Page 46 - LabMedya - 26

46 YAŞAM ÖYKÜSÜ SAYI 26

Evrimsel biyolog, hayvan Kişinin kendi türünün üyelerinin
davranış bilimcisi, düşünür ve başka türlerin üyelerine kıyasla
aktivist Richard Dawkins her özel ahlaksal değer hak ettikleri

yönüyle örnek bir bilim ada- duygusu eski ve derindir. Savaş
mı. İngiliz vatandaşı Richard zamanı dışında, insan öldürmek
Dawkins’i kahraman yapan şu genelde işlenebilecek en ciddi
dört özelliği: Evrimsel biyoloji suçtur. Bizim kültürümüzde
alanında öncü çalışmalar yap- daha da şiddetle yasaklanmış bir
ması, bilimi, özellikle evrimi tek şey var; o da insan yemek
konunun uzmanı olmayanlara (ölmüş bile olsalar). Bununla
çok basit bir şekilde anlata- birlikte, başka türlerin üyelerini

bilme yeteneği, bağnazlığa ve yemekten hoşlanıyoruz. Bir-
cahilliğe karşı açtığı militanca çoğumuz, canilere bile ölüm
savaş ve son olarak memetik cezası uygulanması düşünce-
Richard da, ılımlı ‘hayvan zararlılarının’
biliminin kurucusu olması. sinden iğrenirler; Öte yandan

Kaynak: Kerem Cankoçak; NTV Bilim, Eylül 2010 yargılanmaksızın vurulmasını
Dawkins: diğer zararsız türlerin üyelerini
neşeyle desteklerler. Aslında,

