Page 38 - LabMedya - 34

38

Kimyasal silahlar güçlüğü, hafıza bozukluğu, apati, depresyon,
kas seğirmeleri, kramplar görülebilir. Daha
yüksek dozlarda ise
ve savaşlar kardiyovasküler sistem
belirtileri hakimdir,
generalize kas seğirmeleri,
zorlu, yüzeyel solunum,
bronşial sekresyonlarda
artma, generalize
Herhangi bir savaşta taraflardan cephaneye uyarlanmasını tasarladı. Topçu konvulsiyon, konuşma
birinin kimyasal silah kullanıp roketleri, mermiler ve püskürtme tankları bozukluğu, reflekslerin
kullanmadığı üzerine bolca üretildi. kaybı, koma ve ölüm
Fransa, Birleşik Krallık ve Kanada, Sarin
konuşuluyor. Özellikle son (GB)’nin test amaçlı üretimine başladılar. görülebilir. Pin-point pupil
(iğne ucu göz bebeği),
zamanlarda Suriye’de kimyasal ABD Sarin (GB) için büyük ölçekli üretime açıklanamayan nazal
silaha başvurulduğu yazılıp girdi. Sovyetler ABD’ye göre daha küçük sekresyon, göğüste
çiziliyor. Peki nedir kimyasal ölçekte aynı tip üretime girişti. Ruslar, Soman sıkışma hissi, hızlı gelişen
silahlar, zararları nelerdir, (GD) üretimine de başladılar. 1950’lerde, nikotinik, muskarinik ve
Britanyalı bilim adamları sinir gazının diğer bir
geçmişte kullanılmış mıdır? Bu kategorisini oluşturan V gazını buldular. ABD santral sistemi belirtileri
kimyasal ajana maruz kalınmış olma
soruların cevaplarını sizin için ve İngiltere değişik işlemlerle V maddesinin ihtimalini akla getirmelidir.
kısaca derledik. diğer formu olan VX’i üretti. Mustardlar fiziksel özelliklerinden dolayı
1960’larda ise toplum hareketlerini soğuğa ve ısı değişiklerine dirençlidirler. Medikal Tedavi
Pre-medikasyon, tedavi,
Kimyasal Silahlar, fizyolojik etkileri nedeniyle önlemeye yönelik, ancak öldürücü olmayan Yakıcı ajanlara maruz kalınması ile
canlıları kitlesel olarak çok kısa bir sürede gazların geliştirilmesine devam edildi. CS belirtilerin ortaya çıkması arasında 2-24 saat Algılama
öldürme veya yaralama kapasitesine sahip ile tanımlanan göz yaşartıcı bu maddeler, arasında değişen bir latent peryod vardır ki
toksisitesi / zehir etkisi yüksek, çevresel mukozaya yüksek derecede zarar veren dekontaminasyon ve tedavi için geç kalınmış Alarm, monitörizasyon, doğrulama,
etkenlere dayanıklı, taşınması ve saklanması maddelerdir. CS maddesi ilk defa İngiltere olabilir. Alınan doz çok yüksek ise kurban tanımlama,
kolay kimyasal zehirlerdir. Bu maddeler, tarafından üretilmiş ve kullanılmıştır. genellikle 48 saat içerisinde akciğer ödemi,
cansız olmaları nedeniyle, çoğalmaları Aynı yıllarda öldürücü olmayan bir diğer bronş sekresyonlarının oluşturduğu tıkaçlara Temizleme
veya insandan insana veya diğer canlılara madde olarak uyuşturucu maddeler ortaya bağlı mekanik asfiksi veya bozulmuş immun Bireysel ve araçlar ile temizlenme.
