Page 31 - LabMedya - 73
P. 31
FIZIK 31
Örneğin, zaman makineme girdiğim, onu beş dakika Son üç yıldır zaman yolculuğu paradoksları üzerinde
geriye gitmek için kullandığım ve geçmişe gider çalıştıktan sonra, zaman yolculuğunun mümkün
gitmez makineyi yok ettiğim bir senaryo düşünün. olabileceğine giderek daha fazla ikna oldum, ancak
Şimdi zaman makinesini yok ettiğime göre, onu beş evrenimiz birden fazla tarihin bir arada var olmasına
dakika sonra kullanmam imkansız olurdu. izin verebilir mi?
Ama zaman makinesini kullanamazsam, zamanda Kuantum mekaniği kesinlikle bunu ima ediyor gibi
geriye gidip onu yok edemem. Bu nedenle, zaman görünüyor. Everett’in çoklu dünya yorumuna bakar-
makinesi yok edilmedi ve bu yüzden zamanda geriye sanız, burada bir geçmiş, her olası durum sonucu
gidip onu yok edebilirim. Başka bir deyişle, zaman için en az bir tane olmak üzere birden çok geçmişe
makinesi ancak ve ancak yok edilmezse yok edilir. “bölünebilir”. Örneğin, Schrödinger’in kedisinin canlı
Aynı anda hem yok edilip hem de yok edilemeyeceği mı yoksa ölü mü olduğu ya da geçmişe gidip, geri
için bu senaryo tutarsız ve paradoksaldır. gelip gelmediğim gibi.
Bilim kurguda zaman yolcuları genellikle geçmişte Ama bunlar sadece spekülasyon. Öğrencilerim ve
önemli değişiklikler yapmamaları ve tam da bu ne- ben şu anda, genel görelilik ile tamamen uyumlu,
denle geçmiş benlikleriyle buluşmaktan kaçınmaları çoklu geçmişleri olan somut bir zaman yolculuğu
konusunda uyarılırlar. Bunun örnekleri, Geleceğe teorisi bulmaya çalışıyoruz. Elbette böyle bir teori
Dönüş üçlemesi gibi birçok zaman yolculuğu fil- bulmayı başarsak bile, bu zaman yolculuğunun
minde bulunabilir. mümkün olduğunu kanıtlamak için yeterli olma-
yacaktır, ancak en azından zaman yolculuğunun
Ancak fizikte paradoks, gerçekte olabilecek bir olay Zaman yolculuğu paradokslarını çözmeye yönelik çünkü tek bir paradoks bile ortadan kaldırılamazsa, tutarlılık paradoksları tarafından egale edilemeye-
değildir: tutarlılık paradoksları sadece zaman yolcu- bir girişim, teorik fizikçi Igor Dmitriyevich Novikov’un zamanda yolculuk mantıksal olarak imkansız kalır. ceği anlamına gelecektir.
luğunun tehlikeli bir çaba olduğunu ima etmezler, öz-tutarlılık varsayımıdır. Novikov’a göre, beş dakika
bunun mümkün olamayacağını da ima ederler. önce zaman makinemi yok etmeye çalışsaydım, Novikov’un varsayımının çözemediği paradoksları Zaman yolculuğu ve paralel zaman çizelgeleri bilim
bunu yapmanın imkansız olduğunu görürdüm. Fizik birden fazla geçmişe (veya daha tanıdık terimlerle, kurguda neredeyse her zaman bir arada işlenir,
Bu, teorik fizikçi Stephen Hawking’in zaman yolculu- yasaları bir şekilde tutarlılığı korumak için işbirliği paralel zaman çizelgelerine) izin vermenin çözebi- ancak şimdi gerçek bilimde de böyle olması gerek-
ğunun imkansız olması gerektiğini belirten kronoloji yapardı. leceğini gösterdik. Fikir, çok basit. Zaman maki- tiğine dair kanıtımız var. Genel görelilik ve kuantum
koruma varsayımını formüle etme motivasyonların- nesinden çıktığımda farklı bir zaman çizelgesine mekaniği bize zaman yolculuğunun mümkün olabi-
dan biriydi. Ancak, bu varsayım şu ana kadar kanıt- Peki geçmişi değiştiremeyeceksen zamanda geriye giriyorum. O zaman çizelgesinde, geldiğim orijinal leceğini söylüyor, ancak eğer öyleyse, birden fazla
lanmamıştır. Ayrıca, paradokslar nedeniyle zaman gitmenin ne anlamı var? zaman çizelgesindeki hiçbir şeyi değiştirmeden za- geçmişin de mümkün olması gerekir.
yolculuğunu ortadan kaldırmak yerine paradoksların man makinesini yok etmek dahil istediğim her şeyi
kendisini ortadan kaldırabilseydik, evren çok daha Öğrencilerim Jacob Hauser ve Jared Wogan ile bir- yapabilirim. Aslında zamanda geriye yolculuk yap- Kaynak: www.bizsiziz.com Derleyen: Feyza ÇETİNKOL
ilginç bir yer olurdu. likte yaptığım son çalışma, Novikov’un varsayımının mak için kullandığım orijinal zaman çizelgesindeki
çözemeyeceği zaman yolculuğu paradoksları oldu- zaman makinesini yok edemediğim için paradoks
ğunu gösteriyor. Bu bizi birinci kareye geri götürür, da olmaz.