Page 3 - LabMedya - 23
P. 3
Yorum 3
www.facebook.com/labmedya
>> Prof. Dr. Sevil Atasoy
Rusya’dan sevgilerle:
Bonzai
Yeni bir uyuşturucu olarak tanımlanan, yasa dışı üretildiğinde katı halinin dış görünüşü kokaine benzeyen Bonzai, aslında fenazepam adlı
bir benzodiyazepindir. İlk kez 1974 yılında Sovyetler Birliği’nde sentezlenen fenazepam, halen Rusya ve kimi Bağımsız Devletler Topluluğu
ülkelerinde ilaç olarak kullanılıyor.
Sar’a, alkol bağımlılığının tedavisi ve uykusuzluk gibi bir dizi sorunun tedavisinde başvurulan fenazepam, tıp dünyasında cerrahi girişim
öncesi anestezinin etkisini arttırmak, anksiyeteyi azaltmak amaçlı da yer bulmuştur. Son yıllarda fenazepam, bu amacın dışına çıkarak
sokağa inmiş ve İngiltere, Finlandiya, İsveç gibi Avrupa ülkelerinde, Amerika’nın Georgia ve Lousiana başta gelmek üzere farklı eyaletlerinde
ve ne yazık ki ülkemiz gençleri arasında yayılmaya başlamıştır.
Hıçkırık gibi basit yan etkilerden başlayarak sersemlik, koordinasyon kaybı, baş dönmesi, yeni bilgileri akılda tutamama (anterograd amnezi)
ve doz aşımına bağlı olarak ölümlere neden olur. Diğer benzodiyazepinlerde olduğu gibi, uzun süreli kullanım sonrası birden bırakıldığı
takdirde huzursuzluk, anksiyete, uykusuzluk, inme, havale ve ölüme yol açabilir. Hele başka ilaç ve yasa dışı uyuşturucular ya da alkolle
birlikte kullanılırsa yan etkileri daha çabuk gözlenir.
ÜÇ GÜN SÜREN ETKİ
enazepam’ın yarılanma süresi 60 saattir. Bir başka
Fdeyişle 1 miligram alınırsa, 60 saat sonra bedeninde
hala yarım miligram fenozepam bulunur. Kanda fenoze-
pam tayini zor değildir. Güvenli araç kullanma yeteneği-
ni kaybettiği gözlenerek trafik kontrollerinde durdurulan
sürücülerin kanlarında saptanan fenazepam, genellikle
litrede 100 ila 600 mikrogram arasındadır.
Fenazepam’ın gençler arasında tedavi dışı kullanımının
giderek arttığı 2011 başlarında kesinleşti. Ölümler artın-
ca önce İngiltere’de, ardından ABD ve İsveç’te kontrole
tabii tehlikeli maddeler sınıfına sokuldu, ithalatı yasaklan-
dı. Ancak Rusya’da reçeteye tabii olmasına rağmen, ec-
zanelerden serbestçe satın alınabilmesine bir de internet
üzerinden yasadışı eczaneler eliyle tablet ya da kristal toz Bonzai’yi uyuyabilmek amacıyla
şeklinde posta yoluyla dağıtımı eklenince bağımlı sayı- deneyen, ardından yaşadığı
sı arttı. Yasa dışı laboratuvarlarda saf fenazepam imal HAFIZA KAYBI YAPIYOR rahatsızlıklardan başkaca yasal ve
edenler çıktı ve Bonzai adıyla ülkemiz uyuşturucu piya- yasa dışı kimyasallarla kurtulmaya
sasına da girdi. 27 yaşındaki bir başka erkek, 2010 yılındaki ilk fenaze- çalışan 28 yaşındaki kadın,
pam, yani Bonzai deneyiminden de pek hoşnut kalmamış olanları anımsadığı kadarıyla
Bir tuz taneciği kadar kullanıldığında etkisini gösterme- olmalı ki, mililitresinde bir miligram madde bulunan sıvı- paylaştıktan sonra, duygularını tek
ye başlayan maddeden bilerek ya da bilmeyerek daha dan bir saat arayla iki yudum aldığında başına gelenleri cümleyle noktalıyor: “Bir kere bile
fazla kullananlar, tek dozu, diazepamdan on kat güçlü yazmak ihtiyacını hissetmiş. “Siz siz olun sakın çalışmak denemeyin”.
