Page 18 - LabMedya - 65

18 HUKUK w w w .labm edy a. c om

Av. Murat TEZCAN

ÇATILI İŞYERİ KİRA

SÖZLEŞMELERİ TAHLİYE SEBEPLERİ

İşyeri kavramını, ticari veya sınai nitelikte aldatmayı öğrendiği, korkutmanın ise sözleşmelerde kiraya ilişkin genel açacağı dava yoluyla da kullanabilir.
ekonomik faaliyetlerin ya da mesleki etkisinin kalktığı andan itibaren 1 yıl hükümlere göre fesih dönemine ve
faaliyetlerin yürütüldüğü mekân olarak içinde sözleşmenin iptalini isteyebilir. fesih bildirimi için öngörülen sürelere 2. Kiracıdan Kaynaklanan Sebepler
kabul etmek gerekir. Bu kapsamda; Kiraya veren kanunda öngörülen 1 uyularak belirlenecek tarihten a. Tahliye Taahhüdü Sebebiyle
işyeri veya fabrikadaki ürünler için depo yıllık süre zarfında sözleşmeyle bağlı başlayarak 1 ay içinde açacağı dava ile Tahliye
kiralandığında, ortada ekonomik amaç olmadığını bildirmezse sözleşmeye kira sözleşmesini sona erdirebilir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu
olduğundan işyeri kirası söz konusu olabilir. icazet vermiş sayılır. İptal istemi için m.352 uyarınca, kiracı, kiralananın
TBK’nın 39. maddesiyle öngörülen 1 b. Yeniden İnşa ve İmar Sebebiyle teslim edilmesinden sonra, kiraya
A. Çatılı İşyeri Kira Sözleşmesinin Genel yıllık süre hak düşürücü niteliktedir. Tahliye verene karşı, kiralananı belli bir tarihte
Hükümlere Göre Sona Erdirilmesi Çatılı işyeri kiralarında tahliye sebepleri boşaltmayı yazılı olarak üstlendiği
TBK’da düzenlenmiş sona erme halleri 3. Aşırı Yararlanma ( Gabin ) kapsamında bir başka sebep, kiralanan halde boşaltmamışsa, kiraya veren kira
dışında, Kanunun genel hükümleri Nedeniyle Sözleşmenin İptali taşınmazın inşa ve imar edilecek sözleşmesini bu tarihten başlayarak bir
çerçevesinde kiraya verenin kiracısı ile TBK’nın 29. maddesi ile düzenlenen olmasıdır. 6098 sayılı Türk Borçlar (1) ay içinde icraya başvurmak veya
anlaşarak yahut iradesinin fesada uğraması aşırı yararlanma, sadece tam iki Kanunu’nun m.350/b-2 maddesi dava açmak suretiyle sona erdirebilir.
söz konusuysa iptal hakkını kullanarak tarafa borç yükleyen sözleşmelerde uyarınca kiralanan taşınmazın esaslı
çatılı işyeri kira sözleşmesini sona mümkün olduğundan, çatılı işyeri kira bir onarım geçirecek olması ve bu Geçerli bir taahhüdün varlığından
erdirmesi mümkündür. sözleşmelerinde de uygulanabilecektir. süreçte taşınmazın kullanılması söz edebilmek için kiralananın teslim
Sözleşmede, kiraya verenin zor durumda imkânsız ise, kiraya veren kira tarihinden sonra imzalanmış ve tahliye
1. İkale (Sona Erdirme) Anlaşması kalmasından ya da düşüncesizliğinden sözleşmesini dava yoluyla sona tarihinin açıkça belirlenmiş olması
Taraflar, TBK’da düzenlenmemiş olan yahut tecrübesizliğinden faydalanılmak erdirerek kiracının tahliyesini talep gerekmektedir. Kira sözleşmesinden
ikale anlaşmasıyla sözleşme özgürlüğü suretiyle tarafların asli edimleri arasında edebilir. Kiraya veren kira sözleşmesini, evvel ya da aynı anda düzenlenen
kapsamında karşılıklı ve birbirine uygun açık bir oransızlık oluşmuşsa, kiraya belirli süreli sözleşmeler bakımından tahliye taahhüdü geçersiz kabul edilir.
irade beyanlarıyla aralarındaki sözleşme verenin sözleşmeyi yasada öngörülen sürenin sona ermesiyle, belirsiz süreli
