Page 34 - LabMedya - 37

34 www.labmedya.com

Genler, Bilim dünyasında çok büyük branşına ve antrenman programına bilinçli egzersiz ile branşında üstün
tartışmalara sebep olan
verdiği fizyolojik tepkinin ölçülmesi,
bir performans sergileyebilecektir.
Spordaki İnsan Genom Projesi ve bu kas tiplerinin tespit edilmesi birçok Örneğin, atletlerdeki kas lifi dağılımı,
projenin spor alanındaki
atletin genetik potansiyeli ne olursa
faktörün DNA’larımıza kodlanmış
uygulamalarından bahsedebilir
olsun, antrenman düzeyinin şiddeti,
olduğu ve genlerimiz tarafından
Kariyerimizi misiniz? kontrol edildiği gerçekliğini ortaya süresi ve sıklığına, ayrıca diyet
ve diğer faktörlere bağlı olarak da
koymuştur. Sportif yeteneğin genetik
Sizin de dediğiniz gibi son
bir aktarım ile doğuştan gelen bir
değişim gösterecektir. Yani, genetik
yıllarda tıp alanındaki gelişmeler
Belirliyor çok önemli yenilikleri hayatımıza etkimi ya da sonradan oluşan bir altyapı performans potansiyelini
belirlemektedir ancak, güncel
durum mu olduğu bununla birlikte
kazandırmaktadır. Tıp dünyasında
sportif performansların bir üst
performans kapasitesi daha çok
özellikle genetik alanındaki bilimsel
ilerlemelerle insan hayatının sırları sınırlarının var olup olmadığı önceden antrenman, pratik, motivasyon ve
açığa çıkarken; aynı zamanda beri tartışılmış bir konu olmuştu. beslenme gibi diğer faktörlerden
Obezite genlerinin sporda hastalıkların tanı ve tedavileri de Son yıllarda gelişen genetik bilimi etkilendiği unutulmamalıdır.
başarıyı sağlayacak genetik bilimi rehberliğinde tekrar ve atletik performansı etkileyen
sporda yetenek genlerine şekillenmeye başladı. Proje sonuçları genlerin tek tek tespit edilmesiyle, Çalışma arkadaşlarınızla
beraber Sporda yetenek
dönüştürülmesi, Gen 2001 yılında açıklanan ancak vücudun spor branşına ve antrenman seçiminde genetik yöntemleri
programına verdiği fizyolojik tepkinin
çalışmalarıyla yapılan eksikleri 2003 yılında tamamlanan ölçülmesi, kas tiplerinin tespit kullanmaktasınız. Bu neden
araştırmaların geldiği son İnsan Genom Projesi bu alandaki edilmesi birçok faktörün DNA’larımıza kullanılmaktadır. Nasıl
ilerlemelere çok önemli ivme
noktayı gözler önüne seriyor. kazandırmıştır. Her bilim dalı için kodlanmış olduğu ve genlerimiz yapılmaktadır. Sizin bu yöntemi
olduğu gibi Spor Bilim dünyası tarafından kontrol edildiği gerçekliğini kullanmadaki amacınız nedir?
İnsan Genom Projesi ile başlayan ve da bu yeniliklere seyirci kalmadı. ortaya koymuştur.
genler üzerinde yapılan çalışmalarda Geçen süre içinde yeni bilgiler Spor alanında yetenek” kalıtımsal
hastalıklı genlerin yok edilerek ortaya çıktıkça güncellenen İnsan Genetik altyapı hangi alanlarda ya da sonradan kazanılmış davranış
insanların günümüzde tedavi Genomu Projesi rehberliğinde genetik etkisini göstermektedir? koşulları nedeniyle özel ya da üst
edilemeyen hastalıklarının tedavi uygulamalar spor dünyasında her Sporda genetik altyapı özellikle düzeyde yatkınlığa sahip olduğu
edilebileceği bilim dünyası tarafından geçen gün daha çok dikkat çekmeye kuvvet, dayanıklılık, kas kitlesi, düşünülen bireylerin farklı branşlarda
açıklanıyor. Spor dünyası da bu yeni başladı. Günümüzde kitleselleşen kas liflerinin tipi ve oranları ile elde ettikleri yüksek performans
buluşu “Sporda yetenek” konusunda sportif etkinlikler insan yaşantısına akciğer kapasitesi üzerinde büyük olarak bilinmektedir. Sporda yetenek
kullanıyor. Bu önemli buluş destekçi yön veren kurumlardan birisi haline etki göstermektedir. Özellikle seçimindeki genetik yöntemlerin
bulduğu kadar eleştirilere de sebep gelmiştir. Spor artık tamamıyla dayanıklılık sporları için gerekli amacı, seçilen spor branşının
