Page 48 - LabMedya - 29
P. 48
48 BİLİM VE TEKNOLOJİ SAYI 29
Robotİğİn Kısa Tarİhçesİ
Robotik, makine mühendisliği beraberinde uçak mühendisliği ve uzay mühendisliği, yazılım
mühendisliği, elektronik mühendisliği, bilgisayar mühendisliği ve kontrol mühendisliği
dallarının ortak çalışma alanıdır.
1495 - Leonardo'nun robotu Leonardo 1999 - Sony kendi başına hareket ilk AKINSOFT 2015 yılında robot fabrikaları
kendi “robot”unu 1495’te Milano robot köpek AIBO’yu geliştirdi. AIBO, kurarak yapay zeka yazılımlarıyla çalışan
sarayında yapıp sergilemişti. Bir görme, yürüme ve çevresi ile ilişki kurma insansı robotların seri üretimine geçmeyi
makara ve manivela dizisiyle yönetilen yeteneği olan bir robot idi. İspanyolca planlıyor. Algılama, konuşma, öğrenme
robot oturup, kalkabiliyor, kollarını ve İngilizce komutları anlayabilen ve gibi birçok insansı yeteneğe sahip
oynatabiliyordu. karar verip hareketlerini yönlendirebilen olacak bu robotlar yaşamın her alanında
1954 - Unimate ilk gerçek modern AIBO’nun gelişmiş modelleri WI-FI kullanılacak. AKINSOFT, ürettiği robotlar
robot çünkü hem dijital hem de üzerinden de kontrol edilebiliyordu. sayesinde insan biyolojisini bozan işleri
programlanabilir özellikteydi. Bu 2000 - Asimo, Honda’nın geliştirdiği robotlara yaptırarak insanların yaşam
endüstriyel robot General Motors üretim etkileşimli ve yürüyen robot, 2000’de standardının yükselmesini sağlayacak.
1495 Leonardo’nun Robotu kaynak işlerini yapıyordu. Asimo insan ortamında çalışmak için Robotların 3 Yasası
hattında insanlar için aşırı tehlikeli olan
çıktığında büyük yankı uyandırdı.
1970 Rus Uzay Bilimler Enstitüsü
tasarlanmış ilk robot ve merdiven
Rus asıllı olan ABD’li bilimadamı-yazar
tırmanmak gibi benzersiz bir özelliği var.
tarafından geliştirilen Luna 17, Lunokhod
İsaac Asimov, bilimkurgu türündeki
2001 – Amerikan Hava Kuvvetleri,
1 adı verilen ve tam anlamıyla uzaktan
romanlarıyla ve halkın anlayabileceği
kumandalı bir mobil robotu ay yüzeyine
ve uzaktan da kontrol edilebilen görüntü
taşıdı. Lunokhod 1 başka bir gökcismine hedefi bulunca kendi başına davranan düzeyde yazdığı bilimsel kitaplarıyla
tanınmaktadır.
gönderilen ve çalıştırılan ilk uzaktan transferli ilk insansız hava aracı (IHA) Robotlarla ilgili birçok araştırması
Robotik biliminin babası; kumandalı robottur. Güneş enerjisi ile MQ-1 Predator’u denemeye başladı.
Ktesibius'tur. Ktesibius çağını dolan bataryaları sayesinde çalışan 2002 - iRobot Roomba, kişisel yer olan Asimov yazdığı Liar adlı kitabında
aşan pek çok çalışmalar yapmış, robotun üzerinde teleskop, spektrometre temizlik robotu tanıtıldı. iRobot günümüze robotların 3 yasasından bahsetmektedir.
sibernetik ve robotik biliminin gibi aygıtlar vardı. kadar bu robot yer temizleyicilerden Bu yasaya göre;
kurucusu olmuştur. Ondan sonra 1971 - Intel ilk ticari mikroişlemci, 4004 7 milyon adet satarak dünya lideri
bilinen en büyük sibernetik modelini piyasaya sürdü. Böylelikle olmuştur. 1- Bir robot kesinlikle bir
uzmanlarından biri Ebu ü iz (El ticari bilgisayarlarda yaygınlaşma ve ev 2003 - Osaka Üniversitesi, Actroid adı insana zarar vermez veya
Cezeri)'dir. Çağının çok ilerisinde bilgisayarlarının gelişimi de başlamış verilen ve insan davranışlarını güçlü kayıtsız kalarak bir insanın
robotlar yapmıştır. Eski tarihlerde oldu. karakteristik özellikleri ile taklit edebilen, zarar görmesine neden olamaz.
yaşamış olan meslektaşlarının 1975 – Üzerlerinde robot kollar olan ağlayıp gülen, sevinen ve üzülen bir robot 2- Birinci yasa ile çelişmediği
icatlarını geliştirmiş ve kendine Viking 1 and 2, Mars yüzeyinde geliştirdi. sürece bir robot insanlar
2004 – Geliştirilmesi büyük ölçüde
incelemeler yapmak üzere gönderildi.
ait olan birçok şey yapmıştır. iRobot tarafından yapılan Marsrobotları
El Cezeri, Otomatik Makineler 2000’li yılların başlarına kadar Mars Spirit ve Opportunity, Mars yüzeyine tarafından verilen komutlara
yüzeyinden çok değerli örnekler toplayan
tarihinde Çağın Doruğuna Erişmiş ve bunları inceleyerek gönderen Viking indiler. Görevlerini yıllardır başarı ile uymak zorundadır.
