Page 33 - LabMedya - 21

Yorum 33
www.facebook.com/labmedya

Kimyager mi, kimyacı mı?

Barbaros Akkurt
Kaynak: Bilim.org
rapça kökenli kimya ile Farsça kö-
kenli ‘ger’ ekinden oluşan kimyager
Akelimesi, kimya tahsili almış, çevre-
sindekileri moleküler düzeyde anlayan ve
yorumlayan kişilere verilen bir isimdir. Bir
süredir, “kimyager” kelimesinin mi, yoksa
fizik ve matematikte olduğu gibi “kimya-
cı” kelimesinin mi kullanılması gerektiği
konusunda tatlı bir mücadele var. Her iki
tarafın savı oldukça mantıklı, biz de tarihi
köklerinden dolayı “kimyager” sözcüğü-
nün daha eski olmasını gerekçe göstere-
rek “kimyager” sözcüğünü tercih ettiğimizi
bildireceğiz. Kimyacı tabiri genelde çalışı-
lan sektöre atıf yapar ve çalışılan sektör-
den ötürü, temel eğitimi kimya olmasa bile
herkes “kimyacı” olarak nitelendirilir. Bu
sebeple kimya bölümünden mezun olanlar
için “kimyacı” demek yerine “kimyager”
sözcüğünü kullanmak daha uygun olabilir.
Bu yazımızda kimyagerlerin yaptığı işler ko-
nusunda sizi bilgilendirmeye çalışacağız.

