Page 14 - LABMEDYA 62
P. 14
14 BİLİM w w w .labm edy a. c om
GİZEMLİ YILDIZLARARASI NESNE
“OUMUAMUA”
Gizemli yıldızlararası nesne Oumuamua nasıl oluştu ve
nereden geldi? Nature Astronomy’de yayınlanan yeni bir
çalışma, bu sorulara ilk kez kapsamlı bir cevap sunuyor.
Çin Bilimler Akademisi Ulusal Astronomi bulutunu dolduran buz nesneleri, ev sahibi sonra yıldızlararası uzaya atılan aşırı uzun
Gözlemevlerinden başyazar Yun Zhang ve yıldızlarından çok büyük mesafelerde parçalara ayırabildiğini keşfettiler. Araştırmacıların hesaplamaları, gelgit
California, Santa Cruz Üniversitesi’nden evrimleşir. Uçucu maddeler açısından “Yıldız karşılaşması sırasında malzeme kuvvetlerinin bu tür bir nesneyi üretmedeki
ortak yazar Douglas NC Lin, Oumuamua zengindir ve genellikle yerçekimi mukavemeti değişimini düşündüğümüzde, etkinliğini göstermektedir. Uzun dönemli
gibi nesnelerin, Dünya’nın okyanuslarının etkileşimleriyle ev sahibi sistemlerinden uzun şekil daha caziptir. Uzun eksenin kuyruklu yıldızlar, enkaz diskleri ve hatta
hissettirdiği gibi gelgit kuvvetlerinin etkisi atılırlar. Ayrıca, Güneş tarafından kısa eksene oranı onda birden bile daha süper Dünyalar dahil olası projenitörler,
altında nasıl oluşabileceğini göstermek ısıtıldığında kuyruklu yıldızın koma (veya büyük olabilir” açıklamasıyla dikkat çeken yıldız karşılaşmaları sırasında Oumuamua
için bilgisayar simülasyonlarını kullandı. “kuyruğu”) oluşturan uçucu bileşiklerin araştırmacıların termal modellemesi; ilk boyutunda parçalara dönüştürülebilir.
Dünya’nın okyanusları Oluşum teorileri süblimleşmesi nedeniyle de oldukça iyi gövdenin bozulmasından kaynaklanan
‘Oumuamua’nın sıra dışı özelliklerini görünürler. Bununla birlikte Oumuamua’nın parçaların yüzeyinin, yıldızdan çok kısa Bu çalışma, Oumuamua benzeri
acıkıyor. kuru görünümü, Güneş sisteminin bir mesafede eriyeceğini ve daha büyük yıldızlararası nesnelerin büyük
asteroitleri gibi kayalık cisimlere benzer ve mesafelerde yeniden yoğunlaşacağını bir popülasyonunun tahminlerini
UC Santa Cruz’da astronomi ve astrofizik farklı bir fırlatma senaryosunu gösterir. böylece uzun şeklin yapısal stabilitesini desteklemektedir. Bu nesneler yaşanabilir
profesörü olan Lin, “Oumuamua benzeri sağlayacak bir yapışkan kabuk bölgelerin alanlarından geçebileceğinden,
yıldızlararası nesnelerin ana gövdelerinin, Diğer araştırmacılar Oumuamua gibi oluşturacağını gösterdi. hayat yaratabilen (panspermia denilen)
ev sahibi yıldızlarıyla yakın karşılaşmaları yıldızlararası nesnelerin çok büyük bir maddeyi taşıyabilecekleri olasılığı göz
sırasında kapsamlı gelgit parçalanmasıyla nüfusu olması gerektiğini hesapladılar. Zhang, “Yıldız gelgit bozulması süreci ardı edilemez. Zhang,“Bu çok yeni bir
üretilebileceğini ve daha sonra yıldızlararası sırasındaki ısı yayılımı, yalnızca alan. Bu yıldızlararası nesneler, gezegen
uzaya fırlatılabileceğini gösterdik” Zhang, “Oumuamua’nın keşfi, kayalık Oumuamua’nın yüzey renklerini ve görünür sistemlerinin nasıl oluştuğu ve evrimleştiği
dedi.Zhang’a göre; 19 Ekim 2017’de yıldızlararası nesne popülasyonunun daha komanın yokluğunu açıklamakla kalmayıp; hakkında kritik ipuçları sağlayabilir ”dedi.
