Page 54 - LabMedya - 53
P. 54

54               GIDA                                                                                     www .labmedy a.c om





                                      Akademik yaşamım boyunca vişne   Bu anlamda vişne suyu fonksiyonel gıda   VSK desteği veriliyor. Diğer yarısı plasebo
                                      suyuna duyduğum ilgi hiç azalmadı.   için en güçlü adaylardan biridir. Meyve   grubu. Bulgulara göre VSK desteği,
                                      Bunun nedenlerinden biri Türkiye’nin   suyunun, sağlığın korunması üzerine   kasların toparlanmasını hızlandırıyor
                                      vişne üretimi açısından dünyada ilk   etkileri alanındaki klinik araştırmaların   ve egzersizin yol açtığı enflamasyonu
                                      sırayı almasıdır. Diğeri ise, vişne suyunun   sayısı giderek artıyor. Tesadüfi deneklerle,   azaltıyor.  (6)
                                      öteden beri Türkiye’de çok sevilmesidir.   çift-körlü ve plasebo kontrollü olarak
                                      Oysa dünya vişne suyunu henüz yeni   yürütülen bilimsel araştırmalarda
       Prof. Dr. Aziz EKŞİ            tanımaya başlıyor.              vişne suyunun başlıca iki fonksiyonel   Brown ve arkadaşları (2019) tarafından
       Lefke Avrupa Üniversitesi                                      özelliği  öne çıkıyor. Bunlardan birincisi   yapılan araştırmanın ilginç yanı, yalnız
       Gastronomi Bölümü              Daha sonra çok sayıda başka araştırıcı   “uyku düzensizliği” diğeri ise “egzersiz   kadın deneklerle yürütülmesi. Çünkü
                                      da vişne suyu hakkında yayın yapmaya   yorgunluğu” ile ilişkilidir.  egzersizden etkilenmenin kadın ve
                                      başladı. Vişnenin suyunun özellikle                             erkek arasında farklı olabileceği
                                      sağlıkla ilgili fonksiyonel özellikleri   UYKU DÜZENSIZLIĞINE KARŞI   varsayılıyor. Bu varsayım da kadınlardaki
                                      üzerine yoğunlaşıldı. Bunun başlıca   VIŞNE SUYU                östrojen hormonunun antioksidan
                                      nedeni vişnenin antosiyanince ve                                etkisine dayanıyor. Bununla birlikte,
                                      antioksidanca zengin olmasıdır.  (2)  Howatsoy ve arkadaşları (2012)   VSK desteğinin kadınlarda da egzersiz
                                                                      tarafından yapılan araştırmaya göre;
                                      Fonksiyonel gıdadan beklenen, içerdiği   vişne suyu konsantresi (VSK) sağlıklı   sonrası kas ağrılarının azalmasına
                                      besin ögelerinden (vitamin, mineral   bireylerde uyku süresinin uzamasına   yardımcı olduğu saptanıyor. Bu da, adet
                                      vb.) öte sağlığın korunmasına katkıda   ve uyku kalitesinin artmasına katkıda   döngüsü boyunca östrojen düzeyinin
                                      bulunmasıdır. Vücut fonksiyonlarının   bulunuyor. Bunun nedeni vişnenin doğal   dalgalanmasına ve ayrıca vişne
                                      gelişmesi veya hastalık riskinin   olarak melatonin içermesi ve vücutta   fenoliklerinin östrojen benzeri molekül
                                      azalması gibi… Fakat bu etkinin klinik   melatonin dolaşımını artırmasıdır.  yapısına bağlanıyor.  (7)
                                      araştırmalarla doğrulanması ve EFSA   (3)  Melatonin vücutta doğal olarak
                                      tarafından da onaylanması gerekiyor.   triptofandan da sentezlenen ve uyku-ayık   Yalnız bu araştırmalar değil; başka
                                      EFSA tarafından onaylanmayan    döngüsünü düzenleyen bir antioksidandır   araştırmalar da vişne suyunun uyku
                                      beyanların, gıdanın etiketinde yer alması   ve Montmorency, melatonince en zengin
                                      yasaktır. Eğer gıda, etiketinde EFSA   vişne çeşididir. (4)     düzensizliği ve egzersiz yorgunluğu
                                      tarafından onaylanan bir sağlık beyanı                          açısından sağlığın korunmasına yardımcı
                                      taşıyorsa yasal açıdan fonksiyonel   Öte yandan uykusuzluk (insomnia) daha   olduğunu doğruluyor. Yani bir yönü
                                      demektir.                       çok yaşlılarda yaygın bir hastalıktır.   ile uykunun düzene girmesine, bir
                                                                      Losso ve arkadaşlarının (2018) yaptığı   yönü ile de egzersiz sonrası kasların
                                                                      araştırma, VSK desteğinin uykusuzluk   toparlanmasına katkıda bulunuyor.
