Page 28 - LabMedya - 67

28 SAĞLIK w w w .labm edy a. c om

YOĞURT, DİŞ
MACUNU GİBİ
ÜRÜNLERİNİ
KESİNLİKLE
YANIK ÜZERİNE
SÜRMEYİN!

Dr. Gökhan ŞAHİN
Bayındır Söğütözü Hastanesi Acil Servis Uzmanı
YANIKLARDA İLK YARDIM

BÜYÜK ÖNEM TAŞIYOR!

Deride gerçekleşen yanıklar sonucu beyazlaşma gibi renk değişiklikleri varsa, yerin kapatılması için kullanılabilir. enfeksiyon riskini artıracağı için
yaşanan vücut fonksiyonlarında bozulmalar • Çapı 8 santimetreden büyükse veya eller, Yanık yerin üzerine buz, krem veya jel patlatılmamalıdır.
hayati tehlike yaratabiliyor. Bu nedenle ayaklar, yüz, kasık, kalça ya da büyük bir uygulanmamalıdır. Yoğurt, diş macunu 5. Yanık yer kalp seviyesinin üzerinde
yanıklara ilk yardım tedavisi uygulanması eklemi kaplıyorsa, bu tip yanıklar ciddi gibi ürünler kesinlikle yanık üzerine tutulmalıdır. Ağrı için ağrı kesici alınabilir.
oldukça önemli. yanık olarak değerlendirilir ve tedavi için sürülmemelidir. Bu tip uygulamalar 6. En kısa sürede en yakın sağlık
yanık merkezi olan bir sağlık kuruluşuna yanıktaki hasarı ve enfeksiyon riskini kuruluşuna başvurulmalıdır.
Deri, vücudumuzu zırh gibi sarıp, başvurulmalıdır. artırır. Ayrıca su dolu kabarcıklar
mikroorganizmalar, ultraviyole ışık, mekanik
hasar gibi dış etkilerden koruyarak vücudun Yanıklarda ilk yardımın oldukça önemli ve
ısı düzenlemesini sağlıyor. Vücuttaki sıvı hayati değer taşıyor; uygulanması gereken
kaybını önleyerek sıvı dengesini sağlıyor. ilk yardım adımları ise şöyle:
Ayrıca derinin yapısındaki sinirler sayesinde 1. İlk önce yanma işlemi durdurulmalıdır.
sıcaklığın, soğukluğun, basıncın, dokunma Yanan kişi ısı kaynağından YANIK TİPLERİNİN su dolu kabarcıklar mevcuttur. Bu tip
duyusunun ve ağrının hissedilmesini uzaklaştırılmalıdır. Elbiseler tutuşmuşsa SINIFLANDIRILMASI yanıklar ağrılıdırlar. 2. derece hafif
sağlayarak çevre ile temas ve iletişim sırasıyla “dur, yat ve yuvarlan” Yanığın şiddeti yanığın derecesine yanıklar enfeksiyon kapmadıkları
kurmamıza aracı oluyor. Tüm fonksiyonları yöntemiyle kıyafetlerdeki alevler ve vücuttaki yanık tutulum alanına süre 10-14 gün içerisinde iyileşirler.
göz önüne alındığında deri çok önemli bir söndürülmelidir. göre değişiyor. Bunun yanında
organımız olarak karşımıza çıkıyor. 2. Yanan giysiler ve yanık yerdeki kişide var olan kronik hastalıklar 3. derece yanıklar, derinin
Sıcak (alev, buhar), soğuk, elektrik, yüzük, küpe gibi takılar çıkarılmalıdır. yanığın şiddetini ve yanık sonucunda tüm katlarını tutan yanıklardır.
radyasyon, sürtünme veya kimyasal Eğer kıyafetler cilde yapışmışsa oluşacak durumları da etkiliyor. Deri fonksiyon görmediği için
ajanlara maruz kalarak derinin hasara bölge soğutulmalıdır. Eğer cilt zarar Yanık tipleri 1. derece, 2. derece, 3. mineral bozuklukları ve ileri
uğraması yanık olarak tanımlanıyor. görmemişse sağlam cildi korumak için derece ve 4. derece yanık olarak derecede enfeksiyonlar görülebilir.
Yanık; bariyer olan derinin hasar görmesi yanık ve soğutulmuş kıyafet bölgeden sınıflandırılıyor. Derinin hepsi yandığı için ağrıyı
sonucunda vücudun ısı ve sıvı dengesinin uzaklaştırılmalıdır. hissetmemizi sağlayan algılayıcılar
bozulmasına, enfeksiyonların oluşmasına 3. Yanık veya haşlanmış bölge olabildiğince 1. derece yanıkta, sadece derinin da yanar bu nedenle bu tip yanıklar
neden oluyor. Bu sebeplerle vücut çabuk soğutulmalıdır. Yanık yer en az 20 en üst tabakası etkilenir. Bu yanıklar ağrılı değildir.
fonksiyonlarında yaşanan bozulmalar dakika veya ağrı rahatlayana kadar akan kızarıklık ve ağrı ile karakterizedir.
hayatı tehdit edecek durumlar yaratabiliyor. soğuk suyun altında tutulmalıdır. Eğer Bu tip yanıklarda ödem ve su dolu 4. derece yanıklarda, tüm deri ile
Yanıkların ciddi olup olmadığının soğuk su bulunamıyorsa soğuk süt ya da kabarcık mevcut değildir. Basit beraber altındaki kas dokusu da
değerlendirilmesinin oldukça önemli. Eğer başka soğuk maddeler kullanılabilir. güneş yanıkları bu yanıklara örnektir. yanar. Bu tip yanıklar genellikle siyah
yanıklar: 4. Yanık yeteri kadar soğutulduğunda renklidir ve çok ağır olup genellikle
• Derinse, yanık yeri, şişeceği ihtimali de 2. derece yanıklarda, üst deri ve ölümcül yanıklardır.
• Derinin kuru ve kösele görünüme düşünülerek streç film ile gevşek bir orta deri etkilenir. Deride ödem ve
dönmesine neden olmuşsa, şekilde sarılmalıdır. Yanık yer ayak veya
• Yanma sonrasında siyahlaşma, eldeyse temiz plastik bir torba yanık