Hawaii’deki Panoramik Araştırma Teleskopu önce düşündüğümüzden çok daha büyük aynı zamanda yıldızlararası nüfusun Lin’e göre, “Oumuamua buzdağının sadece
ve Hızlı Tepki Sistemi 1 (Pan-STARRS1) olduğunu ortaya koyuyor. Ortalama olarak, anlaşılan kuruluğunu da açıklayan büyük görünen kısmı. Gelecek Vera C. Rubin
tarafından keşfedilen ‘Oumuamua, Güneş her gezegen sistemi Oumuamua gibi miktarlarda uçucuları tüketiyor. Bununla Gözlemevi ile yapılacak gözlemlerle benzer
sistemimizde kesinlikle hiçbir şeye toplam yüz trilyon nesneyi toplamalıdır. Bu birlikte su buzu gibi, yüzeyin altına gömülen özelliklere sahip daha fazla yıldızlararası
benzemiyor. Kuru yüzeyi, alışılmadık şekilde tür bir nesne üretmek için çok yaygın bir bazı yüksek süblimasyon sıcaklıklarındaki ziyaretçinin keşfedileceğini umuyoruz”.
uzatılmış şekli ve şaşırtıcı hareketi, bazı senaryo oluşturmamız gerekiyor” dedi. uçucular yoğun halde kalabilir” dedi.
bilim insanlarını yabancı bir sonda olup Oumuamua’nın gözlemleri herhangi bir Oumuamua Uluslararası Uzay Bilimleri
olmadığını merak etmeye bile sürükledi. Daha küçük bir gövde çok daha büyük ilerleyici aktivite göstermedi ve sadece Enstitüsü ekibinin eş lideri olan ve yeni
bir gövdeye çok yaklaştığında- Jüpiter’e su buzu, yerçekimsel olmayan hareketini çalışmaya dahil olmayan ABD Deniz Harp
Zhang, “Bu gerçekten gizemli bir nesne yaklaştığında kuyruklu Shoemaker-Levy 9’a açıklamak için olası bir gaz çıkışı Okulu gökbilimcisi Matthew Knight, “Bu
ancak renkleri ve radyo emisyonunun olduğu gibi- daha büyük gövdenin gelgit kaynağıdır. Oumuamua, Zhang ve Lin çalışma Oumuamua’nın çeşitli alışılmadık
olmaması gibi bazı işaretler Oumuamua’nın kuvvetleri küçük olanı parçalayabilir. Gelgit senaryosu tarafından üretilip fırlatılırsa özelliklerini açıklamak için tek, tutarlı
doğal bir nesne olduğunu gösteriyor bozulma süreçleri, Oumuamua için olası Güneş sisteminden geçişi sırasında bol bir model. Gelecek yıllarda, gelecek
”dedi. Lin ise, “Amacımız, iyi anlaşılan bir kaynak olarak önerilen yıldızlararası miktarda kalan su buzunu etkinleştirilebilir. yıldızlararası nesneler keşfedildikçe;
fiziksel ilkelere dayanan kapsamlı bir uzaya bir miktar döküntü fırlatabilir. Ancak Ortaya çıkan gaz çıkışı, Oumuamua’nın Oumuamua benzeri özellikler sergilenip
senaryo oluşturmak ve tüm iştah kabartan böyle bir sürecin Oumuamua’nın şaşırtıcı kuyruklu yıldız benzeri yörüngesiyle eşleşen sergilenmediğini görmek çok ilginç
ipuçlarını bir araya getirmek” açıklamasını özelliklerini açıklayıp açıklayamayacağı ivmelere neden olur. olacaktır. Eğer öyleyse bu durum, bu
yaptı. belirsizliğini korudu. çalışmada açıklanan süreçlerin yaygın
Zhang, “Gelgit parçalanması senaryosu olduğunu gösterebilir” dedi.
Gökbilimciler, tespit ettikleri ilk yıldızlararası Zhang ve Lin, bir yıldızın yakınında uçan bir yalnızca bir tane Oumuamua oluşturmak
nesnenin bir kuyruklu yıldız gibi buzlu nesnenin yapısal dinamiklerini modellemek için bir yol sağlamakla kalmıyor, aynı Kaynak: https://www.bizsiziz.com/new-formation-
bir vücut olmasını beklemişlerdi. Güneş için yüksek çözünürlüklü bilgisayar zamanda asteroit benzeri yıldızlararası theory-explains-the-mysterious-interstellar-object-
sistemimizin en uzak noktalarındaki simülasyonları yaptılar. Nesne yıldıza nesnelerin geniş popülasyonunu da oumuamua/
kuyrukluyıldızların rezervuarı olan Oort yeterince yaklaşırsa, yıldızın onu daha oluşturuyor” dedi.