Page 34 - LabMedya - 61
P. 34

34               PSİKOLOJİ                                                                                www .labmedy a.c om






       BEYİN BİR KAŞINTIYI


       NASIL ALGILAR?




       VÜCUDUMUZA ÇOK YAKIN KONUMDA OLAN TÜM FİZİKİ
       ÇEVRE KOŞULLARININ VE DEĞİŞKENLERİNİN HİSSEDİLMESİ
       DE ASLINDA VÜCUDUMUZUN DEFANS MEKANİZMALARINDAN
       BİRİSİDİR.


       Yumuşak dokunuş normalde üzerine çok                                                           omurilikte normal şartlarda yumuşak
       da düşünmediğimiz ancak bir bardağı                                                            dokunuş hissini ileten nöronların açık
       tutarken, çatal ve kaşık kullanırken,                                                          konumda kaldığını hipotez olarak ortaya
       saçlarımızı düzeltirken veya bir tişört                                                        attı ve daha sonra bu yumuşak dokunuş
       giyerken dahi kullandığımız dokunma ve                                                         nöronlarının NPY için reseptör salgılayan
       hissetme davranış ve duyularını içeren                                                         (Y1 omurilik spinal- nöronları) nöronlar
       bir sistemdir. Vücudumuza çok yakın                                                            oldukları belirtildi.
       konumda olan tüm fiziki çevre koşullarının
       ve değişkenlerinin hissedilmesi de aslında                                                     Bu nöronların yumuşak dokunuş kaşıntı
       vücudumuzun defans mekanizmalarından                                                           hissini hızlandırıcı veya sürekli iletilmesi
       birisidir.                                                                                     etkisi yaratıp yaratmadığını test etmek
                                                                                                      için araştırmacılar; hem NPY engelinden
       Buna ek olarak, dışardan gelip vücudumuza                                                      hem de Y1 nöronlarından seçici olarak
       tutunarak bizi ısıran veya sokan böceklerin                                                    kurtulmalarını sağlayacak bir deney
       de fark ve tespit edilmesi ile bu tehlikelere                                                  dizayn etti. Y1 nöronları olmadan farelerin
       karşı korunmamızı sağlayan da yine bu                                                          normalde verecekleri kaşınma tepkilerini
       sistemdir. Üstelik bu zararsız gibi görünen                                                    vermedikleri görüldü. Dahası, araştırmacılar
       böcek ısırıklarının Lyme hastalığı (sakırga                                                    hayvanlara Y1 nöronlarını aktive edecek
       kenelerinin ısırması ile bulaşan), sıtma ve   Dorsal kök gangliyonu kesiti hafif veya yumuşak dokunuş denen dokunma duygusu bilgisini Y1 nöronları   ilaçlar verdiğinde hiçbir uyaran olmasa da
       daha birçok hastalığa sebep olabileceği                  yolu ile iletirken.                   farelerin kaşındığı tespit edildi.
       düşünüldüğünde; vücudumuza konan bir
       böceğin yarattığı basit bir kaşıntı hissini   veriler elde edildi.  mekanik kaşıntı hissini kapalı konumda   Akabinde, NPY nörotransmitterinin Y1
       fark etmenin önemi daha da iyi ortaya                          tutan engelleyici (inhibitory) nöron   nöronu uyarılabilirliği seviyesini kontrol
       çıkmaktadır.                   Egzamadan diyabete ve hatta bazı kanser   takımı keşfetmişti. Bu nöronlar olmadan   ettiği yani NPY sinyallerinin yumuşak
                                      tiplerine kadar semptom olarak görülebilen   nörotransmitter nöropeptit Y (NPY)   dokunuşa karşı hassasiyetimizi ayarlayan
       Salk Institute araştırmacıları omurilik   kaşıntı veya kronik kaşıntı durumuna sebep   salgılanmamış oluyor ve kaşıntı yolağı   mekanizmalar gibi davrandığı gözlemlendi.
       boyunca uzanan sinirlerin bu tip   olan mekanik kaşıntı duygusunun diğer   sürekli açık olduğundan kronik kaşıntı   Y1 nöronları kaşıntı sinyallerini beyne
       kaşıntı sinyallerini beyne iletmekte   dokunma hislerinden farklı olduğu biliniyor.   durumu ortaya çıkıyor. NPY nöronlarının   omurilikten gönderirken diğer nöronlar da
       ne kadar etkili olduğunu keşfetti. Cell   Görünene göre, aynı zamanda omurilikte   baskıladığı kaşıntı hissinin beyine nasıl ve   son tepkinin ne olacağını beyinde nasıl bir
       Reports’da yayımlanan çalışmada kaşıntı   kendine has bir de sinir yolağı bulunuyor.  ne şekilde ulaştığı ise bilinmiyordu.   reaksiyonun ortaya çıkacağını düzenlemeyi
       ilaçları geliştirilerek kronik kaşıntı gibi                                                    sağlıyor. Ancak tüm beyin aktivasyonunun
       rahatsızlıklara karşı savaşta kullanılabilecek   Araştırma ekibi daha önce omurilikte,   Araştırmacılar NPY nöronları olmadığında,   haritalanabilmesi için daha fazla
                                                                                                      incelemeye ihtiyaç duyulacağı aşikâr.

                                                                                                      Aşırı kaşınan, hassas derilere sahip veya
                                                                                                      kronik kaşıntı gibi rahatsızlıkları olan
                                                                                                      insanlarda terapilerin geliştirilmesi için
                                                                                                      bu incelemeler ve moleküler bir takım
                     TROFLAB Laboratuvar Ürünleri San.Ve Tic.Ltd.Şti
                                                                                                      aktivasyonların da çözümlemeler gerekiyor.
           laboratuvarınızdaki                                                                        Kaynaklar:

                                                                                                      •  https://bilimfili.com/beyin-bir-kasintiyi-nasil-al-
           çözüm ortağınız                                                                            •  Salk Institute Salk News Website, SCRATCHING
                                                                                                        gilar
                                                                                                        THE SURFACE OF HOW YOUR BRAIN SENSES AN
                                                                                                        ITCH, 21 Ağustos 2019, “ https://www.salk.edu/
           . İşletme Kimyasalları                                                                       news-release/scratching-the-surface-of-how-
           · Analitik Kimyasallar                                                                       your-brain-senses-an-itch/
           · Laboratuvar Sarf Malzemeleri ve Teçhizatları                                             •  David Acton, Xiangyu Ren, Stefania Di Costanzo,
                                                                                                        Antoine Dalet, Steeve Bourane, Ilaria Bertocchi,
           · Kalite Kontrol ve Laboratuvar Cihazları                                                    Carola Eva, Martyn Goulding. Spinal Neuropep-
           · İş Güvenliği Malzemeleri                                                                   tide Y1 Receptor-Expressing Neurons Form an
                                                                                                        Essential Excitatory Pathway for Mechanical Itch.
           . Methenamine for Timed Burning Tablet
                                                                                                        Cell Reports, 2019; 28 (3): 625 https://www.cell.
             (zamanlı yanma test tableti)                                                               com/cell-reports/fulltext/S2211-1247(19)30799-
                                                                                                        5?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.
                                                                                                        elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2F-
                                                                                                        S2211124719307995%3Fshowall%3Dtrue
               0(212) 659 61 95 - 659 61 96  Mahmutbey Mahallesi 2450. Sok.
               0(212) 659 61 97          29. Ada No:101 İSTOÇ - BAĞCILAR / İSTANBUL  www.troflab.com.tr   |     info@troflab.com.tr
   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39