Page 22 - LabMedya - 20

22 www.facebook.com/labmedya Haber

Yıldırım çarpmasından

sağ çıkılır mı?

Topraktan geçen
yıldırımsa, önce toprağa
vuran, sonra toprakta
ilerlerken insan vücudunu
da vuran tür.

İnsanlar çoğunlukla
bir fırtına koptuğunda
açıkta bulunmanın
tehlikelerinin farkında
ama fırtına kopmadan
önce ya da bitmiş gibi
göründüğü sırada, tehlike
bulunduğuna işaret
ediliyor.

evsimsel değişimler bilindiği da, sık sık tekerlekli sandalye kullanmak
üzere dolu, yağmur ve kar gibi zorunda.
Mbirçok doğa olayı bizleri ve tabiatı Brocklebank'in evine de, daha sonra
olumlu olumsuz etkiler. Yağmurların yıldırım düşmüş, televizyonu yanmış ve
başlamasıyla gök gürültüsü, şimşek ve kendisi bu kez şok tedavisi görmüş.
yıldırımları sıklıkla izleriz. Bunların içinde Yıldırım çarpmasından en çok
bizi hayati olarak etkileyen ise elbette
yıldırım düşmeleridir. Her yıl yıldırım kurtulan kişi…
çarpması sonucu, az sayıda da olsa, Yedi kez yıldırım çapran ve hayatta
ölenler oluyor. kalabilen tek kişi bir orman korucusu
Peki, yıldırım çarpmasına rağmen hayatta “paratoner insan” Roy C Sullivan. Roy
kalabilenler neler yaşıyor? yıldırım çarpmaları yüzünden, büyük ayak
parmağının tırnağını, kaşlarını kaybetti.
Şimşek, bir bulutun tabanı ile yeryüzü Sol omzu yandı. Saçları tutuştu. Ayakları
arasında ya da iki bulut arasında veya bir üçünden fazlasında kalıcı sakatlık olduğu Bu izler yıldırım çarptıktan sonraki birkaç yandı. Sağ ayak bileği sakatlandı. Göğüs
bulut içinde elektrik boşalırken oluşan kırık tahmin ediliyor. saat içinde, vücudun daha çok üst ve midesi yandı.
çizgiler biçimindeki geçici ışıklara verilen Vücuda yıldırım çarparsa kısmında oluşuyor ve birkaç gün içinde
isimdir. Yıldırım ise, gökyüzü ile yeryüzü Peki, yıldırım çarpan ve hayatta kalabilen kayboluyor. Sullivan 1993’te öldü. Yıldırım nedeniyle
arasındaki elektrik boşalması olarak bir insanın daha sonraki hayatı nasıl Brocklebank'in olayındaysa, önce değil, aşk hayatındaki bir reddi
tanımlanıyor. oluyor? bileğinde küçük bir yara oluşmuş. kaldıramayarak kendi elleriyle yaşamına
son verdi.
Çok basit bir ifadeyle, tek bir yıldırım bile 9 Haziran 2009'da Kraliyet Hava "Elektrik akımı daha sonra vücudumun
bir milyar voltluk elektrik taşıyabiliyor Kuvvetleri bünyesinde düzenlenen bir sağ tarafından aşağıya doğru ilerledi, Üç tür yıldırım çarpması
ve bir insana temas ettiği anda kişinin toplantıda askeri öğrenciler için büyük kalçamdan sağ ve sol bacağıma uzandı. İnsanların hedef olduğu üç tür yıldırım
kalbini durdurabileceği gibi, iç organlarını tencerede sosis kaynatan 64 yaşındaki Sağ ayağımda üç, sol bacağımda iki delik çarpması görülüyor.
yakabiliyor. EricBrocklebank'e yıldırım çarpmıştı. oluştu" diyor Brocklebank. Doğrudan çarpma, insana isabet eden ve
İngiltere'de her yıl ortalama üç kişi yıldırım Olay sırasında Brocklebank, bir metal EricBrocklebank yıldırım çarptığı sırada vücuttan geçerek toprağa ulaşan elektrik
çarpmasından ölüyor. ABD'de yıldırımdan çatalı sudan çıkarmış, havaya doğru yanında kendisine yardımcı olabilecek akımı.
ölenlerin sayısı azalmakla birlikte, hala tutmaktaydı. kişiler bulunduğundan çok şanslıydı. Yandan çarpma, yıldırımın bir başka
yılda otuz civarındadır. Ölenlerin % Askeri öğrencilerin tümü ilk yardım eğitimi nesneye isabet edip zıplayarak insan
85'inden fazlası erkektir. "Çadırdaki aralıktan yıldırım daldı ve almıştı ve Brocklebank'e ilk müdahale vücuduna geçmesiyle oluşuyor.
Bunun da nedeni erkeklerin daha çok elimdeki çatala isabet etti. Çatal elimde eden öğrencilerden biri, oğluydu. Topraktan geçen yıldırımsa, önce toprağa
dışarda bulunması gibi basit bir şekilde eriyiverdi" diye anlatıyor yaşadıklarını. Brocklebank, yıldırım çarpmasından dört vuran, sonra toprakta ilerlerken insan
izah ediliyor. En büyük tehlike altındakiler Yıldırım isabet eden insanlarda, yıl sonra, olayın hem fiziksel hem de vücudunu da vuran tür.
de, büyük olasılıkla, sığınabilecekleri bir elektrik akımının izlerini vücutta oluşan ruhsal etkilerini taşımaya devam ediyor. İnsanlar çoğunlukla bir fırtına koptuğunda
yerden uzakta ve açık alanda bulunan Lichtenberg figürü'nden takip etmek Akciğerlerinde yara dokusu buluyor ve açıkta bulunmanın tehlikelerinin farkında
insanlar. mümkün. çok çabuk nefessiz kalabiliyor. Geçen ama fırtına kopmadan önce ya da
İngiltere'de her yıl altmış kadar kişiye "Yıldırım ağacı" ya da "yıldırım çiçeği" diye zaman içinde çok değişik kontrollerden bitmiş gibi göründüğü sırada, tehlike
yıldırım çarpıyor ama hayatta kalmayı bilinen bu girift, eğrelti otu benzeri çizgiler, geçen ve tedaviler gören Brocklebank, bulunduğuna işaret ediliyor.
başarıyorlar. Ancak bu insanların dörtte kılcal damarların çatlamasıyla oluşuyor. bazen normal şekilde hareket edebiliyorsa Kaynak: BBC Türkçe