Page 22 - LabMedya - 54
P. 22
22 BİLİM www .labmedy a.c om
BİYOLOJİK SAATİNİZ Damla YILMAZ
BEYNİNİZDEN HABERSİZ ÇALIŞIYOR!
Karaciğeriniz gece geç saatlerde bir Barselona’daki Biyotıp Araştırma her ne kadar vücudun çeşitli sirkadiyen
televizyon ekranına veya cep telefonuna Enstitüsü’nün birlikte gerçekleştirdiği iki saatlerinin beynin hipotalamusunda
baktığınızı hisseder mi? Görünen o ki; araştırmadan birinin sonucu. merkezi saatten bağımsız olarak
böyle bir aktivite tespit edildiğinde, organ çalışabileceğinden şüphelenmiş olsalar da,
sirkadiyen ritimlerinizi boşa çıkararak Cell Dergisi’nde yayınlanan çalışmalarda daha önceden teoriyi test etmenin bir yolu
sizi sağlık sorunlarına daha duyarlı hale metabolizmayı düzenleyen iç saatlerin olmadığını düşünüyorlar.
getirebilir. iletişim ağını analiz etmek için özel olarak Bu engelin üstesinden gelmek için,
Bu California Üniversitesi’nin ve yetiştirilmiş fareler kullanıldı. Araştırmacılar,
bilim insanları farelerin tüm sirkadiyen
sistemini nasıl etkisiz hale getireceklerini
çözdükten sonra hemen bireysel saatlerle
işe koyuldular. Cell Dergisi raporlarında
bildirilen deneyler için karaciğer veya cilt
içindeki saatleri etkinleştirdiler. Profesör
Sassone-Corsi, “Sonuçlar oldukça
şaşırtıcıydı. Hiç kimse karaciğerin veya
derinin ışıktan doğrudan etkilenebileceğini
fark etmedi” açıklamasında bulundu.
Örneğin; merkezi beyin saati de dâhil
olmak üzere diğer tüm vücut saatlerinin
kapanmasına rağmen, karaciğer saatin kaç
olduğunu biliyordu. Gün geceye kaydığı için
ışık değişikliklerine cevap verdi ve öğünleri
yemek zamanında sindirmeye hazırlık ve
glikozu enerjiye dönüştürme gibi kritik
işlevleri sürdürdü.
Her nasılsa; karaciğerin sirkadiyen
saati, muhtemelen diğer organlardan
gelen sinyallerle ışığı algılayabiliyordu.
Sadece fareler sürekli karanlığa maruz
kaldığında, karaciğerin saati çalışmayı
durdurdu. Sassone-Corsi, yaklaşmakta
olan çalışmalarda, araştırmacıların farklı
organların birbirleriyle nasıl iletişim
kurduğunu görmek için diğer iç saatlerde
aşamalı olarak çalışacaklarını söyledi.
“Bulgularımızın gelecekteki etkileri çok
büyük olacak. Bu farelerle artık sirkadiyen
ritimlerimizi, yaşlanma süreçlerimizi
ve genel refahı kontrol eden metabolik
yolakları çözmeye başlayabiliriz” diye
ekledi.
Daha önceki çalışmalarda Sassone-Corsi;
sirkadiyen saatlerin uyku yoksunluğu, diyet
ve egzersiz gibi faktörlerle kendini nasıl
yeniden düzenlediğini inceledi. Yatmadan
hemen önce bilgisayar, televizyon veya cep
telefonuyla ilgilenmek de dahili saatleri
karıştırabiliyor.
Corsi; modern yaşam tarzları nedeniyle
insanların sirkadiyen sistemlerinin
karışmasının kolay olduğunu bunun da
depresyona, alerjilere, erken yaşlanmaya,
kansere ve diğer sağlık sorunlarına
yol açtığını ve ilave fare deneyleri ile
insan iç saatlerini “daha az yanlış
ayarlı” hale getirmenin yollarının ortaya
çıkarılabileceğini söyledi.
Kaynak: Sciencedaily
