Page 32 - LabMedya - 31
P. 32

32 HABER                                                                                                                                     SAYI 31





        KANSERE



        NEDEN OLAN



        ÖNEMLİ



        ETKENLER



                                            SİGARA İÇMEK                          AŞIRI KİLO                           AŞIRI KIRMIZI ET TÜKETMEK
        Alman Kanser Araştırmaları          Sigara, kansere yakalanma ihtimalini   Aşırı kilolu olmak sigara içmekten   Kanserin nedenlerini araştıran uzmanlar

        Merkezi (DKFZ) kansere              yükselten en önemli faktördür. Sigaradan   sonra gelen iikinci büyük faktördür.   bazı besinlerin tümörlerin oluşumundaki
        neden olan 6 önemli etkeni          vazgeçen, kanser riskini çok fazla    Bağırsak ve göğüs kanseri gibi bazı   etkisini çok fazla önemsemiyorlar.
                                                                                                                       Burada tek istisna kırmız et. Aşırı
                                            azaltabilir. Tabii, yanındaki pasif içiciler
        açıkladı. Heidelberg’teki           için de risk azalır. Tütün tüketimi, sadece   kanser türlerinde tümorların oluşmasında   miktarda kuzu, dana eti, sucuk
        merkezdeki uzmanlar,                akciğer kanserine yakalanma riskini değil,   büyük bir etkendir. Aşırı kiloluların   yiyenlerin bağırsak ve mide kanserine
        kansere yakalanma riskinin          ağız, boğaz, gırtlak ve yemek borusu,   vucütlarını ürettikleri fazla insülin ve   yakalanma ihtimalleri daha fazladır.
        fazla veya az olmasının             mide, bağırsak, pankreas, rahim ağzı   yağ tabakalarında üretilen leptin kanser   Bunun, kanatlı et ve balıkta niye böyle
        kişisel yaşam biçimine çok          veya mesane kanseri gibi kanser türlerine   hücrelerini beslemektedir.     olmadığı konusu henüz tam açıklığa
                                                                                                                       kavuşmadı.
                                            yakalanma riskini artırmaktadır.
        bağlı olduğunu savunuyorlar.
        Uzmanlara göre, her

        iki kanser türünden biri
        yaşam biçimine göre
        engellenebiliyor.









                                            UV IŞINLARI                           İRSİ KANSER                           STRES
                                            Güneş ışınlarının cilt kanserine neden   Bazı kanser türleri genetik katılımla   Zaman baskısı altında kalınca geçici
                                            olabileceğini olabileceği çoğu insan   çok yakından bağlıdır. Özellikle göğüs,   olarak stres yaşanabilir. Bu tehlikeli,
                                            tarafından bilinmektedir. Bu durum
                                            solaryum stüdyolarındaki UV ışınları için   yumurtalık ve bağırsak kanseri türleri   hatta kansere yakalanma ihtimalini
                                            de geçerlidir. Güneş ışınının veya suni   muayenelerinde bu bağ göz önüne   artıran bir faktör hiç değildir. Fakat,
                                            ışınların göz kanserine neden olduğu pek   alınmalıdır. Bazı genlerde, bir tümörün    sürekli olarak psikolojik baskı altında
                                            bilinmemektedir. UV ışınlarınıngenetik   gelişmesi yüzde 80, buna bağlıdır.   stres yaşanırsa durum değişir. Sürekli
                                            yapıya verdiği zarar kanıtlanmıştır. Aşırı   Genetik katılımlar kanser riskini   stres hormonu salgılayan bir kişinin
                                            UV ışını genetik yapı üzerinde, kalıcı   artırmaktadır. Göğüs kanseri olanlarda   bağışıklılık sistemi çöker. O zaman
                                            hasarlar meydana getirmektedir. Hasar
                                            gören hücreler yok olmayınca, cilt    en fazla yüzde 10 ve bağırsak kanseri   sadece virüsler ve bakteriler kolayca
                                            kanserine neden olmaktadırlar.        olanlarda ise yüzde 5 olarak ailesel   hareket etmezler, kanser hücreleri de
                                                                                  katılımının etkisi saptanmıştı.       aynı şekilde kolayca oluşur.




       Hastalarının                                                               söyledi. Salinas, "Böylece kendimi   duyulduğu bir mekanizmaya sahiptirler.

                                                                                  hastalarıma daha yakın hissediyorum."
                                                                                                                       Dünyada en düşük düzeyde de olsa
                                                                                  dedi.
                                                                                                                       sinestezi hastalarının oranının yüzde 1,6
       "hislerini                                                                 Amerikalı doktor, hastalarının öldüğünde   olduğu sanılıyor.
                                                                                                                       Sinestezi hala gizemini koruyan bir
                                                                                  ise kendisinin de "büyük bir boşluk
                                                                                  hissettiğini" kaydetti.
                                                                                                                       hastalık olsa da çoğu kez bir yetenek
       hisseden"                                                                  "Çocukluğumdan beri böyleyim" diyen   olarak da algılanabiliyor. Tarih boyunca
                                                                                  Salinas, küçükken herkesin kendisi gibi
                                                                                                                       birçok ünlü sanatçının sinestezi hastası
                                                                                  olduğunu düşündüğünü belirtti.
                                                                                                                       olduğu ve müthiş eserler ortaya çıkardığı
       doktor                                                                     Dert mi, yetenek mi?                 biliniyor.
                                                                                                                       Ünlü Fransız Şair Arthur Rimbaud ve
                                                                                  Sinestezi, bir algı modalitesi uyarıldığında
                                                                                                                       Klasik Müzik Bestekarı Alexander Scriabin
                                                                                  birden fazla kanalda uyarılma oluşmasına   Rus Yazar Vladimir Nabokov ile yine Rus
       33 yaşındaki Amerikalı Nöroloji      Massachusetts General Hospital'daki   verilen tıbbi isim. Bu hastalığa sahip   ve ressam Vasily Kandinsky bu kişiler
       Doktoru Jose Salinas, özel           Harvard Nöroloji Merkezi'nde görev yapan   olanlar insanları, insan olarak değil   arasında yer alıyor.
       durumu sayesinde hastalarının        Salinas, sinestezi hastası.           görsel, işitsel, yazısal bir nesne veya olgu
       hislerini hissedebiliyor.            Salinas bu hastalığı nedeniyle örneğin   olarak hatırlayıp benimsiyor.
                                            refleksini ölçmek için hastasının dizine   "Bir duyunun başka bir duyuyu
                                            çekiçle vurduğunda aynı acıyı hissediyor.  algılaması" şeklinde açıklanabilecek
                                            BBC'nin sorularını yantlayan Salinas bu   bu hastalığa sahip olanlar; seslerin
                                            durumu bir dezavantaj olarak görmediğini   koklandığı, şekillerin tadıldığı ve renklerin
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37