Page 34 - LabMedya - 57
P. 34

34               YAŞAM                                                                                    www .labmedy a.c om




                                                                                                       SABAH

                                                                                                       YORGUN-


                                                                                                       LUĞUNUN

                                                                                                       NEDENLERİ


                                                                                                       Sabah zor uyanıyor, yataktan sürünerek
                                                                                                       kalkıyor, uykunuzu alamamış
                                                                                                       hissediyorsanız, sürekli yorgunluk
                                                                                                       ve halsizliğiniz varsa bu durum bazı
                                                                                                       hastalıkların habercisi olabilir.
                                                                                                       İşte sabah yorgunluğunun en önemli
                                                                                                       nedenleri:
                                                                                                       Yeterince su tüketmemek
                                                                                                       Vücudunuzun susuz kalması enerji
                                                                                                       seviyenizi düşürüyor. Susuzluk hem
                                                                                                       kanınızı koyulaştırıyor hem de kan
                                                                                                       hacminde azalmaya sebep oluyor. Bu
                                                                                                       durumda da kalbiniz daha az pompalama
                                                                                                       yapıyor ve kaslara giden oksijen hızı
                                                                                                       azalıyor. Yorgun uyanmak istemiyorsanız
             KALİTELİ BİR UYKU İÇİN…                                                                   gün içerisinde bol bol su tüketin.

                                                                                                       Demir eksikliği
                                                                                                       Kendinizi yorgun hissediyorsanız ve
              UYKUNUN İNSANIN YAŞAM KALİTESİNİ OLUMLU ETKİLEDİĞİNİ                                     odaklanmakta güçlük çekiyorsanız demir
         GÖSTEREN ÇOK SAYIDA BİLİMSEL ÇALIŞMA VAR. BUNUNLA BİRLİKTE                                    eksikliği sorunu yaşıyor olabilirsiniz.
                                                                                                       Beslenme alışkanlığınıza yağsız et,
       HALEN BİRÇOK İNSAN İÇİN UYKUYA DALMAK YA DA KALİTELİ BİR UYKU                                   börülce, yumurta sarısı, koyu yeşil
        ÇEKMEK ÇOK KOLAY OLMUYOR. PEKİ YA UYKU KALİTESİNİ ARTIRMAK                                     yapraklı sebze, kabuklu kuruyemiş,
                                                                                                       yerfıstığı ezmesi gibi besinler ekleyerek
                                    İÇİN NELER YAPILABİLİR?                                            demir alımını artırın.

                                                                                                       Günün en önemli öğününü atlamak
       Uyku uzmanı Matthew Walker, “Uzun ve   olduğu tüm faydalara rağmen uykuya   bir uyku için beynimiz ve bedenimizin
       sağlıklı bir hayatınız olmasını istiyorsanız,   dalmak her zaman çok da kolay olmuyor.   sıcaklığının normalden 1 derece daha   Kahvaltı günün en önemli öğünüdür.
       akşamları iyi uyumaya gayret etmeniz   Uyku haplarının ise beraberinde getirdiği   düşük olması gerekir. Dolayısıyla yattığınız   Güne kahvaltı yapmadan başlarsanız
       gerekiyor” diyor. University of California,   bir dizi sağlık sorunu nedeniyle faydaları   odanın ideal sıcaklığı 18 derece civarında   vücudunuzun tembelleşmesine neden
       Berkeley’de sinir bilimi ve psikoloji   tartışmalı. Peki, ama kaliteli bir uyku için   olmalı.  olursunuz. Kahvaltınızda tam tahıllar
       bölümü öğretim üyesi olan Walker, salgın   neler yapılabilir? Prof. Walker, iyi bir uyku        gıdalar ve sağlıklı yağlar tüketmeye
       hastalıklarla ilgili yapılan bir dizi çalışmaya   için birkaç öneri sıralıyor;  Yatağınızı sadece uyumak için kullanın!  çalışın.
       katılan milyonlarca insanından alınan                         Eğer uykuya dalmak için geçirdiğiniz   Karbonhidratlı atıştırmalıklar
       verileri inceledi ve uyku ile sağlıklı yaşam   HER GÜN AYNI SAATTE YATIN,   süre 20 dakikayı aşıyorsa, yataktan
       arasındaki ilişkiye dair bulgularını bir   AYNI SAATTE KALKIN!  çıkın ve uykunuz gelene kadar başka bir   Abur cubur gıdaların glisemik indeksi
                                                                                                       oldukça yüksek. Bu nedenle kan
       kitapta yayımladı.                                            odada bir şeylerle uğraşın. Mesela kitap   basıncında ani yükselmelere neden olur.
                                      İyi bir uyku düzenini oturtmanın ilk adımı   okuyun, televizyon izleyin. Ancak bu işleri   Bu durumda beraberinde yorgunluğu
       Walker, “Uyku, dünya üzerinde var olan   çok basit: Her gün aynı saatte yatın ve aynı   yatağınızda yapmayın. Yatağınızda uyumak   getirir. Gün içerisinde aldığınız besinlere
       en demokratik ve en ücretsiz sağlık   saatte kalkın. Bunlar içinde de en önemlisi   dışında başka bir faaliyette bulunmamamız   dikkat ederek kan basıncınızı sabit
       sistemi” diye tanımlıyor. Yaklaşık yarım                      beyninizin burayı uykuyla bağdaştırmasına   tutmaya çalışın.
       asır süren araştırmaların ardından uyku   kalkma saatinizi alışkanlığa dönüştürmek.   ve bu da uyku kalitenizin artmasına yol
       alanında çalışmalar yapan bilim insanları   Her gün aynı saatte kalkarsanız, o zaman   açar.    Dağınık olmak
       artık “uykunun faydalarının ne olduğu”   günün sonunda da aynı saatlerde uykunuz                İşyerinizde ya da evinizde dağınık bir
       sorusuna değil, “uykunun bize sağlamadığı   gelmeye başlar.                                     ortam odaklanmanızı güçleştirir. Düzenli
       fayda olup olmadığı” sorusuna                                 KAHVE GIBI UYARICILARI            olmak güne pozitif başlamanıza yardımcı
       odaklanmaya başladı.           ODANIZI KARANLIĞA GÖMÜN!       AZALTIN!                          olur.