Büyük Mühendis İbni Razzaz Cesari serisi robotlar en başarılı uzaktan sürdüren robotlar, iRobot firmasının en 3- Birinci ve ikinci yasa ile
adıyla anılır. Yazdığı kitabındaki kumandalı robot uzay araçlarıdır. önemli endüstriyel projeleri arasında çelişmediği sürece bir robot
tüm buluşlar insanımsı, estetik 1976 - Star Wars filminde R2-D2 yer almaktadır. Çok zor koşullarda kendi varlığını korumak
değerlere sahiptir ve hiçbiri hayal ve C-3PO adlı robotlar tasarlandı ve uzun süredir çalışan bu robotlar, Mars zorundadır.
ürünü değildir. Alman Profesörü kullanıldı. 6 milyon dil bilen C3PO, tam gezegeni ile ilgili çok önemli bulgular elde
Widemann, tarafından tekrar üretilip bir hizmet ve protokol robotu, R2-D2 ise etmişti.
çalıştırılmışlardır. El Cezeri'nin gerçek bir mühendis (!) idi. 2006 – iRobot, yer yıkama robotu
kaleme aldığı orijinal ismi Kitab- 1984 – Terminatör filmi vizyona Scooba’yı piyasaya sürdü. Dünyanın ilk
ül Camii Beyn-el ilmi vel-amel En girdi. Filmde Arnold Schwarzenegger, ve tek yer yıkama robotu olan Scooba,
emici olmayan zeminleri fırçalayarak
Nafi-i fi Sınaat-il hiyel kitabı, Kültür Cyborg adı verilen sibernetik organizma temizlemektedir.
rolündeydi. Terminatör, insansı robotların
Bakanlığı 1990 yılında Olağanüstü konu edildiği en başarılı filmlerden kabul 2009 - yılında robotların Ar-Ge
Mekanik Araçların Bilgisi Hakkında edilir. çalışmalarına başlayan AKINSOFT,
Kitap adında basmıştır. Kitabın 1986 - Honda, ilk önceleri E0 sonraları da görüntü işleme alanında 2 prototip üretti.
Türkçe çevirisi ise Sevim Tekeli ASIMO adı verilen insansı robotu üzerinde Bu prototipler üzerinde yazılım geliştiren
tarafından hazırlanarak Türk çalışmalara başladı. ASIMO, merdiven AKINSOFT Robotik Departmanı, aynı
Tarih Kurumu Yayınları tarafından inip çıkabilen, çok gelişmiş mekanik ve zamanda insansı robot (humanoid)
basıldı. El-Cezeri'nin mezarı elektronik yetenekleri olan bir robottur, prototipi üzerinde de çalışmalara
halen Cizre'de Nuh Peygamber geliştirilmiş tipleri halen kullanılmaktadır. başladı. İnsanların kas yapısını
Camii'nin avlusunda bulunmaktadır. 1988 – Duyguları(!) olan ilk evcil hayvan inceleyerek robotlarda kullanılabilecek
Avrupalılar tarafından Al-Jasar robotu SCAMP tanıtıldı. yapay kas maddeleri üzerinde çalışmalar
yapan AKINSOFT Robotik Departmanı,
olarak bilinmektedir İtalya 1991 - İlk Help Mate, kendi başına robotların ses algılaması ve ses vermesi
hareket edebilen mobil yardım robotu
Floransa'da yaşamış Rönesansın en hastanelerde kullanılmaya başlandı. alanındaki çalışmalarını sürdürüyor.
büyük ressam ve heykeltraşlarından 1997 – Sojourner, Pathfinder görevi 2010 - NASA ve General Motors,
kabul edilen Leonardo Da Vinci 'ye ile Mars’a gönderilen ilk tam donanımlı Robonaut-2 adındaki yeni insansı robot
ait 1495 yılında tasarladığı sanılan deney robotu idi. Hava yastıkları ile astronotu geliştirmek üzere güçlerini
savaşçı robot kayıt altına alınmış bir donatılmış çok özel iniş sistemleri birleştirdi. Robonaut, 2011 yılındaki uzay
başka örnektir. ve gelişmiş yürüyüş ekipmanları uçuşlarında denenmiştir.
bulunmaktaydı. 2011 – iRobot, AVA adında, Android
1998 – Çocuklara robot bilimine giriş işletim sistemi ile çalışan ve evde yaşlı
için harika bir başlangıç olan Lego vehasta bakımı ve iletişim sağlama
Mindstorms piyasaya sunuldu. konularında çalışan bir platform duyurdu.