Page 18 - LabMedya - 57

18 UZAY www .labmedy a.c om

DÜNYA’DAKİ GÜNLER UZUYOR!

GÜNDÜZLER GERÇEKTEN DE KISALIYOR GİBİ GÖRÜNÜYOR. FAKAT GÜNLER ASLINDA UZUYOR;
ANCAK BU, HİÇ FARK ETMEYECEĞİNİZ KADAR UFAK BİR DEĞİŞİM. DÜNYA’NIN DÖNÜŞÜ,
ÇEŞİTLİ SEBEPLERLE YAVAŞLIYOR VE YENİ BİR ARAŞTIRMA, NE KADAR YAVAŞLADIĞINI
SÖYLÜYOR.

Bilim insanları; Dünya’nın daha yavaş konumlarından, bir günün süper kesin dönüşü, bir yüzyıllık sürede bile istikrarlı bozulmalar yüzünden, çok hafif biçimde
döndüğünü uzun bir süredir biliyordu. biçimde ölçülmesine kadar her tür farklı değil. Muhtemelen gezegenimizin erimiş yavaşlayıp hızlanıyor. Ancak genelde bu
Antik Güneş tutulmalarının zaman ve yöntemi kullandılar. Aslında Dünya’nın çekirdeğinin hareketinde gerçekleşen yavaşlamadan en çok Ay’ın sorumlu olduğu
kabul ediliyor. Ay’ın kütleçekimi, Dünya’nın
yükselen gelgitlerini çekiyor ve bir artistik
patinajcının yavaşlamak için kollarını
uzatması gibi Dünya’nın gücünü kesiyor.
BE YOUR Wisconsin Madison Üniversitesi’nde çalışan
BEST analizler kullanarak Dünya’nın tarihinde çok
araştırmacılar; istatistiksel model ve jeolojik
gerilere gidip, zamanla ne kadar yavaşlama
olduğunu keşfetmişler. Görünüşe göre
WE’VE GOT YOU COVERED Ay, gezegenimize kuvvet uygulayan tek
cisim değil; Güneş sistemimizdeki diğer
cisimler de bunu yapıyor ve bu kuvvetler
hep birlikte Dünya’nın Güneş etrafındaki
yörüngesinde, dönüşünde ve hatta kendi
eksenindeki yalpalamada değişimler
meydana getiriyorlar. Bu değişimler
Milankoviç döngüleri olarak biliniyor
ve Güneş ışınlarının Dünya’ya nasıl
çarptığını; dolayısıyla da Dünya’nın iklimini
belirliyorlar. İklimde yaşanan değişimler,
jeolojik kayıtlarda iz bırakıyor. Bilim
insanları bunu analiz ederek, gezegenimizin
iklim tarihini ve bu sayede Milankoviç
döngülerini görebiliyorlar; en azından son
yüz milyonlarca yılda.

Fakat bilim insanlarının elinde, daha
gerilere bakmayı sağlayan kesin yöntemler
yok. Eğer milyarlarca yıl önce Ay’ın ve
gezegenlerin Dünya etrafında nasıl hareket
ettiğini öğrenebilseydik; bu döngüler
hakkında bu şekilde bilgi edinebilirdik.
Fakat bunu yapmak inanılmaz derecede
karmaşık bir şey. Neyse ki Columbia
Üniversitesi’nde çalışan bir profesör, bu
sorun için biçilmiş kaftan olan istatistiksel
bir model geliştirmiş.

Bu yöntem, Çin’in kuzeyindeki yer alan
1,4 milyar yıllık bir kaya katmanı ile
Atlantik Okyanusu’nun güneyinde bulunan
55 milyon yıllık başka bir kaya katmanı
üzerinde kullanılmış. Araştırmacılar bu
sayede; Dünya’nın ekseni ve yörünge
şeklinde hem yakın zaman önce, hem
KIMTECH TEMİZ ODA ÜRÜNLERİ İÇİN de çok uzun süre önce meydana gelen
TÜRKİYE TEK TEMSİLCİSİ LABMARKER İLE İRTİBAT KURUNUZ değişimleri belirlemişler. Yöntem, beklendiği
gibi başarılı olmuş ve Dünya’nın tam olarak
ne kadar yavaşladığı bulunmuş: 1,4 milyar
yıl önce, Dünya üzerindeki bir gün yaklaşık
www.labmarker.com | info@labmarker.com 18 saatmiş ve Ay ise yaklaşık 43.500 km
İstasyon Yolu Sokak No:3 34840 AltIntepe / Maltepe / İSTANBUL daha yakınmış.
Tel: +90 216 988 60 15 | Fax: +90 216 988 60 28 Kaynak: Popsci.com.tr - Ozan Zaloğlu / Curiosity.
com - Ashley Hammer