Page 62 - LabMedya - 59
P. 62

62               BİLİM İNSANI                                                                             www .labmedy a.c om




       İtalyan fizikçi Marconi’nin yaptığı çalışmalar   enerjisini her yöne yaymak yerine bir ışın   mesafede iletişim kurmak için kablosuz bir   altında iyonize olur ve alt atmosfer içinde
       insanlar için oldukça önemidir. Bir mucit ve   şekline getirmek için antenin etrafına   istasyon kurulduğunda bir adım daha atıldı.   absorbe olarak sınırlı kalır. Ayrıca 1902’de,
       mühendis olan Guglielmo Marconi (1874-  yansıtıcılar yerleştirerek basit deneyler yaptı.  Aynı yıl, İngiliz zırhlıları 121 km (75 mil)   Marconi, manyetik dedektör patentlemiştir.
       1937) ilk başarılı uzun mesafe telsiz telgrafı                 mesafede mesaj alışverişinde bulundu.  Sonraki üç yıl boyunca, yatay yönlü bir anten
       geliştirdi ve yaygınlaştırdı. 1901’de ilk   İtalyan hükümetinin çalışmalarına ilgisiz          geliştirmiş ve patent almıştır. Bu cihazların
       transatlantik radyo sinyalini yayınladı. Şirketi   olması nedeniyle Marconi, Londra’da şansını   Eylül 1899’da Marconi, iki Amerikan gemisine   her ikisi de iletişim sisteminin verimliliğini
       Marconi Radio, okyanus yolculuklarında   denemeye karar verdi. 1896’da Londra’ya   telsiz telgraf donanımı ekledi. Bu iki geminin   artırmıştır.
       gemilerin iletişim kurmasını sağladı ve batan   gitti ve kısa bir süre sonra postanenin   görevi New York’taki gazetelere Amerika
       Titanic’ten sağ kalan yolcular da dâhil olmak   başmühendisi olan Sir William Preece ona   Yat Yarışları’nın ilerleyişini bildirmekti. Bu   1910’da yaklaşık 8,600 metre dalgaboyu
       üzere yüzlerce hayat kurtardı. 1909’da radyo   destek olmaya başladı. Marconi, ilk patent   telsiz gösterinin başarısı dünya çapında   kullanarak yaklaşık 9,650 kmuzaklıkta
       çalışmaları için Nobel Fizik Ödülü’nü Alman   başvurusunu 1896 Haziran’ında İngiltere’de   heyecan uyandırdı ve Amerikan Marconi   İrlanda’daki Clifden’den gönderilen mesajları
       fizikçi Ferdinand Braun ile paylaştı.  yaptı ve bu yıl boyunca bir dizi başarılı gösteri   Şirketi’nin kurulmasına yol açtı. Ertesi yıl   Buenos Aires’ten aldı. İki yıl sonra Marconi,
                                      gerçekleştirdi. Antenleri daha fazla yüksekliğe   Marconi Uluslararası Deniz Haberleşme   uzun mesafeli istasyonların kurulabilmesi
       Guglielmo Marconi 1874 yılında İtalya‘nın   konumlandırmak için balon ve uçurtmalar   Şirketi, gemiler ve kara istasyonları arasındaki   için gelişmiş iletim ve alım sistemleri için
       Bologna şehrinde doğdu. Babası zengin   kullandı. Geliştirmeleri ile Salisbury Ovası’nda   hizmetleri kurmak ve işletmek amacıyla   yenilikler yaptı. Bu artan verimlilik sayesinde
       bir toprak sahibiydi ve annesi İrlandalı içki   6.4 km’ye (4 mil) kadar ve Bristol Kanalı   kuruldu.  Marconi, 1918 Eylül’ünde İngiltere’den
       üreticisi Jameson ailesinin bir üyesiydi.   boyunca yaklaşık 14.5 km (9 mil) üzerinde   1900 yılında Marconi, 7777 sayılı Kablosuz   Avustralya’ya ilk radyo mesajını gönderdi.
