Page 4 - LabMedya - 61
P. 4

4               GIDA                                                                                     www .labmedy a.c om














                                      Prof. Dr. Kadir HALKMAN
                                       Ankara Üniversitesi
                                       Gıda Mühendisliği Bölümü


















                                                                          COVID-19 İLE


                                                                          GIDA İLİŞKİSİ




              MERAKLA
             BEKLENEN                 Merhaba,                        bulaştığını gösteren hiçbir bulgu yok.   Bunlar gibi yüzlerce örnek verilebilir. Bu
                                                                      Yukarıda da belirttiğim gibi bugüne kadar
                                                                                                      virüs, asıl olarak solunum sistemi aracılığı
         PERİYODİK TABLO              Gündemde çok yoğun olarak tartışılan bir   böylesi bir bulgu yok, ancak sonrasında   ile bulaşıyor ama göz, burun ve kulak
         POSTERİ HEDİYELİ             konu, Covid-19’un gıdalar ile bulaşabilirliği.    Covid-19 ve/veya başka bir virüsün   gibi mukoz tabakalardan da kolaylıkla
                                                                      gıdalarla doğrudan bulaşması gündeme
                                      Çizmeyi aşmamaya özen göstererek
                                                                                                      vücudu enfekte edebiliyor. Ellerimizi
                                      konu uzmanlarının uyarılarından devam   gelebilir. Ama şimdiye kadarki bulgular,   sürekli dezenfekte etmemizin nedeni
        LABORATUVAR                   edeceğim. Uzmanlar, “hayır, sindirim   Covid-19’un gıdalarla doğrudan bulaştığını   doğal alışkanlıklarla ellerimizle gözlerimizi
                                                                      göstermedi. Virüsler, doğal yapıları gereği
                                      sistemi ile yani yediğimiz içtiğimiz gıdalarla
          Çıktı...                    bulaşmaz” diyorlar. Peki.       sürekli olarak mutasyona yani moleküler   kaşınması.
           DEFTERiMiZ
                                                                                                      ovuşturmamız ve burun ile kulaklarımızın
                                                                      düzeyde de olsa değişikliğe uğrarlar. İleride
                                      Biyolojide kesinlik yoktur, bazı kavramlar
                                                                      Covid-19’un bir mutantı sindirim yolu ile
                                                                                                      Uzmanlar uyarıyor: Çok genel olarak
                                      sadece %100 ya da %0 olarak kabul edilir.
                                                                      vücuda girdiğinde hastalık oluşturabilir mi?
                                      Öncesinde laboratuvar çalışmalarımızda
                                                                                                      önlemlerini gevşetmeyin. Sosyal mesafe,
                                                                      vücuda giren bazı virüsler insanlarda, başta
                                      hiç olmayacak/ beklemediğimiz sonuçlar   Olabilir. Gıdalarla ve özellikle içme suyu ile   “bana bir şey olmaz abi” deyip koruma
                                      aldık. Nedenini çözmemiz bizi çok yordu   ishal olmak üzere çeşitli hastalıklara neden   maske ve el dezenfeksiyonunu ihmal
                                      ama çözdük.                     oluyor ama bu konu da beni uzmanlık   etmeyin.
                                                                      alanım dışında kalıyor.
                                      Dokuz yıl önce LabMedya’da yazdığım bir                         Son olarak, probiyotikler Covid-19’a çare
                                      köşe yazısında “Kafanıza Hiç Uçak Düştü   Buraya kadar [doğrudan bulaşma]   olabilir mi? Her ne kadar probiyotiklerin
                                      mü?” konusunu sorgulamıştım [LabMedya   konusuna değindim. Peki, Covid-19   genel bağışıklık üzerinde olumlu etkileri
                                      (2011)1(3)4]. Basitçe, bugüne kadar   gıdalarla dolaylı olarak bulaşabilir mi?   kanıtlanmışsa da bugüne kadar Covid-19’a
                                      kafanıza uçak düşmemiş olması, bundan   Bilemem ama konunun uzmanlarından   karşı yararlı oldukları kanıtlanabilmiş değil.
                                      sonrasında kafanıza uçak düşmeyeceğini   edindiğim bilgileri aktarayım. Bu aşamada   İleride yeni nesil probiyotikler bu işe yarar
                                      garanti etmez.                  son yazacağımı, burada yazayım:   mı o da bilinemez.
                                                                      Evet, Covid-19, gıdalarla dolaylı olarak
                                      Çok yıllar önce derslerimde [sindirim   bulaşabilir.            Bu yazımda bilinmeyenlerle ilgili
                                      sistemi ile vücuda giren mayalarda hastalık                     konulardan bahsettim. Evet, bu salgın
                                      yapan bir maya türü yoktur, ancak bazı   Buraya kadar okuyan hiçbir LabMedya   bilinmeyenlerle dolu. Lütfen sadece yasal
                                      maya türleri çeşitli kadın hastalıklarına   okuyucusu paniğe kapılmasın. Basitçe,
            N11 sitesi aracılığı ile   neden olur] diyordum ve tabi ki uzmanlık   •  İşe giderken toplu taşım aracının   otoritenin ve konunun gerçek uzmanlarını
           satın almak için lütfen    alanımın çok dışında olduğu için kadın   tutamacını tuttunuz. Sabah mahmurluğu   dinleyin. Bunlar da basitçe;
             QR kodu taratınız.       hastalıkları konusuna hiç girmiyordum.   işte, tam olarak uyanamamışınız,   •  Kalabalık yerlerden kaçının,
                                      Zaten bugüne kadar hiçbir öğrencim de   gözünüz kaşındı ve elinizi dezenfekte   •  Sosyal mesafeyi koruyun,
                                      mayalar ve kadın hastalıkları konusunu   etmeden gözünüzü kaşıdınız.   •  Maskesiz sokağa çıkmayın,
                                      sorgulamadı. Artık her konuda çok daha   •   Bir lokantaya gittiniz ve tereyağında   •  Ellerinizi sürekli olarak yıkayın ve
                                      temkinliyim ve [sindirim sistemi ile vücuda   pişirilmiş karides siparişi verdiniz. Mis   dezenfekte edin,
                                      giren mayalarda hastalık yapan bir tür,   gibi kokuyor. Hemen yanında roka   •  Düzenli beslenin şeklinde basit
                                      bugüne kadar saptanmamıştır, ancak   salatası var. Rokayı elinizle yediniz,   uyarılardan ibaret.
                                      ileride saptanamayacağı anlamına gelmez]   tam o sırada burnunuza sinek kaçtı ve
              info@prosigma.net       diyorum.                          burnunuzu kaşıdınız.
                                                                      •  Arkadaşınız ile tokalaştınız ve hemen   Sevgiyle,
               www.labmedya.com       “Covid-19 gıdalarla bulaşır mı?” konusuna   sonrasında kulağınız kaşındı, parmağınızı
                     /labmedya
                                      dönelim. Bugüne kadar Covid-19’un   kulağınıza sokup kaşıdınız.
                                      yediğimiz içtiğimiz gıdalarla doğrudan
   1   2   3   4   5   6   7   8   9