Page 45 - LabMedya - 68
P. 45

SAĞLIK             45














































       ROMA İMPARATORLUĞU VE TIP



       Mehmet Enes AKTAŞ

       İnsanlığın tarih sahnesine çıkışı birçok   konuşabilmesi gerektiğine inanılıyordu.   Özel hekimler; saray hekimleri, seçkin   ROMA İMPARATORLUĞU’NDA
       zorunlu ihtiyacı da beraberinde getirmişti.   Bunun gibi birçok değişik inanış   kişiler için çalışan hekimler, köle hekimleri,   BAZI İLGİNÇ TEDAVİ YÖNTEMLERİ
       Bunlar beslenme, barınma, güvenlik gibi   mevcuttu. Caesar, bu anlayışı değiştirmek   kadın hekimleri, ebeler gibi birçok kişiyi
       şeylerdi. Ancak en önemlilerinden biri   amacıyla Roma’da hekimlik yapacak ve   kapsıyordu. İmparator ailesi ve saray   1) Akne
       sağlıktı. Çünkü sağlıklı olmayan bir insan   eğitim verecek Yunan doktorlara Roma   halkına tıp eğitimi almış hekimler bakarken,   Timsah eti ve mazı yağı ile tedavi edilmeye
       ne iyi beslenebilir ne barınabilir ne de   vatandaşlığı vereceğini duyurmuştu   halk daha çok diğer hekimleri tercih etmek   çalışılırdı.
       savunabilecek gücü kendinde bulabilirdi.   (halkına hekimlerin Romalı da olabileceğini   zorundaydı.
       Sağlığın bu kadar önemli bir yere sahip   göstermek için). Böylece hekimlere verilen           2) Siğil
       olması ortaya “tıp” bilimini çıkarmıştı.   önem zamanla yükselmeye başladı.   TEDAVİ YERLERİ VE       Deniz suyu kullanılırdı. Ancak bazı zengin
                                      Ancak en büyük etkiyi Augustus’un   HEKİM-ASİSTAN İLİŞKİSİ      aileler tedavilerinde aile kullanılmasını
       ROMA’DA TIP BİLİMİ             ölümcül karaciğer hastalığından bir hekim                       istiyordu. Çünkü altının işe yarayacağına
       VE HEKİMLERE VERİLEN           tarafından kurtarılması yaratmıştı. Sonraki   O dönemde tedavi uygulanan alanlar   inanıyorlardı.
       DEĞERİN YÜKSELİŞİ              süreçte hekimlik hakkında resmi eğitimler   hastanın sosyal durumuna göre
                                      verilmeye başlandı. Hekimlere, filozoflarla   değişebiliyordu. Zengin ailelerin tedavisi   3) Baş Ağrısı
       Tıp bilimi, geçmişten günümüze çok   aynı özlük hakları verildi. İnsan kadavraları   evlerine giden hekimler tarafından   İçinde ölü bukalemun bekletilmiş bir şarabı
       büyük gelişmeler göstermiştir. Ancak   üzerine çalışmalarına izin verildi. Hatta bazı   yapılıyordu. Halk hekimlerinin de içinde   içmek. Bu tedavi yöntemi de işe yaramazsa
       eski dönem medeniyetlerine ait olan tıbbi   hekimler suçlu insanları canlı olarak kesip   bulunduğu bazı hekimler, kendi özel   daha ilginç bir yönteme başvurulurdu. Bu
       yöntem ve tedaviler hep merak konusu   deneyler yaptılar. Bu durumu da zaten   yerlerinde hastalarını tedavi ediyorlardı.   da hastanın kafasına bir filin hortumuyla
       olmuştur. Şimdi sizlerle birlikte tarihin   suçlu olan birkaç kişinin canını yakarak   Ayrıca Tabernae Medicae denilen ve   dokunmasını sağlamaktı.
       tozlu sayfalarında yer alan ve büyük önem   binlerce kişinin hayatını kurtarabileceklerini   sokaklarda yer alan küçük dükkânlar vardı.
       taşıyan Roma İmparatorluğuyla tıp bilimi   ileri sürerek savunuyorlardı.  Bu dükkânlarda askerler tedavi ediliyordu.   4) Kabız
       arasındaki ilişkiyi inceleyeceğiz.                             Sivil hastaneler henüz tam anlamıyla ortaya   Olgunlaşmamış ayva yemek ya da taze
                                      HEKİM SINIFLANDIRILMASI         çıkmamışlardı. Askeri hastaneler ise genişti   pancar kökü suyu içmek.
       Öncelikle Roma İmparatorluğu geniş                             ve erkek topluluğunun sağlık konusunda
       sınırlara sahip bir devletti. Bu onlara bazı   Roma’da hekimlerin toplum içindeki   kısmen garanti altına alınmasına katkı   5) Epilepsi
       konularda avantaj sağlasa da dezavantajları   statüleri arttıktan sonra iki farklı hekim   sağlıyorlardı. Bazı zengin ailelerde askeri   O dönemde epilepsi, “şeytani güçler”den
       da yok değildi. Bu kadar farklı coğrafya   sınıfı ortaya çıkmıştı. Bunlar sırasıyla:   hastane deneyimi olan doktorlara kendi   kaynaklanan bir lanet olarak görülüyordu.
       ve iklim şartını içinde barındırması                           evlerinde bir klinik açıyorlardı ve orada   Şifalı olduğuna inanılan bir pınardan gelen
       birbirinden bağımsız ve değişik hastalığı da   1) Halk Hekimleri,  ücretli olarak çalıştırıyorlardı.  su ölen bir insana ait olan kafatasından
       beraberinde getirmişti.        2) Özel Hekimler idi.                                           hastaya içirilirdi. Bunun tedaviye yardımcı
                                                                      Hekimlerin çoğunlukla bir asistanları   olacağına inanılırdı.
       Roma İmparatorluğu’nda çoğu Yunan olmak   Halk hekimleri, zengin Romalı ailelere   olurdu. Bu asistanlar hastayı hazırlar,
       üzere birçok hekim bulunmaktaydı. Devletin   Yunanistan’dan gelip hizmetleri bittikten   aletleri getirir, tedavi edilecek bölgeyi   Kaynaklar:
       içindeki “tıp” anlayışı Yunan ve Mısır   sonra halka inerek hekimliğe devam eden   hekime gösterir, vücudun geri kalanını   •  Eski Roma Tıbbında Hekimlik Sanatı, Ayşe Nur
       kültürlerinin etkisinde kalıp harmanlanmıştı.   kişilerdi. Bu kişiler Roma’daki vergilerden   sıkıca tutar, sessiz durur ve hocasının   GÖKÇE-Doğan ÜVEY, 1998.
       Ancak sorun şuydu Roma’da hekimlik   muaflardı. İçlerinden bazılarına maaş   istediklerini yapardı. Bu sebepten en az   •  Antik Dönemde Tıp ve Bitkisel Tedavi (Yüksek
                                                                                                        Lisans Tezi), Seda Karaöz ARIHAN, 2003.
       el üstünde tutulmaya değer bir meslek   ödeniyordu ve konferans odaları da tahsis   üç kişiyi alabilecek odalarda operasyonlar   •  Listverse.com
       olarak görülmüyordu. Hatta bir hekime,   edilmişti.            yapılırdı. Bazen bu sayı artabilmekteydi.
       “hekim” diyebilmek için onun Yunanca
   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50