bulaşmaları söz konusu değildir. Ancak çıktı. Bunların standart tipi BZ olarak yanıtın kolaylaştırdığı fırsatçı enfeksiyonlarla Sivil savunma birimlerinde ve çevrede
içerdikleri kimyevi maddeler nedeniyle insan tanımlanmıştır. ölür. Yakıcı ajanlara karşı korunma tam çalışan sivil savunma personellerinin askeri
üzerinde tahrip edici etkileri vardır. Yakın tarihte kimyasal silahların kullanımını, koruyucu giysiler ile başarılabilir. personel için hazırlanmış önlemleri alması
Kimyasal savaş maddelerinin savaş alanında 1982-1987 yılları arasında İran-Irak Savaşı Akciğer irritanları içerisindeki en tehlikeli ajan gerekmektedir. Sivil halkın barınaklara ya da
kullanımı ilk defa I. Dünya Savaşı sırasındadır. sırasında, Irak’ın güney bölgesinde İran fosgendir. Normal hava ve iklim koşularında barınaklardan taşınması sırasında alınması
Almanlar tarafından Klorin gazının bulunduğu kuvvetlerine karşı görülmüştür. Irak ayrıca 8.2 °C de kaynar. Buharının dansitesi
bidonların kapaklarının açılması ve rüzgâra kimyasal silahlarını Halepçe’de sivil Kürt havadan 3.4 kat daha fazla olduğundan gereken önlemler acil çözülmesi gereken
bırakılarak gazın dağılması yöntemi ile halkına karşı da kullanmıştır. Japonya’da Aum özellikle çukurlarda ve düşük seviyeli problemlerdir. Bu da, sivil halkın kullanımına
kimyasal savaş başlamıştır. Hemen Shinrikyo adlı mezhebin Tokyo metrosuna bölgelerde uzun zaman etkisini kaybetmeden uygun dizayn edilmiş basit koruyucu
arkasından Fransızlar 1915’te fosgen gazını karşı giriştiği saldırı ise, kimyasal silahların kalabilir. Düşük konsantrasyonlarda yeni maskelerin üretilmesi zorunluluğunun bir
cephane içine koymuşlar ve bu şekilde terörist amaçla kullanımına yakın tarihimizden biçilmiş saman kokusuna benzer bir kokusu göstergesidir. Bir kimyasal saldırı sırasında
solunum yolları aerosol ve gazlara karşı,
Alman mevzilerine atmışlardır. Bu kullanım, bir örnektir. vardır. Kimyasal Silahlar içerisindeki üstün vücut ise sıvı ve katı partiküllere karşı
sonrasında kimyasal silahların kullanımına Gelişen kimyasal silah teknolojisinin bugün özelliği yüksek dozlarda masif akciğer korunmalıdır. Çocuklarda maske yerine hem
temel oluşturmuştur. vardığı noktada silahların kullanılmadan ödemine sebep olarak bir kaç saat içerisinde solunum organlarını hem de vücudu koruyan
Haziran 1917’de ise yine bir ilk olarak hemen önce veya kullanım sırasında iki ölüme sebep olmasıdır. Diğer kimyasal özel ceketler kullanılması sıvı kimyasal
Almanlar, kusturucu bir gaz olan farklı kimyasal maddenin karışması esasına ajanların meydana getirdiği solunum yolu ajanlar için daha uygundur. 12 aylıktan
Difenilkloroarsin (DA) maddesini Hardal dayanan ikili (binary) kimyasal silahlar belirtilerine benzer etkiler göstermekle küçük bebekler koruyucu örtüler kullanılarak
gazı ile eş zamanlı olarak kullandı. üretilmiştir. Prensip olarak; iki parçalı silah beraber bu belirtilerin prognostik bir değeri
Difenilkloroarsinin hardal gazı ile birlikte konsepti, öldürücü ve dengesiz bileşimler yoktur. Çünkü olgu belirtilerin görülmediği korunabilir. Sivil halkın kimyasal silahların
kullanılmasının sebebi olarak; bu gazın, gaz uzun süreli depolamaya uygun değilse latent peryodu takiben ani gelişen masif etkinliğinin sınırlandırıldığı sığınaklara
maskesinin çıkarılmasına neden olması ve kullanılır. akciğer tablosu ile yönlendirilmesi alınabilecek en önemli ortak
önlemdir. Büyük yerleşim merkezlerinde
dolayısıyla Hardal gazının daha etkili olmasını karşımıza çıkabilir. erken uyarı sistemleri geliştirilmeli, kimyasal
sağlaması gösterilmektedir. I. Dünya Savaşı saldırı sırasında halk sirenlerle ve radyolar
süresince bu gazlar, her iki tarafın da çok İstenmeyen savaş malzemelerinin ve Yakıcı ajanlar sıklıkla aracılığı ile uyarılmalı, alınması gereken kişisel
önemli kayıplar vermesine neden olmuştur. askeri kayıp oluşturmak,
1925 yılında imzalanan Cenevre Anlaşması ile kimyasal silahların elden çıkarılması için karşı birlikleri koruyucu önlemler konusunda bilgilendirilmelidir. Sivil
kimyasal gazların savaş sırasında kullanılması ABD ordusu on binlerce ton askeri malzeme ekipmanlar kullanmak savunma uzmanları tüm aşamalarda aktif rol
oynayarak koordinasyonu sağlamalıdır.
yasaklandı. Bu anlaşmada, içinde ABD’nin de ve otuz iki bin ton sarin gazı ve hardal gazı zorunda bırakarak hareket
bulunduğu bazı ülkeler, kendisine karşı gaz taşıyan bir düzine gemiyi, ABD’nin doğu kabiliyetlerini azaltmak
kullanılması durumunda misilleme hakkını amacıyla kullanılırlar.
