Page 42 - LabMedya - 36
P. 42

42                                                                                                                   www.labmedya.com

         DNA’DA GİZLİ




         KATMAN BULUNDU








          DNA’mızda gizli bir bilgi         simgeleyen bu harflerin sıralaması,                                 anlaşılmış oldu. Bunun anlamı,
          katmanı bulunduğu açıklandı.      gözleriniz kahverengiyse, bunun  “                                  DNA mutasyonlarının canlıyı
                                            hücrelerimizde hangi proteinlerin
          Kuramsal fizikçiler, kim          üretileceğini belirler. Yani eğer                                   etkilemesinin birden fazla yolu olduğu
          olduğumuzu belirleyenin                                             İşte DNA’nın bu paketlenişi,      demek oluyor. DNA’daki harfler
          sadece DNA’mıza kodlanmış         nedeni DNA’nızda irisinizin içinde   hücre tarafından hangi genlerin   değiştirilerek de farklılık yaratılabilir,
                                                                                                                DNA’nın katlanışını belirleyen
          bilgilerden ibaret olmadığını     koyu renk pigment üretecek bir    okunacağını yönetiyor. Paketin    mekanik yönergeler değiştirilerek
                                                                              içinde kalan genler proteinler
                                            proteini kodlayan belli bir harf dizisi
          doğruladı.                        olmasıdır.                        tarafından ifade edilmiyor;       de farklılık yaratılabilir.Sonuçları
                                                                              sadece dışta kalanların           PLOS One dergisinde yayımlanan
          DNA’nın kendi üzerine katlanma    Ama öykü bu kadarla kalmıyor.     ekspresyonu gerçekleşiyor.        bu çalışma, biyologların zaten bildiği
          biçiminin de hangi genlerin       Çünkü bedeninizdeki tüm hücreler   Bu durum, aynı DNA’yı taşıyan    bir şeyi doğrulamış oldu. Fakat
          bedenlerimizde ifadesinin olacağı   tıpatıp aynı DNA kodu ile işe başlıyor   hücrelerin nasıl olup da farklı   işin heyecan verici yanı, bilgisayar
          üzerinde etki yaptığı ortaya      olmasına rağmen, her organ başka   işlevleri olabildiğini açıklıyor.  simülasyonlarının devreye girmesiyle
          kondu. Bu durum istenmeyen        bir işleve sahip oluyor. Örneğin mide   Son yıllarda biyologlar DNA’nın   birlikte DNA’yı biçimlendiren
          genlerin sonuçlarından korunmak   hücrelerinizin kahverengi göz proteini   katlanış yöntemini belirleyen   mekanik yönergelerin kontrolünde
          için DNA’nın katlanma biçimini    üretmesi gerekmez, ama sindirim   mekanik yönergeleri ortaya        bilimcilere yeni olasılıklar doğmuş
          değiştirebiliriz.                 enzimleri yapmaları lazımdır. Peki bu   çıkarmaya başladı. Gelelim   olması. Belki bir gün istenmeyen
                                            nasıl oluyor?                     kuramsal fizikçilerin bu konuyla   genlerin sonuçlarından korunmak
          Bu biyologların yıllardan beri                                      ne ilgisi olduğuna…               için DNA’nın katlanma biçimini
          bildiği bir şeydi. Hatta DNA’nın   2 METRE UZUNLUĞUNDA DNA                                            değiştirebilir.
          katlanmasından sorumlu olan                                         Hollanda’da bulunan Leiden
          proteinlerin bir kısmını belirlemeyi   80’li yıllardan beri bilimciler bu süreci   Üniversitesi’nden bir ekip, bir   Kaynak: Odatv.com
          de başarmışlardı. bilimfili.com’un   kontrol edenin, DNA’nın hücrelerimiz   adım geriye gidip sürece genom
          haberine göre ise bir grup fizikçi,   içindeki katlanış biçimi olduğunu   ölçeğinden bakarak, bu mekanik
          simülasyonlar kullanarak bu gizli   biliyor3.                       yönergelerin de aslında DNA içinde
          bilginin evrimimizi nasıl kontrol                                   kodlanmış durumda olduğunu
          ettiğini ilk kez olarak gösterdi.  Çevresel etkenlerin de bu        bilgisayar simülasyonları ile
                                            süreçte payı olabiliyor. Mesela   doğruladı.
          Bu gelişme pek çok bilimcinin     stresinepigenetik yoluyla bazı genleri
          kulağına yeni bir haber olarak    açık veya kapalı konuma getirebildiği   Helmut Schiessel liderliğindeki
          gelmeyebilir ama konuya aşina     biliniyor. Fakat asıl kontrol     fizikçiler, ekmek mayasının ve fisyon
          olmayanlar için ikinci düzey DNA   mekanizması DNA katlanmasının    mayasının genomlarını simüle etti ve
          enformasyonu hakkında kısa bir    mekaniğinden kaynaklanıyor.       sonra onlara tüm mekanik yönergeleri
          özet geçelim. Muhtemelen lise                                       içeren rastgele ikinci düzey DNA
          yıllarında, Watson ile Crick’in   Bedenimizdeki herbir hücre        bilgisi atadı. Bu yönergelerin DNA’nın
          1953’te kimliğimizi belirleyen DNA   yaklaşık 2 metre uzunluğunda   nasıl katlanacağını etkilediğini ve
          kodunun G, A, S ve T harflerinin bir   DNA taşıdığında, sığabilmek için   hangi proteinlerin ifade edileceğini
          dizisinden oluştuğunu keşfettiklerini   DNA’nın nükleozom adı verilen bir   belirlediklerini gördüler. Böylece
          öğrenmişsinizdir.                 öbek biçiminde sıkıca paketlenmesi   DNA mekaniğinin de DNA’nın içinde
                                            gerekiyor.                        gizli olduğuve evrimsel açıdan
          Guanin, adenin, sitozin ve timini                                   kodun kendisi kadar önemli olduğu





