Page 54 - LabMedya - 60
P. 54

54               SİNİRBİLİM                                                                               www .labmedy a.c om





                                                                         ÇAY İÇTİĞİMİZDE


                                                                         ZİHİN



                                                                         PERFORMANSI


                                                                         NASIL ETKİLENİR?








       Kültürümüzün bir parçası haline gelmiş   en yüksek değerine ulaşan teanin,   ÇAY IÇMEK ODAKLANMAYA   veya zihinsel bir görev sonrasında kaygıları
       olan ve çoğumuzun her gün tükettiği çay;   beyinde odaklanma sistemi üzerinde etki   YARDIMCI   azaltma etkisinin olduğunu gösteriyor.
       uzun vadede bizi kalp ve şeker hastalıkları,   gösterirken ayrıca ruh hali üzerinde olumlu     Ayrıca çaydaki önemli bir antioksidan olan
       depresyon, bunama gibi rahatsızlıklara   etkiler yapma potansiyeline sahiptir.  Çay içtiğimizde odaklanma yeteneğimizin   EGCG içeriğinin de ruh halini iyileştirme
       karşı koruma potansiyeline sahip. Uzun   Kafein ve teanin içeriklerinin ayrı ayrı   artışının sadece kafeine bağlı olmadığına   özelliği olduğu çalışmalarla gösterildi.
       vadedeki bu etkilerinin yanında çay,   beyin üzerindeki etkilerinin gözlemlendiği   başka bir örnek olarak Hindmarck ve
       içeriğindeki “kafein” ve “teanin” sayesinde   çalışmalar olsa da, çay tüketiminin   ekibinin çalışmaları gösterilebilir. Bu   Bireyleri sakinleştirme özelliğine sahip olan
       gün içinde beyin üzerinde uyarıcı etkiler   etkisini araştırmak için iki içeriğin birlikte   çalışmalarda çay ve kafeinli suyun   bu içerik aynı zamanda kısa süreli hafızayla
       gösterir. Bu özelliği nedeniyle kahveyle   değerlendirilmesi daha sağlıklı sonuçlar   odaklanma yeteneği üzerindeki etkileri   ilgili olan işler bellek üzerinde de etkili.
       birlikte günlük beslenmemizin bir parçası   elde etmeyi sağlar. İki etkenin birlikte   karşılaştırıldığında kafein içeren çayın
       olan çayı yasal uyarıcılar listesine   değerlendirildiği araştırmalarda odaklanma   daha olumlu sonuçlar sağladığı görülmüş.   Etkilerini değerlendirdiğimiz bu içerikler
       sokabiliriz.                   kabiliyetini ölçen testlerde başarılı sonuçlar   Ayrıca çay içen kişilerde kafeinli su içen   yeşil çayda da siyah çayda da farklı
                                      elde edildiği kaydediliyor. Söz konusu   kişilere göre zaman geçtikçe odaklanma   oranlarda olmakla birlikte ortak olarak
       KAFEIN VE TEANIN               çalışmalar genellikle kafeinin ya da teaninin   performansının daha az düştüğü
                                      tek başına değerlendirildiği çalışmalardan   kaydedilmiş. Aynı ekip kafeinin çaydaki ve   bulunur. İki çeşidin işlenme süreçleri farklı
       Çayın kısa vadedeki önemli etkilerinden   farklı sonuçlar sağlıyor. Bu durum da henüz   kahvedeki etkisini gözlemlediğinde ise aynı   olduğu için bazı içerikler farklı olarak ve
       biri odaklanma yeteneğini artırmasıdır.   ayrıntılı bir çalışma olmasa da kafein ve   miktardaki kafeinin çayda bulunduğunda   farklı konsantrasyonlarda bulunabilir.
       İçeriğindeki kafein molekülü, odaklanma   teaninin birlikte bulunduğunda birbirlerinin   daha iyi odaklanma becerisi sağladığını   Örneğin EGCG içeriği siyah çayda daha az
       yeteneğini artıran etkenlerdendir. 30   etkisini artırdığını gösteriyor.  keşfetmiş.  Bu bulgular odaklanmayı   bulunur. Farklı özellikler taşısalar da çay
       dakikada kanda en yüksek değerine                              sadece kafeinin sağlamadığını ve çaydaki   çeşitlerinin hepsinin sağlık için olumlu
       ulaşan kafeinin bu etkisi, adenozin   KAFEININ ÖTESI           diğer içeriklerin bilişsel yetenekler üzerinde   etkileri olduğu söylenebilir.
       molekülüne benzerliğinden kaynaklanır.                         etkili olduğunu gösteriyor.
       Adenozin molekülü sinir hücrelerindeki   Kafeinin odaklanma yeteneği üzerindeki
       alıcılarına bağlandığında sinirsel aktiviteyi   güçlü etkileri birçok çalışmayla   Çayın odaklanma becerisine etkisiyle   Kaynaklar:
       yavaşlatır. Ancak kafein tükettiğimizde   gösterilmişse de çayın bilişsel etkilerinin   ilgili farklı araştırma ekipleri tarafından   Einöther, S. J., & Martens, V. E. (2013). Acute effects
       adenozin alıcılarına kafein bağlandığı   sadece içeriğindeki kafeinden   yapılan çalışmalara göre çay tüketimi   of tea consumption on attention and mood–.
       için adenozin etki gösteremez ve sinirsel   kaynaklandığını düşünmek yanlış olur.   odaklanmaya yardımcı olur, uyanıklığı artırır   The American journal of clinical nutrition, 98(6),
       aktivitenin yavaşlaması engellenmiş   Örneğin Haskell ve arkadaşlarının yaptığı   ve sakinleştirir.  1700S-1708S.
       olur. Yine adenozine benzerliği, kafeinin   bir çalışmada kafeinin ve teaninin tek             Mancini, E., Beglinger, C., Drewe, J., Zanchi, D.,
       dopaminerjik sistemi etkileyerek ruh halini   başına hafızayı etkilemediği ancak birlikte   RUH HALI  Lang, U. E., & Borgwardt, S. (2017). Green tea
       değiştirebilmesine imkan sağlar.  kullanıldığında olumlu etki gösterdiği
                                      kaydedilmiş.  Kafein ve teaninin birlikte   Çayın kısa vadedeki diğer bir etkisi olan   effects on cognition, mood and human brain
       Çayın kısa vadedeki güçlü etkilerini   kullanıldığı çalışmalar bu ürünlerin zihinsel   ruh halini iyileştirme özelliği de içeriğindeki   function: A systematic review. Phytomedicine, 34,
       sağlayan etkenlerden biri de çaya özgü   yorgunluğu azalttığını, ayrıca odaklanma ve   kafein ve teaninden kaynaklanır. Çalışmalar   26-37.
       olan teanin aminoasitidir. Tüketiminin   hafızayla ilgili bilişsel özellikleri geliştirdiğini   kafeinin mutluluğu ve memnuniyeti   Selen Fettahoğlu / www.bilimoloji.com
       ardından 45 dakika içerisinde kanda   gösteriyor.              artırdığını, teaninin ise stresli durumlarda



            10     th



            Anniversary





                                                                              28 -30  OCT 2020
                                                                                            th
                                                                                   th
   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59