Page 16 - LabMedya - 57
P. 16
16 SAĞLIK / DÜNYADAN HABERLER www .labmedy a.c om
İLİK NAKLİ OLAN
KİŞİNİN SADECE
KANINDAKİ DEĞİL
SPERMİNDEKİ
Dr. Melih NURHAN | Nöralterapi Uzmanı
FİBROMİYALJİ DNA DA DEĞİŞTİ
(KULUNÇ) Amerika Birleşik Devletleri’nde kemik iliği sorgulanmasına neden oldu.
Normalde bir kişinin DNA yapısı ve
nakli yapılan bir kişinin sadece kanında
değil dudak ve yanak içinden alınan DNA nerede bulunduğu doktorları ilgilendiren
örneklerinde kendisinin yanı sıra donörün bir durum değil, çünkü bu kişinin
Fibromyalji yaygın vücut ağrısı, yorgunluk, çok boyun, sırt ve bel bölgesinde yaygın
sabah tutukluğu, uyku bozukluğu ve ağrıdan yakınırlar. Kol ve bacaklarda DNA’sı da tespit edildi. Uzmanları daha görünümünü ya da kişiliğini etkileyen
kas iskelet sisteminde belli noktalarda da ağrı olabilir. Ellerde ağrı ve şişlikten fazla şaşırtan durum ise spermdeki bir durum değil. Fakat adli tıp uzmanları
duyarlılık ile karakterize bir sendromdur. yakınmalarına karşın, gerçek bir eklem DNA’nın tamamının donöre ait olması için DNA’nın yapısı ve nerede bulunduğu
Birçok bulgusu başka hastalıklarda da tutulumu yoktur. oldu. büyük önem arz ediyor. Normalde
görülebildiğinden sıklıkla karıştırılabilir Nevada eyaletinde Washoe County Şerifi olay yeri inceleme ekiplerinin bir suç
ve teşhiste güçlük yaratabilir. Yorgunluk: Önemli bir yakınma olup bürosunda görevli Chris Long dört yıl mahallini araştırması sonucu bulunan
DNA örneklerinin tamamen kurban ve
önce Alman bir donörün bağışladı kemik
Laboratuvar tetkiklerinde bir bozukluk hastanın günlük yaşamını etkileyebilir. iliğinin vücuduna transfer edilmesi saldırgana özgü oldukları varsayılır.
görülmediğinden, daha çok hastanın Hasta bunu sıklıkla “tüm enerjisinin ile hastalığını atlattı. Long’un adli tıp Bu sonuçlar kemik iliği nakli olan birisinin
şikayetleri ile teşhis konur. Toplumda kaybolduğu” şeklinde ifade eder. bölümünde çalışan mesai arkadaşları suç işlemesi durumunda olay yerinde
sık olarak bulunduğu düşünülen bu Genellikle sabah yataktan yorgun kalkar. operasyonun Long’un DNA’sını nasıl bırakacağı DNA örneğinin tamamen
sendrom, kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyeceğini merak ettikleri için düzenli başka bir kişiye ait olabileceğini ortaya
etkilemektedir. Uyku bozuklukları: Hasta uykuya testlerde takip etmek istedi. Long da koyuyor. Adli tıp uzmanı Brittner Chilton
dalamadığından veya sık uyandığından
1990 yılında ACR (Amerikan College yakınabilir. Bazen de uyku süresinin
of Rheumatology) tanı kriterleri yeterli olmasına karşın uyku dinlendirici
tanımlanmıştır. Bunlar; olmayabilir ya da hasta hiç uyumadığı
• Yaygın ağrı öyküsü olması. Ağrı en az 3 hissi ile uyanır.
ay süre ile devam etmelidir.
• Palpasyonla 18 hassas noktadan en az Bunların dışında sabah tutukluğu,
11’ inde ağrı olması.
konsantrasyon ve bellek bozukluğu, karın
ağrısı, ishal, kabızlık, sık idrara gitme,
Tanıya yardımcı ancak kesin gerekli çene ekleminde ağrı, baş ağrısı, göz ve
olmayan diğer klinik özellikler yorgunluk, ağız kuruluğu, el ve ayaklarda uyuşma,
uyku bozukluğu, baş ağrısı, tutukluk, iritabl huzursuz bacak sendromu, aşırı terleme
kolon sendromu, paresteziler, depresyon gibi hastalığa eşlik edebilen başka
ve anksiyetedir. Genel popülasyonda
fibromyalji sendromu prevelansı %1-10 belirtiler de mevcuttur; ancak bunların
arasında bildirilmektedir. Olguların yaklaşık hepsi her hastada gözlenmeyebilir.