       Marconi, özel öğretmenler tarafından   mesafelerde sinyal gönderebilmişti. Bu   Telgraf Aparatında İyileştirmelerle ilgili
       eğitildi. Livorno Teknik Enstitüsü ve Bologna   testler, Preece’nin konferanslarıyla birlikte   Telsizde ve denizcilik uygulamalarında hızlı
       Üniversitesi’nden mezun oldu.  hem İngiltere’de hem de yurtdışında önemli   meşhur patentini yayınladı. Sir Oliver Lodge   ve yaygın gelişmelere rağmen, Marconi’nin
                                      bir tanıtım yaptı ve Haziran 1897’de Marconi   tarafından yapılan ilk kablosuz telgraf   sezgileri ve deney yapma çabaları hiçbir
                                                                                     çalışmalarına
                                                                                      dayanan patent,   şekilde sonlanmadı. 1916 yılında I. Dünya
                                                                                      çeşitli istasyonların   Savaşı sırasında İtalya’daki testlerden sonra
                                                                                      parazit olmadan farklı   Marconi; iletilen sinyallere düşman tarafından
                                                                                      dalga boylarında   müdahaleyi en aza indirerek, hem de sinyal
                                                                                      çalışmasını     gücü artışı sağlayan kısa dalga boylarının
                                                                                      sağlıyordu. (1943’te   olası avantajlarını gördü. 1923’te deneylerine,
                                                                                      ABD Yüksek      özel olarak donatılmış olan buharlı yat
                                                                                      Mahkemesi, Lodge,   Elettra’da devam etti. Cornwall Poldhu’da
                                                                                      Nikola Tesla ve   1 kilovatlık bir vericiden, sinyaller 2,250
                                                                                      John Stone’un   km uzaklıkta alındı. Enerjinin istenen yönde
                                                                                      radyo cihazlarının   yoğunlaştırılması için ışın anten sisteminin
                                                                                      geliştirilmesinde   kullanılmasıyla en modern uzun mesafeli
                                                                                      önceliğe sahip   telsiz iletişiminin temelini oluşturan, kısa
                                                                                      olduğunu belirleyen   dalga kablosuz iletişiminin geliştirilmesine
                                                                                      kararı ile Marconi’nin   başlanmıştır. 1924’te Marconi şirketi Büyük
                                                                                      7777 sayılı patenti   Britanya ülkeleri arasında kısa dalga iletişim
                                                                                      iptal etmiştir.)  sistemi kurmak için İngiltere Postanesi ile bir
                                                                                                      sözleşme imzaladı.
                                                                                      Marconi’nin büyük
                                                                                      zaferi henüz    Birkaç yıl sonra Marconi; yaklaşık 0,5
                                                                                      gelmemişti. O   metre (1,6 fit) daha kısa dalgalar ile olan
                                                                                      zamana kadar    çalışmasına geri döndü. Elettra yatında
                                                                                      bazı seçkin     İtalya kıyılarında yapılan deneyler, düşük
                                                                                      matematikçiler   güçlü vericilerle yararlı iletişim aralığının
                                                                                      tarafından Dünya’nın   sağlanabileceğini kısa süre sonra gösterdi.
                                                                                      yuvarlak olması   1932’de çok kısa dalga boylarını kullanan
                                                                                      nedeniyle elektrik   Marconi, Vatikan Şehri ve Papa’nın Castel
                                                                                      dalgaları aracılığıyla   Gandolfo’daki sarayı arasında bir telsiz telefon
                                                                                      pratik iletişimi, 161-  sistemi kurdu. Daha sonraki çalışmalarda,
                                                                                      322 km arasında   Marconi bir kez daha 55 cm (22 inç) kadar
       1894’te Marconi, Alman fizikçi Heinrich   TELSİZ               sınırlı olacağı görüşü öne sürülmekteydi.   kısa radyo dalgalarının bile ufukta veya verici
       Rudolf Hertz tarafından keşfedilen                             Marconi Aralık 1901’de İngiltere’nin Cornwall   ve alıcı arasındaki optik mesafeyle sınırlı
       elektromanyetik etkileşimlerin yarattığı                       kentinden Atlantik Okyanusu’na gönderilen   olmadığını kanıtladı.