       UYKUNUN BIZE FAYDALARI         Vücudun biyoritminin düzenlenmesinde   Bir insan gün içerisinde yüksek   Endişe ve kaygılarınızdan kurtulmak
       NELER?                         büyük önem taşıyan melatonin   miktarlarda kola, kafein ve tein gibi   Yaşadığınız en ufak sorunu bile
                                      hormonunun salgılanması için karanlık bir   sinir sistemini uyaran maddeler tüketir.   büyütüyorsanız, bu endişe ve kaygılar
       Yapılan bilimsel çalışmalar, uykusuzluğun   ortamın sağlanması gerekir. Yatmadan bir   Prof. Walker, uykudan 12 saat önce bu   sizin zihinsel açıdan yorulmanıza sebep
       beynimiz ve vücudumuz üzerinde çok   saat önce bulunduğunuz odayı loşlaştırın.   maddeleri almayı kesmenizi öneriyor.   olur. Hemen şimdi derin bir nefes alın ve
       ciddi etkiler yaptığını ortaya koydu.   Melatonin salgılanmasını olumsuz   Walker, kahvenin içinde yer alan   kaygılarınızdan kurtulun.
       Alzheimer, kanser, kalp krizi, obezite,   etkileyen bir diğer etken de elektronik   kafeinin 12 saate kadar vücudunuzda
       şeker, depresyon ve hatta intihar gibi   cihazların ekranından gelen mavi ışık.   kaldığını söylüyor. Bu nedenle siz her   Cep telefonundan ayrı kalamamak
       ölümlere neden olan durumların neredeyse   Uyumadan en az bir saat önce elektronik   ne kadar uykudan birkaç saat önce   Telefonun, tabletin ya da bilgisayarınızın
       tamamının uykusuzlukla önemli ya da bir   cihaz kullanmayı bırakın.  kahve içmediğinizi düşünseniz de daha   arkadan aydınlatması uykuyu düzenleyen
       şekilde bağlantısı var. İnsan vücudundaki                     erken saatlerde tükettiğiniz kahveden   melatonin hormonunu durdurarak
       belli başlı fizyolojik sistemler ve beyinle   ORTAMI SERIN TUTUN!  gelen kafein vücudunuzda aktif kalmayı   vücudunuzun doğal ritmini bozuyor. Bu
       ilgili faaliyetler, uyurken yenileniyor.                      sürdürüyor.                       sebeple yatmadan birkaç saat önce
       Uykusuzluk durumunda ise ciddi sıkıntılar   İyi bir uykunun yolu, uyuduğunuz ortamın            elektronik aletlerden uzak durun.
       baş gösteriyor. Ancak uykunun sahip   serin olmasından geçiyor. Zira, dinlendirici   Kaynak: BBC
                                                                                                       Kaynak: Happycenter.com.tr
   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39