Page 56 - LabMedya - 42

56 www.labmedya.com

AZ UYUYUNCA 300 BIN YILLIK

NEDEN FOSIL BULUNDU

ACIKIRSINIZ? öğrendiğini de ortaya çıkardı. Yani bu

INSANLARIN 200
BIN YIL ÖNCE DOĞU insanlar hem modern insanlar gibi
Bazen uykusuzluk çeken bir insanım ve Peki neden? Scott bu soruya şu görünüyor hem de modern insanlar gibi
en az 7 saat uyumadığım zamanlarda yanıtı veriyor: “Az uyumanın iştah AFRIKA’DA “INSANLIĞIN davranıyordu. Bugüne kadar türümüze
kendimi yorgun ve huzursuz hissettiğimi hormonlarını etkilediğini ve insanı daha BEŞIĞI” OLARAK ait ilk fosiller Etiyopya’nın Omo Kibish
bölgesinde ortaya çıkarılan 195 bin yıllık
biliyorum. aç, daha az tok hissettirdiğini biliyoruz. TANIMLANAN TEK BIR fosillerdi.
Az uyuyan insanlar tatlı şeyler yemek NOKTADAN DÜNYAYA Prof. Hublin “Artık ilk insanların ortaya
Fark ettiğim bir diğer şey de kötü bir istiyorlar.”Uyanık kalmamanız gereken çıkış hikayesini baştan yazmamız
uykunun hafızamı etkilediği. Uyku saatlerde uyanık kaldığınız durumda YAYILDIĞI FIKRI YENI gerekecek” dedi hınzırca bir gülüşle.
ve hafıza arasındaki bağlantı uzun vücudunuz daha fazla stres hormonu BIR ARAŞTIRMAYA Türümüz evrilmeden önce Afrika’da
zamandır biliniyor ve bu bağlantıyı kortizol üretiyor ve bu da bir sonraki gün GÖRE ARTIK GEÇERLI birbirinden farklı, çok sayıda insan
açıklayan bir teoriye göre, beyin gün kan şekerinizi etkiliyor. DEĞIL. 300 BIN YILLIK türü yaşıyordu. Hepsinin kendine özgü
içinde toplanan bilgileri derin uyku güçlü ve zayıf yanları vardı. Tıpkı diğer
sırasında kısa süreli hafızadan uzun ÖZELLIKLE ÇOCUKLAR IÇIN IYI FOSIL BULUNDU... hayvanlar gibi zaman içinde geçirdikleri
süreli hafızaya aktararak yeni şeyler UYKU ÇOK ÖNEMLI İnsanların 200 bin yıl önce Doğu Afrika’da evrim sonucu yavaşça görünüşlerini
öğrenmek için alan açıyor. Yani eğer “insanlığın beşiği” olarak tanımlanan tek değiştiriyorlardı. Bu süreç yüz binlerce yıla
yeterince derin uyku almazsanız kısa Londra’daki King’s College tarafından bir noktadan dünyaya yayıldığı fikri yeni yayılıyordu.
süreli hafızanızda yer alan bilgiler kısa süre önce yürütülen bir araştırma, bir araştırmaya göre artık geçerli değil.
yok oluyor. Bu teorinin doğru olsa da uykudan mahrum kalan insanların Kuzey Afrika’da bulunan beş yeni Buna karşın, Prof. Hublin’in bulguları
olmasa da iyi bir gece uykusu, sınavlara günde ortalama 385 kilokaloril fazla Homo Sapiens (modern insan) fosili, ilk öncesinde, bilim dünyasındaki ana
hazırlanan öğrenciler için sabahlayarak gıda tükettiklerini ortaya koydu. insanların tahmin edilenden 100 bin yıl akım görüş ilk modern insanların Doğu
ders çalışmaya kıyasla çok daha etkili. Bu kaloriler vücutta birikerek kilo önce yani yaklaşık 300 bin yıl önce ortaya Afrika’da 200 bin yıl önce ansızın ortaya
alınmasına yol açıyor. Üstelik uykusuz çıktığını gösteriyor. çıktığı yönündeydi. Buna göre ilk modern
