Page 14 - LabMedya - 74
P. 14
14 KİMYA
Ural Federal Üniversitesi’ndeki kimyagerler, insan
tükürüğünün pH’ını belirlemek için bir sensör ya-
rattı. Bu, biyolojik sıvılarda pH’daki en küçük dal-
galanmaları yakalayan, güçlü ve kararlı emisyona
sahip bir florofor oldu. Analiz, maddenin mikro
dozları ve maddenin özel bir lamba ile ışınlandığı
bir spektrometre kullanılarak gerçekleştirildi.
pH verileri 5-7 saniye içinde görünüyor. Organik
ve Biyomoleküler Kimya Departmanı ve Analitik
Kimya Departmanı’nın bilimsel grupları tarafından
yürütülen tükürük örnekleri ve sensör üzerinde
KİMYAGERLERDEN yapılan ortak çalışmaların ilk sonuçları, Boyalar
ve Pigmentler dergisinde açıklandı.
SÜPER SENSÖR Tükürük pH analizi, erişilebilir ve invaziv olma-
yan bir klinik tanı yöntemidir. Yardımı ile gastrit,
mide ülseri ve duodenit gibi belirli gastrointestinal
hastalıklar erken bir aşamada tespit edilebilir. Tü-
kürüğün pH seviyesi dişleri de etkiler: tükürüğün
asiditesindeki hafif bir artış bile diş çürümesine
ve diğer sorunlara neden olabilir.
Yeni bileşik, uzun yıllar süren çalışmaların sonu-
cudur. Araştırmacılar, 2015’ten bu yana 70’den
fazla yeni bileşik sentezledi ve çalıştı, bunlardan
altısı istenen sonuçları gösterdi. Biri florofor ola-
rak seçilmiş ve sensörün temelini oluşturmuştur.
Sonuç olarak, sensörün toksik olmadığı ve çevre
dostu olduğu ortaya çıktı. Bunu oluşturmak için
kimyagerler atom-ekonomik bir sentez yöntemi
kullandılar: katalizörler (nikel, bakır, paladyum)
veya ek reaktifler gerekli değildi. Ek olarak, sen-
sör suda çözünüyor.
“Klasik sentez yönteminde, iki molekül birbiriyle
etkileşime giren aktif parçalara ihtiyaç duyar ve
böylece yeni bir bileşik elde edilir. Ancak ‘yeşil
kimya’ ilkeleri, reaksiyonların yan ürün olmadan,
%100 çözücüler (su) ve minimum aktif parça kullanı-
GUVEN mı ile toksik olmayan ortamda gerçekleşmesini
gerektirir. Bu aktif fragmanlar çıkarılırsa, geriye
organik kimyadaki en basit karbon-hidrojen bağı
kalır. Reaksiyon ikisi arasında gerçekleşir. Bu şe-
kilde atomik bir tasarruf elde edilir. Çünkü reak-
siyon C-H/C-H arasında gerçekleşir, yan ürünler
daha çok su veya benzer bir bileşiktir. Sentez,
daha az yan ürün ve zararlı ürün ile sonuçlanır”
diyor Moseyev.
UrFU kimyagerleri tarafından elde edilen yeni
kemosensörler, suyu (asitlik, metallerin veya
toksinlerin varlığı) analiz etmek ve hücre içi sü-
reçleri aydınlatmak için floresan problar olarak
kullanılabilir. Bileşik, hücrenin belirli bir yerinde
birikir ve hücrenin belirli bir bölümünü boyar. An-
Mikrobiyoloji cak, bu uygulama hattı henüz keşfedilmemiştir.
Genel olarak, biyomedikal uygulamalara ek olarak,
Analizlerinde UrFU kimyagerleri tarafından elde edilen organik
floroforlar, pratik uygulamalarının geniş olanakları
nedeniyle diğer alanlar için de umut verici malze-
Standartlara uyum ve yüksek kalite melerdir. Özellikle floroforlar moleküler elektronik-
te kullanılmaktadır. Güneş pillerinin “kalbi” (çalışan
elementler) benzer organik moleküllerdir. Başka
bir örnek, bilgisayarların ve monitörlerin OLED
ekranlarıdır. Ayrıca belirli fotofiziksel özelliklere
sahip organik bir moleküle dayanırlar.
Kaynaklar: Timofey D. Moseev ve diğerleri, Fluo-
roaromatic 2H-imidazol bazlı push-pull florofor-
lar: Tükürükte pH’ı algılamak için problar olarak
sentez, teorik çalışmalar ve uygulama fırsatları,
Boyalar ve Pigmentler (2022). DOI: 10.1016/j.dye-
pig.2022.110251 /www.bilimoloji.com