Page 42 - LabMedya - 56

42 KİMYA / ARAŞTIRMA www .labmedy a.c om

ORMAN

YANGINLARINA KARŞI

‘‘AŞI’’ GÖREVI GÖREN

BIR MALZEME

Bitkilere aylar boyunca yapışık kalan bitkilere yapışık kalıyor. Dahası; mucitlerin
ve jele benzeyen yeni bir sıvı, orman söylediğine göre malzeme zehirli de
yangınlarını önlemenin yeni yolu olabilir. değil ve mevcut tarım aletleri veya uçak
Eski bir yangın önleme korucusu ve kullanılarak güvenli bir şekilde çevreye
mühendis tarafından tasarlanan bu püskürtülebiliyor.
püskürtülebilir geciktirici, günün birinde
her yıl yaşanan orman yangınlarının Kaliforniya Orman ve Yangın Koruma
sayısını önemli miktarda azaltabilir. Müdürlüğü tarafından şimdiye kadar ot ve
Özellikle hassas durumdaki alanlarda yer çalılar üzerinde test edilmiş ve sprey, her
alan geniş bitki örtülerinin kaplanmasıyla iki senaryoda da yangına karşı eksiksiz
birlikte; bu yöntemin, gelecekte patlak koruma sağlamış; sağanak yağmurdan
verecek yangınlara karşı bir aşı görevi sonra bile. Diğer ticarî geciktiriciler ise hiç
görmesi umuluyor. koruma sağlamamış ya da çok az koruma NEDEN İNSANLAR
sunmuş. Deneme yangınlarının bazılarını
Stanford Üniversitesi’nde malzeme gözlemleyen daire başkanı Alan Peters; YAŞLANDIKÇA
bilimci ve mühendis olan Eric Appel “Elimizde bununla kıyaslanabilecek bir
şöyle söylüyor; “Bu madde, yangınla araç yok. Yangın miktarını kesin olarak
mücadeleyi tepkisel olmaktan ziyade; azaltacak potansiyele sahip.” diyor. KILO ALIR?
çok daha ön alıcı yapma potansiyeline
sahip. Biz şu an orman yangınlarına Bu, yangınları önleme kullanılmanın
müsait alanları gözlüyor ve nefesimizi yanı sıra; çok daha yüksek dozlarda, Aslı Nur AKAYDIN
tutarak yangınların başlamasını başlamış bir yangını durdurmada da
bekliyor; ardından da onları söndürmeye kullanılabilir. Tıpkı alev geciktiricilerin Çoğu insan yaşlandıkça kilolarını sahip kişilere kıyasla daha fazla alanları
koşuyoruz.” şu an yangınlara püskürtüldüğü gibi kontrol altında tutmakta zorlanır. Bunun olabileceğini düşünüyorlar.
uygulanabilir. İklim değişikliği kötüye nedeni İsveç’teki Karolinska Institutet’te
Günümüzde itfaiyeciler, aktif yangınların gittikçe, dünya çapındaki orman araştırıldı ve şu sonuca ulaşıldı: Yağ Çalışmanın başyazarlarından Karolinska
bulunduğu bölgeye müdahale ettiklerinde; yangınlarının da daha şiddetli ve daha sık dokusundaki lipid döngüsü yaşlanma Institutet Tıp Fakültesi profesörü Peter
yandığı zaman su çıkaran inorganik hale gelmesi bekleniyor. An itibariyle bunu sırasında azalıyor ve daha fazla Arner; “Bu sonuçlar, yağ dokumuzdaki
tuz amonyum polifosfat (veya APP) gibi yönetmek için kullandığımız yöntemler yemesek ya da öncesine kıyasla daha süreçlerin yaşlanma sırasında diğer
geciktiriciler kullanıyorlar. Fakat bu de epey sınırlı. Bu zamanlarda eşine pek az egzersiz yapıyor olmasak bile kilo etkenlerden bağımsız olarak vücut
çözeltiler sadece kısa vadede işe yarıyor; rastlanmamış, yeni icatlara ve yöntemlere almayı kolaylaştırıyor. ağırlığındaki değişimleri düzenlediğini
çünkü taşıdıkları su buharlaştığı zaman çok ihtiyaç duyuluyor. Araştırmacılar ise ilk kez ortaya koyuyor. Bu, obezite
etkilerini kaybediyorlar. Ayrıca çoğu Kaliforniya eyaletiyle birlikte çalışarak, Bilim insanları yaklaşık 13 yıl boyunca, tedavisinde yeni yöntemlere kapı
orman yangınında, bu durum bir saatten bölgede her yıl çok sayıda yangına sebep 54 kadın ve erkekte yağ hücrelerini aralayabilir” dedi.
kısa bir sürede gerçekleşebiliyor. olan ağaçlı yol kenarı bölgelerinde bu araştırdı. Bu süre içinde, tüm denekler
jeli test ediyorlar. Eğer işe yararsa, çok kilo alsalar ya da verseler de yağ Daha önceden yapılan çalışmalar; lipid
Bu yeni jel ise, aslında bu kimyasal daha fazla yerde sayısız hayat ve geçim dokusundaki hücrelerinde lipidin (ya da döngüsünü hızlandırmanın bir yolunun
geciktiricileri taşıyan yapışkan ve kaynağı korunabilir. yağın) ortadan kaldırılıp depolanması daha fazla egzersiz yapmak olduğunu
yangına dirençli bir malzeme. Ağırlıklı süreci olan lipid döngüsünde bir azalma göstermişti. Yapılan bu yeni araştırma
olarak bitkisel maddelerden yapılan Bulgular PNAS bülteninde sunuldu. gösterdi. İsveç’teki Uppsala Üniversitesi önceki görüşü destekliyor ve kilo kaybı
bu malzeme, selüloza dayanıyor. Yani; ve Fransa’daki Lyon Üniversitesi’den ameliyatlarının artan fiziksel aktiviteyle
yağmur, rüzgâr veya güneş ışığı gelse bile Kaynak: Popular Science / Ozan ZALOĞLU araştırmacılar tarafından ortak yürütülen desteklenirse uzun vadede etkili
araştırmaya göre; buna uymayarak daha olabileceğine işaret ediyor. Karaolinska
az kalori tüketenler yüzde 20’lik bir Institutet’de Hücre ve Moleküler Biyoloji
ortalama ile kilo aldı. Bölümü’nde kıdemli araştırmacı ve
çalışmanın diğer başyazarlarından
Araştırmacılar ayrıca obezite ameliyatı biri olan Kirsty Spalding; “Obezite ve
geçiren 41 kadındaki lipid döngüsünü ve obeziteyle ilişkili hastalıklar dünya
ameliyat sonrası 4-7 yıl içerisinde lipid genelinde bir problem halini aldı. Lipid
döngüsü oranının kilolarını sabit tutma dinamiğini ve insanlardaki yağ kütlesinin
üzerinde nasıl etkili olduğunu incelediler. boyutunu neyin düzenlediğini anlamak
Sonuçlar, sadece ameliyat öncesinde daha önce hiç bu kadar bağlantılı
düşük oranlara sahip olanların yağ olmamıştı” dedi.
döngülerini arttırıp kilo kaybını sabit
tutabildiklerini gösterdi. Belki de bu Çalışma Nature Medicine’de yayımlandı.
insanların, lipid döngülerini arttırmak
için ameliyat öncesinde yüksek oranlara Çeviri: Sciencedaily

Labmarkershop.com Türkiye’nin En Büyük ONLINE Laboratuvar Alışveriş Sitesi