       “görünmez dalgalar” ile büyülendi.  İlk radyo   TELGRAF        sinyalleri, okyanusun diğer tarafında yer alan
       dalgaları üretip ileten, yıldırım ve elektrik                  Kuzey Amerika’da Newfoundland Poldhu’dan   Marconi birçok ödül ve birkaç onur derecesi
       üzerine araştırma yapan Sir Oliver Lodge’u;                    alarak büyük bir başarı elde etti. Bu başarı,   aldı. Kablosuz telgrafın geliştirilmesi için
       James Clerk Maxwell’in önceki matematik   VE                   uygar dünyanın her yerinde muazzam bir etki   Nobel Fizik Ödülü’nü (1909) aldı. Paris’teki
       çalışmalarını ve Heinrich Hertz’un deneylerini                 yarattı.                        1919 barış konferansına tam yetkili temsilci
       takip ederek, elektromanyetik dalga tekniğini   RADYONUN       Dünya çevresinde ve atmosfer boyunca   olarak gönderildi ki burada Avusturya ve
       araştırmaya başladı.                                           radyo dalgalarının yayılma yasaları hakkında   Bulgaristan ile barış antlaşmalarını imzaladı.
                                                                                                      1929’da İtalyan senatosuna aday gösterildi ve
       Marconi, 1894’te Bologna yakınlarındaki   MUCİDİ               çok şey öğrenilmiş olmasına rağmen, bu   1930’da Kraliyet İtalyan Akademisi’ne başkan
                                                                      başarı radyo iletişiminin geniş anlamda
       babasının arazisinde, nispeten daha kaba                       gelişiminin başlangıç noktasıydı. Sonraki 50   seçildi.
       tertibatlar kullanarak deneyler yapmaya                        yılda gerçekleşen yayın ve seyahat hizmetleri
       başladı. Gerilimi arttırmak için bir indüksiyon   La Spezia’ya gitti. Orada bir kara istasyonu   sektöründe Marconi önemli bir rol oynamaya   İtalya’ya döndü, Benito Mussolini’nin
       bobini, gönderme ucunda bir Morse anahtarı   kurarak 19 km’ye kadar mesafelerde İtalyan   devam etti.  destekçisi oldu ve ilk evliliğini İrlandalı bir
       ile kontrol edilen bir kıvılcım deşarjı ve   savaş gemileriyle iletişim kurmayı başardı.       sanatçıyla yaptı. Ondan dört çocuğu oldu.
       alıcı olarak basit bir dalga reseptörü (radyo                  Marconi, 1902’de ABD yolcu gemisi   İkinci evliliğini ise bir İtalyan soylu kadınla
       dalgalarını algılamak için tasarlanmış bir   Marconi’nin mühendis olan kuzeni Jameson   Philadelphia ile bir yolculuğu sırasında   yaptı. 1935’te Mussolini’nin Abyssinia’yı işgal
       cihaz) kullandı. Yaptığı ön deneylerden sonra,   Davis, patentini finanse etti ve Wireless   gündüz 1,125 km ve gece 3,200 km   etmesini savunmak için Brezilya ve Avrupa’yı
       daha iyi ekipmanlar geliştirdi. Sistematik   Telegraph ve Signal Company Ltd. (1900’de   mesafelerden mesajlar aldı. Bu sayede radyo   dolaştı. İki yıl sonra 1937’de Roma’da kalp
       testlerle, sinyal aralığının bir metal plaka veya   Marconi’nin Wireless Telegraph Company   dalgalarının; atmosferin üst bölgelerinden   krizinden öldü. Şerefine Amerika, İngiltere ve
       silindir dikey bir anten kullanılarak arttırıldığını   Ltd.)’yi kurmasına yardım etti. İlk yıllarda,   yansıma yaparak geçtiğini, iletim koşullarının   İtalya’daki radyo istasyonları birkaç dakika
       kanıtladı. Bu sinyal aralığı, Marconi’yi bu   şirketin çabaları esas olarak radyotelgrafinin   gece gündüz olduğundan daha elverişli   sessizlik içinde yayın yaptılar.
       yeni iletişim sisteminin potansiyellerini ikna   tüm imkânlarını göstermeye odaklanmıştı.  olduğunu keşfetti. Bu durum gündüz
       etmeye yetecek kadar 2,4 km’ye (1.5 mil)   1899 yılında İngiltere’deki Güney Foreland   saatlerinde yukarı doğru hareket eden   Kaynak: www.ilkkimbuldu.com
       yükseldi. Bu süre boyunca, yayılan elektrik   ile Wimereux Fransa arasında 50 km (31 mil)   elektromanyetik dalgalar, güneş ışığının etkisi
   57   58   59   60   61   62   63   64