ilişkisini sona erdirebilirler. Tarafların süreler içinde iptal etmesi mümkündür. sözleşmeler bakımından fesih dönemi b. Kiracıya Yapılan İki Haklı İhtar
anlaşarak sözleşmeyi sona erdirme ve fesih bildirim sürelerine uyulmak Sebebiyle Tahliye
özgürlükleri sınırlandırılmış olmayıp, B.Çatılı İşyeri Kira Sözleşmesine Özgü suretiyle kira sözleşmesinin sona Kiracı, sözleşme süresi içinde kira
anlaşma herhangi bir şekle de tabi Nedenlerle Sona Erdirilmesi ermesinden itibaren bir ay içinde dava sözleşmesinden doğan kira borcunu
değildir. Tarafların karşılıklı ve birbirine 6098 sayılı TBK’nın ilgili yasal düzenlemesi açmak suretiyle sona erdirebilir. ödemez ve bundan ötürü iki haklı
uygun irade beyanlarıyla kurulan çatılı uyarınca, kiraya veren ve kiracıdan ihtar verilmesine sebep olursa, kiraya
işyeri kira sözleşmesi de, Yargıtay’ın kaynaklanan sebeplere ilişkin açılabilecek c. Yeni Malikin İşyeri Gereksinimi veren kira sözleşmesinin bitiminden
da kabulünde olduğu gibi, sözleşmenin davalar ayrı ayrı düzenlenmiştir. Sebebiyle Tahliye itibaren bir (1) ay içinde dava yolu
herhangi bir aşamasında kiracı ve kiraya Çatılı işyeri kiralarında tahliye sebepleri ile kira sözleşmesini feshedebilir.
verenin karşılıklı anlaşması ile her 1. Kiraya Verenden Kaynaklanan kapsamında bir diğer sebep, yeni Unutulmamalıdır ki, gönderilen iki
zaman sona erdirilebilir. Sebepler malikin işyerine gereksinim duymasıdır. ihtarnamenin aynı yıl içinde olması
Yeni malik, taşınmazı kendisi, eşi, gereklidir.
2. İrade Bozukluğu Nedeniyle a. İşyeri Gereksinimi Sebebiyle altsoyu, üstsoyu ve bakmakla yükümlü Bu tahliye sebebine, ancak
Sözleşmenin İptali Tahliye olduğu diğer kişiler için işyeri olarak kiracının muaccel hale gelmiş kira
Çatılı işyeri kira sözleşmesinde, kiraya Çatılı işyeri kiralarında, tahliye kullanma zorunluluğu varsa, edinme bedelini ödemediği durumlarda
verenin TBK’nın genel hükümleri sebepleri kapsamında sayılabilecek ilk tarihinden başlayarak bir (1) ay içinde dayanılabilmektedir.
çerçevesinde yanılma, aldatma veya sebep, kiraya verenin işyeri ihtiyacıdır. durumu kiracıya yazılı olarak bildirdiği
korkutma nedenlerinden biriyle irade TBK m. 350/1 uyarınca, kiraya veren; takdirde, kira sözleşmesini altı (6) SONUÇ
bozukluğuna uğraması sonucunda kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu ve ay sonra açacağı bir davayla sona Görüldüğü üzere işyeri kira sözleşmelerinin
kurulmuşsa, kiraya verenin sözleşmenin bakmakla yükümlü olduğu kişiler için erdirebilir. sona erdirme yöntemleri çeşitli şekilde
iptalinin tespiti istemiyle mahkemeye kiralananın işyeri olarak kullanılmasının olmaktadır. Burada önemli olan husus
başvurması mümkündür. Kiraya veren, gerektiği hallerde sözleşmeyi Yeni malik, dilerse, gereksinim sözleşmeyi sona erdirirken uyulması
çatılı işyeri sözleşmesini yanılma veya feshedebilecektir. Bu durumda, kiraya sebebiyle sözleşmeyi sona erdirme gereken bazı şartlar ve sürelerdir. Kiraya
aldatma nedeniyle yahut korkutulma veren, belirli süreli sözleşmelerde hakkını, sözleşme süresinin bitim veren veya kiracı bu şart ve sürelere uyarak
sonucunda akdetmişse, yanılma veya sürenin sonunda, belirsiz süreli tarihinden başlayarak bir (1) ay içinde işyeri sözleşmesini sona erdirebilmektedir.