                                            Löseminin 11 ayrı



                                            türü bulundu                                                        Lösemi genelde oldukça saldırgan
                                                                                                                ve özellikle yaşlı hastalarda iyileşme
                                                                                                                oranının yalnızca yüzde 20 olduğu bir
                                                                                                                kanser türü olarak biliniyor.
                                            “                                                                   Hastalığın tedavisinde kemoterapi
                                                                                                                ve kök hücre nakli uygulanıyor.
                                                                                                                Fakat her hastanın vücudu tedaviye
                                            İngiltere’de bin 500 kişi üzerinde yapılan araştırmada
                                            kankanserinin 11 farklı türe ayrıldığı anlaşıldı. Araştırmacılar,   aynı yanıtı vermiyor. Klinik tedavi
                                                                                                                uzmanları günümüzde kanser
                                            tedavide bu farklılıklara dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.    tedavisinde kromozom anomalilerinin
                                                                                                                mikroskopla incelenmesi üzerinde
                                            Kan kanseri olarak da bilinen lösemi   yoğunlaşan araştırmada, hastalığın   yoğunlaşıyor.
                                            hastalığının yapılan genetik testler   11 çeşidinin olduğu tespit edildi ve   Yeni yapılan araştırma ise 1500 kişiyi
                                            sonucu 11 farklı türe ayrıldığı   uygulanan lösemi tedavilerinde de   kapsıyor ve araştırmacılar kanserin
                                            görüldü. Akademik tıp dergisi New   hastalığın genetik farklılıklarının göz   genetik farklılıklarla olan bağlantısı
                                            England Journal of Medicine’de    önünde bulundurulması gerektiği   üzerinde derinlemesine incelemeler
                                            yayımlanan araştırmada, lösemi    vurgulandı. İngiltere Kanser      yapıyor. Lösemiye neden olan
                                            hastalarının genetik farklılıklarının   Araştırmaları Derneği, araştırmanın   100’den fazla gen üzerinde yapılan
                                            tedavilerde rol oynadığı görüldü.   kanserle ilgili yeni bulgular ortaya   incelemeler, genlerin kanserle nasıl
                                            Akut Miyeloid Lösemi üzerinde     çıkardığı görüşünde. Akut Miyeloid   etkileşimde olduğuna dair bulgular
                                                                                                                veriyor.
   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47