fenazepam yüzünden yaşamını tehlikeye soktu ve deği- zorunda olduğunuz bir gün kullanmayın, çünkü televizyon
şik ülkelerin önce hastane acilleri, ardından morglarında karşısında tek kelime konuşmadan aptal aptal oturmak- ğunu düşündüğü 2. günde bankaya gidip hesap açmaya
yerini aldı. tan başka işe yaramıyor. Ha bir de aradan saatler geçti, kalkmış. Anlattıkları ilginç: “Kendimi uykulu ya da sar-
DOZU AYARLAYAMIYORLAR vücudum temizlenmiştir, yeniden kullanayım” demeyin, hoş gibi hissetmiyordum, ama sanki rüyada bir zombi
çünkü hafızanızı kaybettiğinizden kaç saat geçtiğini bile gibiydim. Bankada neler olduğunu hatırlamıyorum, ama
Bunun başlıca nedeni, fenazepam dozunu ayarlayama- anımsayamayabilir, doz aşımına uğrayabilirsiniz.” şek- güvenlik elemanlarının kollarımdan tutarak beni dışarı at-
mış olmalarındandı. Dijital terazileri olmadığından yarım linde düşüncelerini paylaşıyor. 1.5 miligram Bonzai’nin tıklarını biliyorum. Ömrümden hiç hatırlamadığım üç gün
miligramı tartamıyor, satın aldıkları 200 miligram madde- otomobil kullanmayı ciddi biçimde etkilediği, gaz ve fren gitti. Fenazepam, tam da MK-ULTRA zihin kontrol deney-
yi, kağıt üzerine yayıyor, sonra kağıdı ikiye bölerek 100 pedallarının yerini şaşırttığı, kırmızıda durmayı akıl ettire- lerinde kullanılabilecek bir madde. Bir daha kesinlikle eli-
miligrama ulaşıyor, ardından yeniden ve yeniden yarıya mediği de işin cabası. mi sürmem.”
bölerek uygun doza düşürmeye çalışıyorlardı ki, bu sı-
rada hata yapmamak mümkün değildi. İlk fenozepam ZİHİN KONTROLÜNDE KULLANILACAK MADDE POLİSİN, PSİKİYATRIN ANLATMASI İŞE YARAMIYOR
deneyimini internette paylaşan 25 yaşındaki genç, 35 Bonzai’yi uyuyabilmek amacıyla deneyen, ardından ya- Damdan düşenin halinden damdan düşen anlar, denir.
dakika arayla iki kez tükettiği toplam 20 miligram madde- şadığı rahatsızlıklardan başkaca yasal ve yasa dışı kim- Beş yıllık Birleşmiş Milletler Uyuşturucu Kontrol Kurulu
nin etkisinin bir kaç gün sürdüğünü, bu arada yaptıklarını yasallarla kurtulmaya çalışan 28 yaşındaki kadın, olanları üye ve başkanlığım sırasında, dünyanın en ücra köşeleri-
hatırlamadığını, ancak kendine geldiğinde fotokopi maki- anımsadığı kadarıyla paylaştıktan sonra, duygularını tek ne ziyaretlerde bulundum, sayısız bağımlıyla karşılaştım.
nesini televizyonun üzerine atarak her ikisini parçalamış cümleyle noktalıyor. “Bir kere bile denemeyin”. Piyasaya Sanırım profesyoneller ne anlatırsa anlatsın, bir kimya-
olduğunu, deneyimden iki hafta sonra hala ağrıyan, şiş sürülen ne varsa, etkisini merak edip kullandığını anla- salın insanı ne hale soktuğunu onu deneyenin ağzından
ve mor işaret parmağının bu hale gelmesine hangi eyle- tan genç kadın, Bonzai’nin yarattığı hafıza kaybından çok dinlemek kadar caydırıcı bir şey olamaz. İşte bu yüzden,
minin neden olduğunu bilemediğini aktarıyor. çekmiş. Çünkü maddenin etkisinin çoktan geçmiş oldu- size Bonzai denemiş üç kişinin anlattıklarını aktardım.