Page 18 - LabMedya - 26
P. 18

18 HABER                                                                                                                                     SAYI 26









      İdrarın Gücü!








       Bilmece olsa ancak bu kadar olur:
       Ait olduğu bölgedeki baskın erkeğin idrarının kokusunu alan dişi
       fareye ne olur?
       İlginç yanıt, Kanada’daki Calgary Üniversitesi
       araştırmacılarından geliyor:

       Beyni yeni hücreler üretir.



       İdrar, birçok hayvanın eşini seçme ya da   engelleyen bir kimyasalın verildiği dişiler,
       tanımasında devreye giren kimyasallardan,   öyle anlaşılıyor ki seçiciliklerini de
       yani feromonlardan oldukça zengin. Ancak   kaybediyor, statü tutkularından pekâlâ
       bu feromonların etki mekanizması hala açık   vazgeçebiliyorlar. Araştırmacıların bu
       değil. Calgary Üniversitesi araştırmacıları   konudaki yorumuysa, yetişkinlerde sinir
       da işe ‘baş’tan başlayarak, feromonların   hücresi oluşumunun, dişilerde eş seçimiyle
       beyin üzerindeki etkisi üzerinde     yakından ilgili olabileceği. Yeni hücrelerin
       yoğunlaşmış ve çalışmalarından farelerden   geliştiği beyin bölgeleri, öğrenme ve
       yararlanmışlardır. Bir hafta boyunca idrar   bellekle ilgili “hipokampus”, ve kokunun   sinir hücrelerinin oluşumuyla sonuçlanan
       kokusuna maruz bırakılan yetişkin dişi   işlenmesiyle ilgili “koku soğancığı”. İki   hormon salınımına yol açıyorlar.
       farelerin verdiği sonuçlar şöyle: Baskın   bölge de yaşam boyunca yeni hücreler   Koku duygusu ve beyinde işleniş biçimi,
       erkeklerin idrar kokusuna maruz kalanlarda,   üretiyorlar ve koşma, öğrenme, çiftleşme   feromonlardan bağımsız olarak bile içinde
       iki beyin bölgesinde yeni sinir hücresi artışı,   gibi olaylar da bölgelerden birinde artışı   hala epeyce sır barındıran bir süreç.
       %25. İdrarsız ortamdakiler ve dişi idrarına   tetikliyor. Söz konusu çalışmanın önemli bir   Farelerdekine benzeyen almaçlar bizde
       ya da baskın olmayan erkeklerin idrarına   yönüyse, aynı uyaranın iki bölgede birden   de var; ama ‘baskın’ bir erkeğin idrar
       maruz kalanlardaysa böyle bir artış yok. Bu   artışa neden olması. “Nedeni, belki de eş   kokusuna maruz kalan bir kadının beyninde
       sonuçlar, baskın erkeklerin feromonlarının,   seçiminin önemi” diyor araştırmacılardan   sinir hücrelerinin artıp artmadığını henüz
       dişilerin beyinlerini yeni sinir hücresi   Samuel Weiss. Weiss’a göre feromonlar   bilmediğimiz gibi, başının aşkla döneceği
       yapmak üzere uyardığını gösteriyor.  özel amaç proteinlerine bağlanıyor, bunlar   de kuşkulu.
       Dişi fareler, baskın erkekleri yeğliyorlar;   da “hipotalamus” adı verilen bir diğer
       ancak yeni sinir hücresi oluşumunu   beyin bölgesine sinyal göndererek, yeni   Kaynak: Nature Neuroscience
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23