Sektörler
Kimya bölümü mezunları, moleküllerin,
yani kimyanın var olduğu her yerde çalı-
şabilir. Plastik endüstrisi, kâğıt endüstrisi,
gıda endüstrisi, boya endüstrisi, tekstil en- Kimyagerin ilk işi çok önemlidir; ilk işi büyük ihtimalle uzun süre boyunca içinde kalacağı
düstrisi, ilaç endüstrisi gibi büyük endüs- sektörü de işaret eder.
trilerde kimya mezunlarına her zaman ihti-
yaç olur. Kişisel tavsiyemiz, 4 yıllık lisans tekstil ve gıda endüstrileri başta olmak ilişkileri içinde, tanıdığı kişiyi stajer olarak bilgileri hamal gibi beyinde biriktirip sınav
eğitimi bitmeden hangi endüstriye karşı üzere bulabildiği her türlü ortamı değer- kabul ediyor. Dernekler aracılığı ile bu hak- sonu boşaltmasını tavsiye etmiyoruz. Ki-
daha çok ilgi var ise o endüstriye yönelik lendirmesi ve o kurumda staj yapamasa sızlığın da sona ereceğini umuyoruz. taplarınız, mezun olduğunda atılacak ve
sertifika programlarına katılıp eğitim ve bile o kurumdan gelecek bir yetkilinin öğ- bazı arkadaşlarımızın yaptığı gibi yakılacak
sertifika almak ve diğer mesleklerde oldu- rencilere bilgi aktarması, en az birer kere Sertifika eğitimleri şeyler değildir. Temel bilim asla eskimez;
ğu gibi yabancı dil ve bilgisayar becerisini her sektöre gezi düzenlenmesi, öğrencinin Kimyager adayının her sektör hakkında do- sürekli yenilenen ve gelişen bir olgudur.
olabilecek en üst düzeye getirmektir. mezuniyetten sonra hangi kolu seçeceğini yurucu bilgi aldıktan sonra birini seçmesi Hiçbir bilgiyi aklınızda tutmak zorunda
Kimya-tıp benzerliği anlaması açısından çok iyi fırsatlardır. Staj daha kolay olacaktır kanaatini taşıyoruz. değilsiniz, o bilgiyi nereden bulacağınızı
yeri bulmak Amerika’da altın bulmaktan Mümkün olur ise öğrenciye dönem başına bilmek çok daha değerlidir. Mezuniyetten
Kimyagerliği bir bakış açısına göre tıp il- daha zor bir hale gelmiş durumdadır. Bu- bir-iki dersi daha az almasını, artan zama-
miyle benzeştirmek mümkün. Tıp ilminde nun sebebi 1995 yılında 60 kişi olan öğ- nını sertifika programları ile doldurmasını sonra çeşitli vesilelerle karşılaşacağınız
altı yıllık temel eğitim alındıktan sonra bü- renci kontenjanlarının 2013 yılına geldiği- ve okulu bir ile iki dönem daha geç bitir- sorunları belki bu kitaplardan birinde ge-
yük çoğunluk belli bir alanda uzmanlaşma- mizde 100 kişiyi bulmasıdır. Bu kadar çok mesini, ancak sektör hakkında daha bilgili çen bir cümle ile halledeceksiniz. O yüzden
yı tercih etmektedir. Kadın doğum uzman- öğrencinin bir yerlerde istihdam edilmesi olarak meslek hayatına atılmasını tavsiye temel eğitimde öğretilen bilgileri kafanızda
lığı, göz hastalıkları uzmanlığı, kulak-burun “kurtlar sofrası” deyimini çağrıştırmak- ediyoruz. Unutmayınız ki okulu dört veya işlemden geçirerek yorumlanmış ve de-
boğaz uzmanlığı gibi çeşit çeşit alt dalda tadır. Kanımızca Türkiye Kimya Derneği üç senede bitiren öğrenciye madalya ve- ğerlendirilmiş bilgi haline getirmeniz çok
daha yoğun ve branşlaşmış eğitim alına- ve Kimyagerler Derneği’nin sektörde isim rilmemektedir, belli krediler tamamlandığı daha uygun olacaktır.
bilmektedir. Biz de tıp ilminin almış olduğu zaman mezun edilmektedir. Birinci sınıfta Dernek eliyle Sektör-öğrenci buluşma-
bu şekle atıfta bulunarak, dört yıllık temel yapmış kişileri çeşitli üniversitelere davet öğrenilen bilgiler üçüncü ve dördüncü sı- ları
kimya eğitiminden sonra bir işe girmeden edip konuşma yaparak o sektör hakkında nıfa gelindiğinde unutulup gitmektedir. Bu
uzmanlaşmaya başlamayı önermekteyiz. öğrencilerin derinlemesine ve başka yer- anlamda, kişinin yorumlama yeteneğini Meslekte 15. yıla yaklaşmamızdan dolayı
Kısacası tıp ilminde yaşanan bu uzman- de bulamayacakları bilgileri edinme fırsatı ve molekül düzeyinde olaylara bakış açısı zaman zaman öğrencilerin meslekte nasıl
laşma, temel eğitimi bitirdikten sonra kim- sunması çok uygun olur. Stajın üçüncü geliştirme yeteneği kazanmasında sonsuz daha üstün olabileceklerine yönelik dü-
yagerler tarafından da kabul edilmeli ve sınıfta bir dönem boyunca Çarşamba- fayda var. şünceler geliştiriyoruz, bunlar içinde en
algılanmalıdır. Perşembe ve Cuma günleri olmasını, Pa- önemlisi bize göre Türkiye Kimya Derneği
zartesi-Salı günleri de okula gidilmesini Ezberci eğitim ve Kimyagerler Derneği’ni “baskı” altına
İlk iş ve sektör savunuyorum. Çünkü 20 iş günü süren Ezberci eğitim çoğumuzun başında De- alarak mesleğe yönelik daha sıklıkla eğitim
Kimyagerin ilk işi çok önemlidir; ilk işi bü- stajda yeterince doyurucu bilgi elde etmek mokles’in kılıcı gibi tehditvari bir şekilde programları düzenlemesini, farklı sektörler
yük ihtimalle uzun süre boyunca içinde ka- zor olmaktadır. İstanbul Teknik Üniversite- duran bir sorundur. Ezberlenen bilgilerin hakkında daha çok sertifikalı toplantılar
lacağı sektörü de işaret eder. Bu işte bir-iki si’nde kimya bölümü öğrencilerine iki tane kısa süreli hafıza deposunda saklandığı ve yapmasını, bir sektöre girmeye hazırlanır-
yıl çalıştıktan sonra sektör değiştirmek is- 20 günlük laboratuvar stajı ve bir tane de kısa bir süre sonra unutulduğu bilimce de ken hangi yeteneklere sahip olacaklarının
temesi genellikle olumlu karşılanmaz. Yu- yönetim stajı yaptırılmaktadır. Laboratuvar tespit edilmiş bir gerçektir. Temel bilimde onlara anlatılması son derece güzel hare-
karıda bahsettiğimiz, sektöre özgü sertifika stajlarına bir sözümüz yok ama yönetim bir olgu kimyanın yalnızca bir kısmı ile (ör- ketler olur kanısındayız. Öğretim üyelerinin
programları tamamlandığı zaman bu ön- stajı tamamen “naylon” olarak tabir edilen neğin, Fiziksel Kimya gibi) ifade edilmez; ve yardımcılarının size verdiği bilgiler ile
yargı biraz kalkacaktır diye düşünüyoruz. stajlara dönüşmekte ve kimyagerlik öğren- kişinin dört (ve bazı yerlerde beş) temel yetinmek hüsranla sonuçlanır, onları daha
cisinin ihtiyacı olmayan bir külfet olmak- disiplinden (isimleri analitik kimya, anor-
Büyük bir dert: Staj tadır. Umarız bir gün bu sorun da giderilir. ganik kimya, biyokimya, fiziksel kimya ve fazlası için zorlamalı, ezbere bulaşmamalı
Staj, bir kimyagerin mesleğe adım atması Öğrencilerin staj yapacakları yerleri bulma- organik kimya) bir toplu yorum yapılarak ve yorumlama-uslamlama yeteneğini bir
an önce kazanmalısınız.
ve mesleği hakkında fikir sahibi olması açı- da çok sıkıntı çektiği kulağımıza gelmekte- hadiseye bakmanın daha doğru olduğunu
sından oldukça önemlidir. Tıp örneğini yine dir, iş yerleri stajer öğrenci konusunda dü- düşünmekteyiz. Her biri, bulmacanın ek- Hepinize teşekkür eder, sevgi ve saygılarımı
verirsek, bir kimyager adayının boya, ilaç, rüst davranmayabiliyor ve eş dost ahbap sik bir kısmı gibidir ve hiçbir arkadaşımıza sunarım, mesleğinizde başarılar dilerim.