Page 66 - LabMedya - 77

66 BILIM INSANI

BİYOKİMYA DEHASI

Frederick Sanger 1918’de İngiltere’de dün- Daha sonra insülinin amino gruplarını dideoksi sürecine yol açtı. 1980 yılında
yaya gelen bir biyokimyacıydı. Sanger, tanımlamak üzerine çalışmaya başladı. başka bir Nobel Kimya Ödülü kazandı ve
bilime ve doğaya karşı daha çocukken Sanger bu çalışmalar sırasında, protein nükleik asitlerde bulunan baz dizilerinin
ilgi duymaya başladı. İnsülinin yapısını sekansını bulan ilk kişi olma unvanını ka- belirlenmesi konusundaki katkılarından
keşfettiği için 1958’de Kimya dalında No- zandı. Bunu yaparak, proteinlerin aslında dolayı ortağı Walter Gilbert bu ödülü
bel Ödülü’nü kazandı. 1980 yılında, DNA sıralı moleküller olduğunu gösterdi. Ben- paylaştı.
moleküllerinin dizilişiyle ilgili çalışmaları zer şekilde, bu proteinleri yapan DNA’lar
nedeniyle Kimyadaki ikinci Nobel Ödülü’nü ve genler aynı zamanda bir diziye sahip 1985’te emekli oldu ve zamanının çoğunu
kazandı. olmalıydı. Protein yapısına ilişkin araştır- bahçecilik yaparak geçirdi. Tıbbi Araş-
masıyla ilgili olarak 1958’de Nobel Kimya tırma Konseyi ve Wellcome Trust, 1992
"Dünyanın en büyük bilim adamlarından" Ödülü’nü aldı. yılında Sanger Merkezi’ni kurdu. Genom-
ve "İngiliz biliminin gerçek kahramanların- larla ilgili bilgileri geliştiren bir araştırma
dan" biri olarak kabul edilen biyokimyager 1951’de Cambridge Üniversitesi Tıbbi merkezidir. Bu araştırma merkezi, İnsan
Frederick Sanger, DNA'nın yapı taşlarının Araştırma Konseyi’ne katıldı. 1962’de Genom Dizileme Projesi için en önemli sı-
dizinini ortaya çıkan yöntemlerin öncülü- Cambridge’deki Moleküler Biyoloji Labo- ralama merkezlerinden biri haline gelmiş
ğünü yaparak "genetik biliminin babası" ratuvarı’nda çalışmaya başladı. Francis ve diğer türdeki organizmalar için projeler
unvanını kazanmıştı. Nobel ödülünü iki Crick, Aaron Klug ve John Kendrew da dizilemeye başlamıştır.
kez kazanan tek İngiliz bilim adamı olan DNA’nın dizi problemleri üzerinde çalışı-
Sanger, aynı zamanda proteinlerin yapı- yorlardı. DNA sıralama problemini çöz- Genetik biliminin babası 65 yaşına kadar
sını belirleyen teknikler de geliştirmişti. mek, Sanger’in protein dizilemesi üzerine çalışmaya devam etmiş, daha sonra çok
yaptığı araştırmalarla ilgilidir. Başlangıçta sevdiği bahçesine daha fazla vakit ayır-
Sanger; Gloucestershire, İngiltere’de bü- daha küçük olduğu için RNA’yı sıraya koy- mak için emekli olmuştu. Çalışmaları ile
yüdü. Zengin bir Quaker evinde yetiştirildi. ma yöntemlerini araştırdı. iki kez Nobel Kimya ödülüne layık görülen
Babası evlendikten sonra Quakerizm’e yö- İngiliz bilim adamı Frederick Sanger, 95
neldi. Annesi tarafından büyükbabası da Çalışmaları Zaman içerisinde bu, DNA için çok geçerli yaşında hayata veda etti.
bir Quaker geçmişine sahip olan başarılı ile iki kez olan tekniklerle sonuçlandı. Sonuçta bu,
bir pamuk üreticisiydi. bugün sıralama tepkimelerinde kullanılan Kaynak: www.nkfu.com
Nobel Kimya
Beş yaşındayken ailesi, Warwickshire’daki
küçük bir köy olan Tanworth-in-Arden’e ödülüne
taşındı. 1927 yılında, Quakerlar tarafın- layık görülen
dan işletilen bir hazırlık okuluna kaydoldu.
On dört yaşındayken Sanger, Dorset’in İngiliz bilim
Bryanston Okulu’na kaydoldu. Bu okul, adamı
Sanger’in tercih ettiği daha liberal bir
program olan Dalton sistemini uygula- Frederick
maya koymuştu. 1940 yılında Margaret
Howe ile evlendi ve üç çocuğu oldu. Sanger,
genetik
Cambridge Üniversitesi’ne kaydoldu.
Ancak ailesinin, babası gibi bir doktor ol- biliminin
masını beklemesine rağmen tıp eğitimi babası
almamaya karar verdi. Bir bilim kariyer
istiyordu çünkü bir problem çözücü olmak olarak
hedefindeydi. Amino asitlerin metaboliz- tanınıyor.
ması üzerine çalıştı. 1943 yılında, dokto-
rasını St. John’s College’dan biyokimya
alanında aldı.