BBC’de yayımlanan “Uyku Hakkındaki kaldığınızda değişimler yalnızca insanlar bir anda günümüzdeki insanın
Gerçekler” programını hazırlarken açlık seviyeniz ve kan şekerinizde Yeni bulgulara göre insanların evrimi görünüşüne kavuşmuştu ve yalnızca
beni esas şaşırtan şey ise gece kötü gerçekleşmiyor. Araştırmacılar beynin Afrika kıtasının çeşitli noktalarından o noktadan sonra dünyaya yayılmaya
uyumanın sağlıklı deneklerde bile kan ödülle ilgili bölgesinin yorgun olduğunuz eşzamanlı olarak gerçekleşti. başlamıştı. Fakat Prof. Hublin’in bulguları
şekeri ve açlığı etkileyebildiğini görmek zamanlarda daha aktif olduğunu ortaya Bilim insanlarının bu son araştırması, bu anlatıyı değiştirdi.
olmuştu. Bu konuda daha fazla bilgi çıkardı. Bu daha fazla yemek arama Nature dergisinde yayınlandı. Jebel Irhoud, Afrika’da 300 bin yıl geriye
almak için Leeds Üniversitesi’nden Dr. ihtiyacı hissetmeniz anlamına geliyor. BBC Bilim Muhabiri Pallab Ghosh’un BBC uzanan antik arkeolojik bölgelerin tipik
özelliklerini taşıyor. Bu bölgelerde benzer
Eleanor Scott’un kapısını çaldım. Onunla Türkçe’deki haberine göre Almanya’daki araçlar ve ateş kullanımını gösteren
birlikte bir grup sağlıklı gönüllü denek İyi uyumak özellikle de çocuklar için Max Planck Evrimsel Antropoloji kanıtlar bulunmuştu.
bulduk ve hem fiziksel aktivitelerini çok önemli. Düzenli olarak ikindi Enstitüsü’nden (MPI) Prof. Jean-Jacques
hem de kan şekeri miktarlarını ölçmek uykusuna yatan çocukları inceleyen bir Hublin, bu keşfin insanlığın ortaya çıkışına Bu alanda çalışan çoğu uzmanın insan
için vücutlarına cihazlar bağladık. başka araştırmada çocuklar hem öğlen dair ders kitaplarının baştan yazılmasına türünün 200 bin yıl önce ortaya çıktığını
Deneklerden iki gece boyunca normal uykusundan mahrum bırakıldı hem de yol açacağını söylüyor: düşünmesi nedeniyle bu araçların modern
“İnsanların Afrika’da bir ‘cennet
uykularını uyumalarını istedik ve normal gece iki saat daha geç yatağa sokuldu. bahçesinden’ hızlıca yayıldığı insanlardan önceki türler tarafından
şartlar altındaki verilerini topladık. Araştırmanın sonunda çocukların az düşüncesinin doğru olmadığını gördük. kullanıldığı varsayılıyordu. Fakat Jebel
Sonraki iki gece normalden üç saat uyuduktan sonraki gün normalden Bizim görüşümüz insanların Afrika Irhoud’daki bulgular, bunların o dönemde
geç uyuttuğumuz deneklere son olarak yüzde 20 fazla kalori aldıkları görüldü. kıtası çapında zamana yayılan bir evrim yaşayan modern insanlardan kaldıklarını
da iki gece boyunca istedikleri kadar Normal uyku düzenlerine döndükten bir geçirdiği yönünde. Eğer bir cennet anlamamızı sağladı.
uyumalarını söyledik. gün sonra bile aldıkları kaloriler normale bahçesinden bahsedeceksek bu bütün
kıyasla yüzde 14 fazlaydı. İşte bütün Afrika olmalı.” AFRIKA DIŞINDA DA OLABILIR