%90’ı kadın olup, en sık görüldüğü yaş
grubu 30 – 60 yaşlar arasıdır. Orta ve ETKILEYEN FAKTÖRLER arkadaşlarının bu isteğini kabul etti. bunun bir örneğinin 2004 yılında
yüksek sosyokültürel kesimde daha fazla Adli tıp uzmanları nakil sonrası Long’un Alaska’da yaşandığını belirtiyor. Bir
görülür. Uzun süreli oturma, ayakta durma, stres, DNA yapısında değişiklikler olmasını saldırı soruşturmasında dedektifler DNA
uzun süreli yazı yazma, araba kullanma, bekliyordu. İlik naklinin amacı zaten veritabanından bir kimliğe ulaşmalarına
HASTALIĞIN NEDENI telefonla konuşma, soğuğa maruz kalma, Long’un kanının donörün kanıyla rağmen bir sorun vardı. Çünkü kimliği
eğilerek çalışma ve ağır kaldırma, kolların değiştirilmesiydi, bu da doğal olarak çıkan kişi saldırı sırasında hapiste
Fibromiyalji hastalığının nedeni tam gergin pozisyonda çalışma yüzeyinde kanın genetik yapısını değiştirecekti. bulunuyordu. Sonra bu kişinin kemik iliği
açıklanamamakla beraber, belirtilere bulunması gibi çalışma koşulları Ameliyattan sonra dört ay içerisinde nakli olduğu tespit edildi. Sonrasında
yol açan bozukluğun merkezi fibromiyalji belirtilerini şiddetlendirebilir. Long’un kanı tamamen değişmişti. Fakat donör olan kardeşi suçlu bulundu.
sinir sisteminden kaynaklandığı Çalışma koşulları, boşanma, gebelik, uzmanlar değişimin bu denli olacağını hiç Long’un durumunda akıllara gelen bir
düşünülmektedir. Birçok faktör, ayrı ayrı ailede hastalık olması, tek başına aşırı tahmin etmemişti. diğer soru eğer bir çocuğu olursa ne
ya da bir arada fibromyaljiyi başlatabilir. sorumluluk yüklenme gibi stres faktörleri olacak? Aslında çocuğu kendisi yerine
Genetik faktörler, viral enfeksiyon, fiziksel de fibromiyaljide belirtileri arttırabilir. Long’un spermlerindeki DNA artık Alman donörünün genlerini mi taşıyacak?
travma (cerrahi operasyon, düşme yada Kadınlarda regl döneminde de belirtiler kendisine değil donörüne aitti. Long’un Şu aşamada bunu cevabını bilmek
motorlu araç kazası), emosyonel travma, artabilir. Sıcak duş ve banyo, ılık ve kuru sadece saç ve göğüs kıllarındaki DNA pek mümkün görünmüyor çünkü Long
ilaç değişiklikleri (kortikosteroid kesilmesi) hava, tatil, dinlendirici uyku ile belirtiler hiç değişmemiş bir şekilde kaldı. Her ikinci çocuğu olduktan sonra vazektomi
gibi etkenler fibromyalji hastalığının ortaya genellikle hafifler. yıl kan kanseri ya da lösemi, lenfoma yaptırmış. Uzmanlar bunun pek mümkün
çıkmasından sorumlu tutulmaktadırlar. ya da orak hücreli anemi gibi diğer kan olmadığını söylüyor ve normalde kemik
TEDAVI hastalığı olan on binlerce kişi kemik iliği nakillerinde sperm DNA’sının
HASTALIĞIN BULGULARI iliği nakli oluyor. Washoe County Şerif değişmemesi gerektiğini belirtse de açık
Fibromyalji hastalığının tedavisinde ilaç ofisindeki adli tıpçıların merak sonucu bir kapı bırakıyor.
Ağrı: Yaygın ağrı en sık yakınmadır. tedavisi ve/veya ilaç dışı tedavi yöntemleri tespit ettikleri bu durum suçluların tespiti
Hastalar ağrılarını tanımlamada ve ağrı kullanılmaktadır. Nöralterapi de fibromyalji konusunda neredeyse şüphesiz bir Kaynak: Tr.euronews
yerini tarif etmede zorluk çekerler. Daha hastalığında etkili bir tedavi yöntemidir. delil olarak kabul edilen DNA testlerinin