbonlar olarak ve aerosol spreylerde yaygın bir şekilde rı” olarak nitelendirdiler. Emisyonlar büyük ola- Çalışma, CFC emisyonlarındaki son artışın kesin
(HFO’lar) da dahil olmak üzere CFC’lerin yerini kullanılıyordu. Ancak kullanımları sonucunda An- sılıkla mevcut yasağa tabi olmayan süreçlerden kaynağını bilmek için daha fazla araştırmaya
alması beklenen kimyasalların üretimi sırasında tarktika üzerindeki ozon tabakasında delik oluş- ve bildirilmeyen kullanımlardan kaynaklanıyor. ihtiyaç olduğunu söyledi. Ülke çapındaki veri
meydana gelen sızıntılardan kaynaklandığını tuğunun keşfedilmesi, 1987 yılında bu maddelerin boşlukları gazların nereden geldiğini belirlemeyi
belirtti. ortadan kaldırılması için küresel bir anlaşmaya Montreal Protokolü tarafından yasaklananların zorlaştırıyor ve analiz edilen CFC’lerin bazıları için
varılmasına yol açtı. Montreal Protokolü yürürlüğe yerine geliştirilen endüstriyel aerosol sınıfı, 1987 bilinen bir kullanım alanı yok. Ancak Western,
Mevcut seviyelerde ozon tabakasının iyileşmesi- girdikten sonra, CFC’lerin küresel konsantrasyon- anlaşmasında yapılan son değişiklik uyarınca “Bu emisyonların ortadan kaldırılması sera gazı
ni tehdit etmeseler de atmosferi ısıtmada diğer ları istikrarlı bir şekilde azaldı. önümüzdeki otuz yıl içinde aşamalı olarak orta- emisyonlarının azaltılması açısından kolay bir
emisyonlara katılarak farklı bir tehdide katkıda dan kaldırılacaktır. kazanımdır” dedi.
bulunurlar. Çalışma, mevcut kullanımı olmayan veya az olan
beş CFC’yi, 2010 yılında küresel olarak tamamen Protokol, dağılabilecek ozon tabakasını incelten Kaynak: Phys
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi Küresel kullanımdan kaldırıldıkları noktadan başlayarak maddelerin salınımını sınırlandırmakta, ancak
Dünyanın Önde Gelen Laboratuvar Cihazı Üreticisi Konumunda
Olan DLAB Scientific, Kendi Ofisi ve Profesyonel Ekibiyle
Türkiye’de Hizmet Vermeye Başlamıştır…
Araştırmalarınızda zirveye ulaşmanız için
DLAB Scientific her zaman yanınızda!..
Tüm İhtiyacınız Tek Markada!
Sıvı Transferleri
Blok Isıtıcılar
Santrifüjler
Manyetik Karıştırıcılı Isıtıcılar
Rotary Evaporatorler
Çalkalayıcılar
Dlab
Scientific Turkey
Lab. Hiz. San. ve
Tic. Ltd. Şti.
Cevizli Mahallesi Zuhal
Caddesi Ritim İstanbul
A3 Blok No: 46 C
Daire No: 69
T.+90 (538) 839 57 58
dlabturkey@dlabsci.com
www.dlabsci.com