Page 36 - LabMedya - 56

36 BİLİM www .labmedy a.c om

YENİ SENTETİK AŞI TEKNOLOJİSİ İLE
“CHIKUNGUNYA”, TARİHİN TOZLU
SAYFALARINDA YERİNİ ALMAYA HAZIRLANIYOR.

SALGIN HASTALIKLARA

KARŞI BÜYÜK KOZ:

SENTETIK AŞILAR

Mustafa ŞENTÜRK

“Chikungunya” kelimesi Tanzanya’nın bulgular; aşıların tasarlanma üretilme ve ciddi tehditleri devam etmektedir. Özellikle modelini oluşturabilmek adına yeni bir
yerli dilinde iki büklüm yapan anlamına depolanma biçiminde devrim yaratabilecek gelişmekte olan ülkelerde; bu tarz salgınları hesaplama yaklaşımı geliştirdi.
gelir. Eklem iltihapları ve şiddetli sentetik bir protein iskelesi kullanılarak önlemek veya yönetmek için yeterli
ağrıları beraberinde getirirken hastanın tasarlanan Chikungunya aşısı ile son altyapıyı ve kaynağa sahip olmayan, bu tarz Bristol Üniversitesi IT uzmanları Christopher
hareketlerinde ve duruşunda da kısıtlanma derece umut vaat eden sonuçları gözler salgınlar ile toplumsal düzende bozulmalar Woods ve Matt Williams, Oracle’daki
gelişmesine sebebiyet veren Chikungunya önüne seriyor. kaçınılmaz hal alırken çok büyük ekonomik meslektaşları ile yazılım gerekli teknolojiyi
hastalığı enfekte “Aedes” türü sivrisinekleri açıklar ile de karşı karşıya kalınması sorunsuzca uyguladı. Christopher Woods
ile insanlara bulaştırılır. Bulaşıcı hastalıkların dünya genelinde kaçınılmaz bir durumdur. şunları ekledi; “Bulut üzerinde mikroskop
kitleleri etkisi altına almaya devam ettiği ile elde edilen veriler düşüncelerimin
Chikungunya hastalığına karşı aşı günümüzde; bu tehdide karşı koyma Sivrisinek ısırığı ile bulaşan Chikungunya ötesine geçerek düşük maliyetle yüksek
teknolojisinde çok büyük bir ilerleme aşamasında elimizdeki araçlar içerisinde virüsünün etkisi baş ağrısı ve kusma ile verim almamızı sağladı.”
başlıyor. Uzuvların şişmesine ve hatta
kaydedildi. Spesifik bir sıcaklık aralığında aşılamanın son derece güçlü olduğu ölüme neden olabiliyor. Önceden yalnızca
muhafaza edilen aşıların yerine daha yadsınamaz bir gerçektir. Suçiçeği, kızamık, Sahra altı Afrika ile sınırlı olan Chikungunya Oracle’ın önde gelen bulut mimarı Phil
yüksek sıcaklarda saklanabilen, soğutma çocuk felci, tetanos gibi hastalıklar dünya virüsü günümüzde ormansızlaşma, iklim Bates ise; “Araştırmacıların, kendi süper
ihtiyacını da ortadan kaldıran bir aşı türü genelinde kısıtlanmış olsa da Ebola ve değişikliği ve doğal yaşam alanlarının bilgisayarlarını kendi tesislerinde kurma
geliştirildi. Science Advances’te yayınlanan Zika gibi salgınların insan sağlığına yönelik bozulması sebeplerinden kendi habitatlarını ve verileri işleme konusunda uzun süredir
terk etmişlerdir. ABD ve Avrupa’da son süregelen bir gelenekleri vardı. Ancak bulut
zamanlarda ortaya çıkan virüs kitlesel veri sistemi ile düşük gecikme süresi, hızlı
paniğe neden olmuş ve doğal yaşam veri bağlantısı ve devasa veri setlerinin
alanlarını terk ederek bütün dünyaya rekor sürelerde açılması gibi olanak
yayılmıştır. sunuluyor. Çok daha hızlı ilerlemek adına
bilim dünyasında bulut bilişim ağının önemi
Fransa’nın Grenoble kentinde bulunan artacaktır” dedi.
Bristol Üniversitesi ve Fransız Ulusal
Bilimsel Araştırma Merkezi (CNRS) Bulut sistemi ile hazırlanan sentetik aşılar
araştırmacıları, yüksek sıcaklıklara direnç ile hayvan çalışmalarında olağanüstü
gösterebilen ve bozulmayan aşıları hızlı sonuçlar elde edildi. Chikungunya
bir şekilde tasarlayabilmeleri ve kolayca hastalığına karşı gelecekte kullanılacak
üretilebilmeleri için bilgisayar teknolojisi aşının hazırlık aşaması net olarak
devi Oracle ile işbirliği yaptı. CNRS’de belirlenmiş oldu. Imre Berger; “Virüsler
uzman virolog Pascal Fender, “Virüse büyük bir atak yapmayı bekliyor ve bu
benzeyen ancak tamamen güvenli küresel tehdidi kontrol altına alabilecek
olduğundan emin olduğumuz bir protein araçlara sahip olmamız gerekli. Aşı
ile çalışıyoruz, çünkü bu protein genetik adayımızın üretilmesi oldukça kolay, son
bir materyal taşımıyor” dedi ve ekledi, “Bu derece kararlı ve güçlü bir bağışıklık
çalışma ile aylar geçse bile soğutmaya oluşturmamızı sağlıyor. Dünya geneline
ihtiyaç duymadan stabilizasyon işlemi ekstra soğutma/ısıtma önlemleri olmadan
gerçekleştirilebilecek.” Bristol’deki taşınılabiliyorlar. En ihtiyaç duyulan
Max Planck-Bristol Minimal Biyoloji anda en ihtiyaç duyulan yere kolayca
Merkezi Direktörü Imre Berger’e göre
“Chikungunya’nın küçük ve zararsız ulaştırabileceğiz. Diğer salgın hastalıklarla
parçalarını eklemek suretiyle virüs benzeri da savaş adına benzer aşıları hızla
bir taklitçi aşı elde edebiliriz.” yapabiliriz” dedi.

Bristol Biyoteknoloji şirketi Imophoron’un
Tasarımların valide edilmesi adına
bilim insanları Christiane Schaffitzel’in kurucusu Fred Garzoni; mevcut çalışma
başkanlığında kurulan yeni ve güçlü bir sayesinde yeni aşılar geliştirildiği sonucuna
teknik olan kriyo-elektron mikroskopisini varıldığını belirtiyor ve ekliyor; “Sektördeki
kullandılar. Cryo-EM ile numunenin yapısı birçok zorluk, bizleri hastalar için güçlü,
atomik çözünürlükte belirlenebiliyor yeni ve yenilikçi çözümler bulmaya itiyor.
ve bu teknik ile çok büyük paralel Bu yenilikçi çözümler içerisinde şu anda
hesaplara gereksinim duyan veri kazanan sentetik biyolojiyi bulut bilişim ile
kümeleri elde edilebiliyor. Ekip Oracle’ın entegre bir şekilde kullanmak oldu”.
yüksek performanslı bulut altyapısından
faydalanarak sentetik aşının doğru bir dijital Kaynak: Sciencedaily