KAN ŞEKERINDE ARTIŞ bunlar iyi bir gece uykusunun önemini Paris’teki College de France’da
gösteriyor. düzenlediği bir basın toplantısında Araştırmayı yürüten ekipten Dr. Shannon
Kendi üzerinde deneyler yapmayı seven konuşan Prof. Hublin, Fas’ın Jebel Irhoud McPhearon da “ilk insanın kökeninin
biri olarak ben de deneye katıldım. Evde Kaynak: Dr. Michael Mosley BBC bölgesinde buldukları fosil kalıntılarını Fas olduğunu söylemiyoruz. Zira benzer
herkes yatağa gitmişken ve istemediğim gazetecilere gururla gösterdi. bulgular Afrika’ya yayılan 300 bin yıllık
halde uyanık kalmak eğlenceli değildi. Fosillerin arasında kafatası, diş ve uzun pek çok mağarada var” dedi.
Az uyuduğum günlerde kan şekerimin kemiklere ait parçalar bulunuyor. Araştırmaya dahil olmayan Londra’daki
ne kadar düşük çıktığı ve ne kadar 1960’larda da aynı bölgede kemikler Doğal Tarih Müzesi’nden Prof. Chris
aç hissettiğim beni rahatsız edici bir bulunmuş, bunlar Homo Sapiens’in Stringer da BBC’ye “Artık insanlığın
şekilde şaşırttı. Aynısı denekler için de yakın akrabası sayılan Neanderthallerin tek bir beşiği olduğu düşüncesinden
geçerliydi. Sonuçları incelemek için Afrika’daki grubundan kalan 40 bin vazgeçmemiz lazım” diye konuştu.
buluştuğumuzda Dr. Scott hepsinin az yıllık kemikler olarak tanımlanmıştı. Bu Stringer o yıllarda Homo Sapiens’lerin
uyuduktan sonra abur cubur yemek bulgulardan hiçbir zaman tatmin olmayan Afrika dışında da yaşıyor olabileceğini
söyledi:
istediğini söyledi. Bir denek sabah Prof. Hublin, MPI ekibine katılarak bu “İsrail’de bulunan ve muhtemelen
kahvaltısında çok sayıda bisküvi yemek mağarayı tekrardan incelemeye aldı ve 10 aynı dönemden kalan fosiller de Homo
isteyecek kadar aç hissetmiş. yılın ardından çok farklı bir hikaye anlatan
kanıtlarla ortaya çıktı. Sapiens’in gelişmekte olduğu döneme
Gelişmiş teknolojik yöntemlerle elde ait diye tanımlayabileceğimiz özellikler
Kan şekerlerinin yükseldiği seviye dikkat edilen veriler, kemiklerin 300 ile 350 sergiliyor.”
çekiciydi. Sağlıklı bireylerin kan şekeri, bin yıllık olduğunu ve kafataslarının Prof. Stringer daha küçük beyne,
tip 2 diyabet sınırına ulaşmıştı. Birkaç modern insanlarınkiyle neredeyse aynı daha büyük surata, daha belirgin kaş
gece iyi uyuduktan sonra kan şekeri olduğunu ortaya koyuyor. Kafataslarının çıkıntılarına ve daha büyük dişlere
tekrardan düştü. Dr. Scott, son dönemde günümüzdeki insanlardan farkı ise biraz sahip olan ilk insanların da Homo
yapılan kapsamlı araştırmaların daha çıkık kaş çıkıntıları ve biraz daha Sapiens sınıfına girebileceğine ve bu
sonucunda geceleri 7 saatten az uyuyan küçük beyin hacmi. insanların yarım milyon yıl önce yaşıyor
insanların obez ve tip 2 diyabet hastası olabileceğine dikkat çekti.
olma ihtimallerinin daha fazla olduğunu Prof. Hublin’in kazı ekibi, bu insanların
söylüyor. taştan aletler yaptığı ve ateşi kullanmayı Kaynak: Odatv.com