oluyor. Günümüzde yeteneğin bilimsel teori ve metotların ışığı olan kardiyopulmoner kapasite özelliklerine en uygun olan sporcuları
kalıtımsal mı olduğu yoksa sonradan altında yapılan bir faaliyet alanına üzerindeki etkisi olduğuna dair önemli belirlemektir. Küresel bir sağlık
mı kazanıldığı ile ilgili tartışmalar dönüşmüştür. Özellikle amaç yüksek çalışmalar mevcuttur.Genler, ayrıca sorunu olan obezitede uygulanan
yaşanıyor. Ege Üniversitesi Spor performans olduğunda antrenörler sporcu vücudunun antrenmana, genetik tanı yöntemleriyle, bireyin
Bilimleri Fakültesi Öğretim Görevlisi sporcular başarı için her yola baş beslenmeye ve diğer faktörlere nasıl bireysel beslenme tarzı, kilo kontrol
Uzman Doktor Onur Oral, son koymayı göze alabilmektedir. ‘’Spor ve ne şekilde cevap vereceğini de yöntemleri ve kişiye özel egzersiz
yıllarda spor dünyasının ilgi çeken Genetiği’’ ve ‘’Gen Dopingi’’ işte tam belirlemektedir. Örneğin, dayanıklılık programları planlanabilmekte ve
konularından ‘’Spor ve Obezite bu noktada karşımıza çıkmaktadır. için düşük genetik potansiyele sahip obezite tedavisinde başarı oranları
Genetiği ‘’hakkında merak edilen olan bir atlet, antrenmana daha yükselmektedir.Proje Ortağım
soruları yanıtladı. Oral, İnsan Genom Sporda performans ve iyi cevap verebilme potansiyeline
Projesi ile başlayan çalışmalardan yetenek doğuştan mı var sahip ise dayanıklılık için yüksek
egzersiz genetiği açısından sportif yoksa çalışmalar neticesinde genetik potansiyele sahip atletten
performans genlerine, obezite kazanılan bir durum mu? daha başarılı olabilmektedir.Sportif
genlerinden genlerle gelişmeleri Sportif performansın ve sportif kalıtsal özellikler kas kitlesi, kas lifleri, “
değerlendirdi. yeteneğin doğuştan mı var olduğu, kardiopulmoner yapı patlayıcı güç Doktor Hacer Karakaya ile
yoksa sonradan mı kazanıldığı her ve dayanıklılık gibi özelliklerde büyük birlikte genetik bilimiyle
zaman tartışma konusudur. Bu öneme sahip olduğu bilinmektedir. spor biliminin buluştuğu
yeteneklerin ve sonuçta ortaya Genler, birçok özelliklerinin yanı noktada yaşanan gelişme ve
konulan performansın bir limitinin sıra sportif performans için bireyin
olup olmadığı günümüzde hala antrenmana, alınan gıdaların vücut yenilikleri izleyerek, dünyanın
tartışmalıdır. Son yıllarda tarafından kullanımına ve antrenman birçok ülkesinde uygulanan
gelişen genetik bilimi ve sonrası iyileşme sürecine de etki genetik taramalarla sporda
atletik performansı sağlamaktadır. yetenek seçimi yöntemine spor
etkileyen genlerin dünyasının dikkatini çekmeyi
tek tek tespit Genlerinde yetenek olan bir amaçladık.
edilmesiyle, sporcu örneğin futbolcunun
vücudun genleriyle çalışmalar yapılsa
spor ve bu yeteneği öne çıkarılsa
ya da atletizmle uğraşan bir Çalışma ekibi olarak, sadece spor
sporcunun dayanıklılık genleri genetiği değil ama aynı zamanda
ortaya çıkarılsa diğer sporcu Obezite Genetiği konusunda da
arkadaşlarından üstün hale benzer testlerle, obezite hastalığının
gelip rekorlar kırabilir mi? genetik tanısı, gen yapısına
Sporcunun genetik altyapısının uygun bireysel diyet ve egzersiz
sadece sporda üstün olabilmek programları düzenleyerek bu alanda
için gerekli potansiyeli belirlediğini bilimsel araştırma çalışmalarına
unutmamak gerekmektedir. Bir devam etmekteyiz.
sporcu, rekorlar kırabilmek ve
şampiyon olabilmek için gerekli Kaynak: Genler, Spordaki Kariyerimizi Belirliyor
genetik potansiyele sahip olsa
bile, sağlıksız bir yaşam tarzı
veya yetersiz egzersiz ile sportif
performanslarında başarılı
olamayacaktır. Benzer şekilde, kısıtlı
bir genetik potansiyele sahip olan
bir sporcu düzenli bir yaşam tarzı ve