                                   GÜÇLÜ BİR                          çeken bireylerde uyuma süresini 84   Bu olgu vişne suyunun fonksiyonel
                                                                      dakika artırdığını gösteriyor. Bunun
                                                                                                      gıda olarak tanınma yolunda olduğunu
           FONKSİYONEL GIDA                                           nedeni, vişne suyu konsantresinin   gösteriyor.
                                                                      doğal olarak içerdiği “Prosiyanidin B2”
                                                                      bileşiğidir. Bu bileşik triptofanı parçalayan
          ADAYI: VİŞNE SUYU                                           indolamin-dioksijenaz (IDO) enzimini   Kaynaklar:
                                                                                                      GIDA BİLİM NOTLARI
                                                                      inhibe ederek melatonin oluşumunu
                                                                      destekliyor, yangı (enflamasyon)   (1) Ekşi A. 1980.Flüssiges Obst. 47, 494-496.
                                                                      oluşumunun ve uykusuzluğun azalmasına   (2) Damar I ve Ekşi  A.2012. Food Chemistry,135,
               VİŞNE SUYUNUN AKADEMİK YAŞAMIMDA                       yardımcı oluyor.  (5)           1910-1914.
                                                                                                       Howatsoy G ve arkadaşları 2012. European
        ÖZEL BİR YERİ OLDUĞUNU VURGULAMALIYIM.                                                        (3) Journal of Nutrition,51(8),909-916.
           BUNUN NEDENİ, VİŞNE SUYUNUN AYRINTILI                      EGZERSIZ YORGUNLUĞUNA KARŞI     (4) Türkmen Özen I ve Ekşi A.2016.European
                                                                      VIŞNE SUYU
         KİMYASAL BİLEŞİMİNİ İLK ARAŞTIRANLARDAN                                                      International J. of Sci.and Tech.5(4),57-64.
                          BİRİ OLMAMDIR.  MÜNİH TEKNİK                Egzersiz yorgunluğu ile ilgili araştırmalara   (5) Losso JN ve arkadaşları 2018. American
       ÜNİVERSİTESİ’NDE YÜRÜTÜLEN BU ARAŞTIRMA                        gelince, Bell ve arkadaşları (2015)   Journal of Therapeutics, 25(2),194-201.
                                                                                                      (6)
                                                                                                       Bell PG ve arkadaşları 2015.
                                                                      tarafından yapılan çalışma, ağır bisiklet
         FLÜSSİGES OBST DERGİSİ’NDE YAYINLANDIĞI                      sporundan sonraki kas hasarı ve kasların   Applied Physiology,Nutrition and
           ZAMAN (1980) GÖZLERİME İNANAMAMIŞTIM.                      yeniden toparlanması ile ilgili. Deney 26   Metabolism,40(4),414-423.
                     YURT DIŞINDAKİ İKİNCİ YAYINIMDI.            (1)  bisikletçi ile yürütülüyor ve 8 gün sürüyor.   (7) Brown MA ve arkadaşları 2019. European
                                                                      Bisikletçilerin yarısına günde 2 kez 30 mL   Journal of Sport Science, 19(11), 1-8.
   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59