Page 21 - LabMedya - 27

HABER

SAYI 27 21

Nefesimizi

ne kadar

uzun tutabiliriz de vardır. Amerikalı bir küçük çocuk 1986’da
buz gibi bir dereye düştüğünde tahminen 66
dakika su altında kaldığı halde, vücut ısısı hızla
Bazı insanlar çok uzun süre nefeslerini düşüp hipotermi haline girdiği ve metabolizması
tutabilir. Frank Swain bunun sınırlarını neredeyse durma noktasına geldiği için hayatta
kalabilmiştir.
araştırdı.
Sıvı solumak
durumu biraz daha iyi. Onlar her defasında su oranda tehlikelidir. Bu atık madde akciğerlerden Peki havanın alternatifi var mı? Hava yerine
altında en az üç dakika harcıyor. Bu alandaki temizlenmediği zaman, karbondioksit birikmesi sıvı da solunabilir mi? Evet, ama sıvılaştırılmış
rekor ise 214 metre derinliğe dalıp 4,5 dakika kanı asitli bir hale getirecek ve kas spazmları, oksijen değil tabii ki. -200 santigrat derecede
nefes almadan duran Herbert Nitch adlı dalgıca yönünü kaybetme, hızlı kalp atışı ve nihayetinde sıvı oksijen insanı anında buza çevirir. Onun
Geçen yıl Kasım ayında 32 yaşındaki Nicholas ait. Dalgıçların bu kadar uzun süre su altında ölüm baş gösterecektir. yerine içinde fazla miktarda oksijen ve
Antrenmanlı dalgıçlar ve nefes tutma
karbondioksit barındıran ve perflurokarbonlar
Mevoli okyanusun üstünde sırtüstü yatmış kalmasını sağlayan şey “memelilerde dalma şampiyonları, yaptıkları hazırlıklar sonucu (PFC) adı verilen sıvılar daha uygun sıcaklıkta
ciğerlerini havayla doldurmuş, sonra suya refleksi” denen bir fiziksel reaksiyon. Yani, vücut fiziksel uyum sağlamışlardır. Brezilyalı balıkçılar
dalmıştı. Bahama adaları civarında 72 metre suya daldığında kalp yavaşlıyor. Sadece kafanın arasında yapılan araştırmalar, av için dalan oldukları için ideal olabilirler. Sıvı solumak
bilimkurgu filmlerine özgü bir şeymiş gibi
derinlikte bir sualtı mağarasına kadar o nefesle soğuk suya daldırılması bile bu etkiyi yaratıyor. balıkçıların akciğerlerinin daha büyük olduğunu
yüzdü. 3,5 dakika sonra su üstüne çıktığında göstermiştir. Aynı şekilde, dalış sırasında düşünülebilir; ve gerçekten de ünlü yönetmen
James Cameron, 1989 yapımı The Abyss
bilincini yitirmiş, deney ölümle sonuçlanmıştı. Antrenmanla süre uzatmak Koreli ve Japon inci avcılarının kanında, oksijen filminde böyle bir sahne kullanmıştır. Fakat bu
İnsan hiç nefes almadan su altında ne kadar Bu dalgıçlar suyun derinliklerinde aşırı basınç taşıyan kırmızı kan hücrelerinin yüzde 10 daha
kalabilir? Ne kadar süreyle nefesimizi tutabiliriz? koşullarında bu kadar süreyle nefessiz kalırken fazla olduğu tespit edilmiştir. konuda başarılı araştırmalar da yapılmıştır.
PFC’ler renksiz, kokusuz ve zararsızdır.
Günümüzde uzayın ve okyanusun derinliklerinde daha olağan koşullarda daha uzun süre
sınırları zorlarken bu konuya el atmak yerinde nefes almadan durmak da mümkün. 2012’de Dalgıçların bozulan denizaltılardan çıkarken
yüksek basınca dayanmaları için kullanılır.
olacak. Danimarkalı dalgıç Stig Severinsen bir yüzme Üst sınır 1960’larda yapılan deneylerde PFC’ye
Uzay boşluğunda bilinç yitimi çok hızlı havuzunda tam 22 dakika su altında kalarak Nefes tutmanın sınırını belirleyen şey,
gerçekleşir. 1965’te NASA’ya bağlı uzay rekor kırmıştı. Ortalama bir insan nefesini bir vücudunuzun ne kadar az oksijene ve ne kadar batırılmış olarak bırakılan fare ve kedilerin suda
soluyarak günlerce hayatta kaldığı görülmüştür.
araştırmaları merkezindeki test odasında bir dakika kadar tutabilirken bu tür profesyonellerin fazla karbondioksite dayanabileceğiyle ilgilidir.
görevlinin uzay tulumu delinip kısa süreliğine bu dayanıklılığı hazırlık, antrenman ve fizyolojik Her ikisini belirleyen şey ise metabolizma Fakat memelilerin akciğerinin hassas yapısı
dört litre sıvıyı alıp boşaltmayı uzun süreli
hava boşluğuna maruz kaldığında 15 saniye özellikleriyle ilgili. hızınızdır. Denizde yüzen bir dalgıç, su üstünde olarak kaldıramaz. Fakat erken doğan
içinde bayılmıştı. Genel kanının aksine bu tür Severinsen rekor denemesinden önce, 20 hareketsiz duran bir kişiye kıyasla çok daha hızlı
durumlarda patlama tehlikesi değil, düşük dakika saf oksijen havalandırmalı bir ortamda oksijen tüketip karbondioksit üretecektir. Tüpsüz bebeklerin tedavisinde sıvı soluma yöntemi
kullanılmaktadır.
basınçta vücut sıvısının buharlaşması tehlikesi kalmıştır. Böylece vücudu oksijene doymuş dalgıçlar suya daldıklarında meditasyona
söz konusudur. Görevli, bayılmadan önce ve akciğerleri karbondioksitten temizlenmiştir. geçmiş gibi bir hale getirip kalp atışlarını
aklında kalan son şeyin, ağzındaki tükürüğün Bunlar uzun süreli nefes tutmada önemli yavaşlatma, kafalarını boşaltıp derin bir rahatlığa
kaynayıp uçtuğu hissi olduğunu söylemişti. unsurlardır. Oksijen yetersizliği ölümcül bürünme ihtiyacından söz eder. Kaynak: BBC Future Frank Swain
Solunum aleti olmadan dalan dalgıçların olabileceği gibi, karbondioksit fazlalığı da aynı Metabolizmayı yavaşlatacak başka yöntemler