Page 14 - LabMedya - 73

14 BESLENME

DOĞRU BESLENME

TUTKUSU TAKINTIYA

DÖNÜŞMESİN

Uzm. Kl. Psk. Elif Eşen Kara
Sağlıklı ve dengeli beslenmek sağlıklı bir bedenin de temelini
oluşturuyor. Ancak bazı kişiler, tükettiği her gıdayı incelemeye
başladığında, yemeklerin hazırlanışından içerdiği yağ, şeker,
katkı maddelerine kadar endişe yaşamaya başlandığında sağlıklı
beslenme davranışı takıntıya dönüşebiliyor.

Hareketli yaşama ayak uydurma çabasıyla beraber
hazır gıdalar günlük hayatta tercih sebebi olabiliyor.
Bununla beraber sağlıklı beslenme de daha çok
önem kazanıyor. Bu konuda hassasiyet gösteren
kişiler, sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmek ve
hatta çocuklarına da bu alışkanlıkları yerleştirmek
için çaba sarf ediyor. Sağlıklı yaşamak için sürdü-
rülen bu çaba çoğu zaman kişilerin yaşam kalite-
sini arttırıyor. Ancak bazen bu alışkanlık ciddi bir
endişeye neden olarak, sağlıksız bir hal alabiliyor.

Sağlıklı beslenme takıntısı sorunu yaşayanların
sayısı gün geçtikçe artıyor

Sağlıklı beslenme çabası, günlük yaşam aktivitelerini
zora sokacak yoğunlukta ve sıklıkta olması duru-
munda sağlıklı bir çabadan sağlıksız bir takıntıya
dönüşebiliyor. Bu durumda kişilerde gıdaların sağ-
lıklı olup olmadığına ilişkin tekrarlayıcı düşünceler,
şiddetli endişe ve gıdaların hazırlanış aşamaları,
katkı maddeleri, gıda boyaları, ambalaj özellikleri
gibi birtakım kriterleri günlük hayatı zorlaştıracak
düzeyde, çok yoğun olarak kontrol etme döngüleri
görülebiliyor. Ortoreksiya nervoza denilen bu sorun
gün geçtikçe yaygınlaşıyor. Takıntıya meyili olan,
yaptığı iş/sosyal çevre dolayısıyla belirli bir görüntü
veya kiloda kalması gerektiği düşünülen veya diyetle
fazlaca ilgili kişilerin bu konudaki riskinin daha fazla.
Bu durumu yaşayan kişilerde görülen belirtileri şöyle
sıralayabiliriz:

Ê Sağlıklı/sağlıksız beslenme konusunda günlük
yaşamlarını etkileyecek düzeyde düşünme,
Ê Bu sebepten sosyalleşmekten, seyahate
çıkmaktan ve buna benzer aktivitelerden
kaçınma,
Ê Belirli grup besin alımı sebebiyle beslenme
dengesinin bozulması/fiziksel sağlığın bo-
zulması,
Ê Kalori kısıtlaması sebebiyle olmayan, sağlıklı
beslenme takıntısı sebebiyle ciddi miktarda
kilo verme,
Ê Sağlıklı beslenme konusunda yiyecekleri
planlarken, alışveriş yaparken çok fazla za-
man harcama,
Ê Sağlıklı beslenme kategorisinde hissetmediği
bir besin aldığında yüksek düzeyde suçluluk
hissetme.

Sağlıklı beslenme konusunda fazlaca düşünen
ve takılan kişilerin beslenme, fiziksel sağlık gibi
konuların yanı sıra psikolojik olarak da zorlandığı
için hekim, diyetisyen ve psikolog desteği almaları
gerekiyor. Kişinin de isteğiyle birlikte bu durum bir
takıntıdan sağlıklı beslenme çabasına dönüşebilir.
Böylelikle kişinin yaşam dengesinde sağlıklı beslen-
me konusu anlamını koruyabilmekle birlikte; sosyal
hayat, iş, aile yaşamı, ilgi alanları gibi diğer yaşam
dinamiklerinin önünde bir engel oluşturmayacaktır.