Clinton Richard Dawkins (d. 26 Mart zevk ve eğlence için öldürürüz.
İnsansı duyguları bir amipten
1941), Britanyalı etolog, evrimsel biyolog DNA yalnızca vardır.
ve yazar. Oxford Üniversitesi bünyesinde daha fazla olmayan bir insan
1995 yılında onun için Charles Simonyi Ve biz, onun müziğiyle dans ederiz dölütü, yetişkin bir şempanze-
tarafından oluşturulmuş Bilimin Kamu ye gösterilenden çok daha ileri
Tarafından Anlaşılması için Smonyi Kaliforniya Üniversitesi’nde zooloji alanın- geleneksel savlara karşı çıkmış ve ateist
Kürsüsü’nde (Simonyi Professorshipfor da çalışır. Bu dönemde üniversite Vietnam bir dünya görüşünü savunmuştur. bir saygı ve koruma altındadır.
the Public Understanding of Science) Savaşı karşıtlarının yoğun olduğu bir yer Yine de, şempanzenin duyguları
2008 yılında emekli oluncaya kadar görev olduğu için Dawkins de savaş karşıtı fikir- Ödülleri vardır, düşünür ve son deneysel
yapmıştır. lerden etkilenecektir. 1970 yılında Oxford 1987 yılında Royal Society of Literature kanıtlara göre- bir çeşit insan
Dawkins ateist ve hümanisttir, British ödülü ve Los Angeles Times Edebiyat
Humanist Association Başkan Yardımcı- Üniversitesi’ne döner. 1995 yılında ise ödülü aldı. Aynı yıl BBC için hazırlanan dilini öğrenebilir. Dölüt ise kendi
lığını yürütmektedir. Evrenin oluşumuna Simonyi Professorshipfor the Public Un- Kör Saatçi belgeseli, yılın en iyi televizyon türümüze aittir ve bu nedenle
ve Dünya’daki yaşamın gelişimine dair derstanding of Science kürsüsüne getirilir. belgeseli seçildi. anında özel hak ve ayrıcalıklarla
yaradılışçı inanışlara karşı çıkışıyla bilinir. Ekim 2005 ve Haziran 2008 tarihlerinde
Çok sayıda popüler bilim kitabı yazmış, 1976’da yayımlanan Gen Bencildir adlı ABD’den Foreign Policy ve İngiltere’den donatılır.
televizyon ve radyo programları yapmıştır. kitabında doğal seçilimin bireyler ya da Prospect dergilerinin internet üzerinden Kaynak:
Richard Dawkins, Gen Bencildir: İnsanlar Neden Var?
Kitapları 31 dile çevrilmiş ve milyonlarca türler seviyesinde değil, genler seviyesin- okuyucu anketleri ile oluşturduğu Dünya-
satmıştır. de incelenmesi gerektiğini savunur. Aynı nın ilk 100 entellektüeli listelerinde, 2005
Dawkins 1976 yılında yayınlanan Gen kitapta, mem kavramını ortaya atarak yılında 3., 2008 yılında 19. sırada yer
Bencildir adlı eseriyle gündeme gelmiştir. bugün memetik diye bilinen bilim dalının almıştır.
Eserde genlere dayanan evrim merkeze kurucusu olmuştur.
alınmış ve mem adında bir terim ortaya 1982’de yayımladığı The Extended Hakkındaki dava süreçleri
atılmıştır. 1982 yılında kaleme aldığı The- Profesörün www.richarddawkins.net
Extended Phenotype adlı eserde evrimsel Phenotype (Genişletilmiş Fenotip) adlı ki- adresindeki internet sitesine 10 Eylül 2008
biyolojiye katkıda bulunarak genlerdeki tabında, fenotipi vücutla eş anlamlı gören tarihinde Türkiye çıkışlı sunucularda yasak
fenotip etkisine bağlı değişmelerin sadece geleneksel görüşe karşı çıkar, bir organiz- konulmuştur. Şu an bu yasak devam
organizmanın gövdesiyle sınırlı kalmadığı- manın kendi vücudu dışında oluşturduğu etmemektedir.
nı, diğer organizmayı ve çevreyi değiştirdi- yapıların da (kuş ve termit yuvaları gibi) Richard Dawkins, yazdığı kitap nedeniy-
ğini belirtmiştir. o organizmanın genleri tarafından inşa le de Türkiye’de dava konusu olmuştu.
Kenya Nairobi doğumlu olan Dawkins’in edildiğini, dolayısıyla organizmanın fenoti- Dawkins’in “Tanrı Yanılgısı” adlı kitabını
babası Clinton John Dawkins (1915- pinedahil edilmesi gerektiğini savunur. Türkiye’de yayımlayan Kuzey Yayınları’nın
2010) bugün Malavi olarak bilinen böl- 1986 yılında basılan Kör Saatçi adlı kita- sahibi Erol Karaaslan, geçtiğimiz Mart
gede Birleşik Krallık sömürge yönetimine bında indirgenemez karmaşıklık terimine ayında, “halkı kin ve düşmanlığa tahrik”
bağlı çalışmıştı. Babası II. Dünya Savaşı ve akıllı tasarım fikrine karşı çıkar. Gözün iddiasıyla dava edilmiş, ancak mahkeme,
sırasında silah altına alındıktan sonra aile evrimini örnek göstererek evrim sürecinin, “kitap yasaklamanın düşünce özgürlüğünü
1949 yılında İngiltere’ye döner. Ailenin doğal seleksiyon sayesinde kör bir saat özünden sınırlayacağını” belirterek Kara-
Over Norton Park bölgesindeki malikane- aslan’ın beraatine karar vermiştir.
sinde büyüyen Dawkins tipik bir Anglikan üreticisi gibi çalıştığını belirtir. Kaynak:http://tr.wikipedia.org/wiki/Richard_Dawkins
eğitimi almıştır. 1954-1959 yılları arasında Kaynak: http://richarddawkins-turkey.blogspot.com.tr/
Oundle’de lise eğitimini tamamlar. Doğa Dünya görüşü
bilimlerine karşı küçük yaşlardan beri Evrim, yaradılışçılık ve din konularındaki
devam eden ilgisi yüzünden Oxford’daki fikirlerini açıklamak için pek çok popüler
Balliol Koleji’nde zooloji okur. Bu dönem- bilim kitabı yazmış ve pek çok televizyon
de öğretmenleri arasında Nobel ödüllü programına katılmış olan Dawkins, bir
etolog Nikolaas Tinbergen bulunmaktadır. ateizm savunucusu olarak da ünlenmiştir.
1962 yılında lisans eğitimini tamamla- 2006’da yayımladığı The God Delusion
dıktan sonra akademik kariyerine devam (Tanrı Yanılgısı) adlı kitabında tanrının var-
ederek 1966 yılında doktorasını verir. lığı ve dinlerin gerekliliği için öne sürülen
1967-1969 yılları arasında Berkeley’deki