kullanmak üzere çekince koydular. Cenevre sahillerinden 200 mil kadar açığa gönderip, Klasik Kimyasal KAYNAKLAR
Wikipedia
Anlaşması’nı imzalamalarına rağmen, İtalya, batırmıştı. Ajanlar, yasal ticari Gert G. Harigel Carnigie Emdowment- Introduction
Etiyopya’da ve Japonya, Mançurya ve Çin’de kullanımı mevcut to Chemical and Biological Weapons: Use in
Amerika Vietnam da kimyasal savaş maddesi kimyasal maddeler Warfare, Impact On Society and Environment, 3
kullandı. II. Dünya Savaşı süresince her iki Saf Sinir Ajanları renksiz ve hareketli sıvılardır. kullanılarak kolayca imal CDISS The Devil s Brews II. Weapons of Mass
tarafın elinde büyük miktarda bulunmasına Oda sıcaklılığında kısmi uçucu özellikleri edilebilir, Mesela yakıcı gazların üretimi Destruction and International Security, Bailrigg
rağmen kimyasal silah kullanılmamıştır. vardır. Sürekliliklerini ve etkilerini artırmak basit kimyasal işlemlerle başarılabilirken Memorandum17, Published by CDISS, 2001
Sinir gazları, Almanlar tarafından 1930 yılında amacıyla bazı maddelerle yoğunlaştırılmaları sinir gazlarının üretimi pek çok komplike Convention on the Prohibition of the Development,
bulunmuş ve II. Dünya Savaşı esnasında durumlarında ise sarımtırak-kahverengi işlemi gerektirmektedir. Hatta bu üretim Production and Stockpiling of Bacteriological
geliştirilmiştir. 1936’da Alman kimyageri sıvılar olarak karşımıza çıkarlar. Bazılarının aşamalarının bir kısmında katı ısı denetim (Biological) and Toxin Weapons and on their
Gerhad Schrader, böcek ilacı üzerinde ise hafif meyve kokuları olabilir. Maruz kalma kurallarının uygulanma zorunluluğu vardır. Destruction (BTWC), 10 April 1972.
http://www.opcw.nl/chemhaz/equip.htm
çalışırken Tabun (GA) gazını buldu. Gerhad yoluna göre belirtiler değişiklik gösterir. Buhar Toksik maddelerin saklanması da bir takım http://www.opcw.nl/chemhaz/protect.htm
Schrader iki yıl sonra daha da zehirli olan alımını takiben solunum sistemi belirtileri sorunlar doğurabilir bu nedenle ürünlerin http://www.opcw.nl/chemhaz/nerve.htm
Sarin (GB) gazını keşfetti. Almanların elinde ortaya çıkarken, bulaşmış bir gıdanın ağız bozulmasını engellemek için özel ekipmanlara http://www.opcw.nl/chemhaz/mustard.htm
çok büyük miktarda Tabun doldurulmuş yoluyla alımını takiben sindirim sistemi gereksinim duyulur. http://www.opcw.nl/chemhaz/psycho.htm
cephane bulunmasına rağmen bunları belirtileri önce görülür. Solunum yolu ile alımı http://www.opcw.nl/cwcdoc.htm, The Chemical
kullanmak yolunu seçmemişlerdir. takiben göğüste sıkışma hissi ilk belirtidir. Kimyasal Silahlara karşı Weapons Convention,
Galipler, II. Dünya Savaşı’nın ardından sinir Akciğerler tarafından hızlı bir şekilde emilen korunma, dört ana köşe taşı www.opcw.nl/chemhaz/decon.htm
gazları ile ilgilendiler. Britanyalılar özellikle kimyasal ajan 1 dakikadan kısa bir zaman üzerine kuruludur; Fas.org/nuke/intro/cw/intro.htm
bir miktar Sarin (GB) gazını ele geçirdi ve süresi içerisinde yaygın sistemik bulgular Dr. Çağlar ÖZDEMİR*, Arif BOZBIYIK**, Prof. Dr. İ.
Hamit HANCI*
bunu inceleme olanağı buldu. Sovyetler ise görülmesine yol açabilir. Maruz kalınan doz Fiziksel Korunma *Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim
Almanların Sarin (GB) üretim fabrikalarından ile ilişkili olarak gözde yanma,ağrı, burun Vücut korunması, solunum sistemi Dalı
birini ülkelerine taşıdı. ABD, Sarin (GB)’nin akıntısı, anksiyete, huzursuzluk,emosyonel korunması, ** Ankara Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü Yüksek
parçacıklı bomba ile kullanımını ve bunun labilite , tremor, baş ağrısı, konsantrasyon Lisans Öğrencisi