Page 39 - LabMedya - 19
P. 39

Yaşam Öyküsü                                             www.facebook.com/labmedya                                                         39

       Rosalind Franklin’in







                                                                                                                        sırrı













                                                                                                                           Rosalind Franklin,
                                                                                                                           1945’te Cambridge
                                                                                                                           Üniversitesi’nden Fiziksel
                                                                                                                           Kimya dalında doktora
                                                                                                                           derecesi aldı. 1947-
                                                                                                                           1950 yılları arasında

                                                                                                                           Paris’te Jacques Mering
                                                                                                                           ile birlikte Devlet Kimya
                                                                                                                           Hizmetleri Merkez
                                                                                                                           Laboratuvarı’nda X
                                                                                                                           ışınları kırınımı yöntemi
                                                                                                                           üzerinde çalışan Rosalind
                                                                                                                           Franklin’in bulduğu
                                                                                                                           yöntemle bir maddenin
                                                                                                                           atomlarına X ışınları
                                                                                                                           kullanarak bakıldığında
                                                                                                                           onların kristal yapısını

                                                                                                                           görülebiliyordu.

                                                                                                                       kadınlarının çok fazla ön plana çıkmaması
          Rosalind Franklin, X                                                                                         önemli ölçüde erkeklerin kadınlara önyargıyla
          ışınları kırınım yöntemini                                                                                   bakmasından kaynaklanıyordu. DNA
          kullanarak DNA'nın                                                                                           sarmalına ilişkin çalışmalarından yararlanan
          yoğunluğunu, sarmal                 Google, İngiliz Biyofizikçi ve X-ray kristallografçısı Rosalind Franklin’in   ve bu çalışmalarıyla Nobel Ödülü alan James
                                                                                                                       Watson ve Francis Crick, çalışmalarına
          biçimini ve başka önemli                                        93. Doğum gününü bir doodle ile kutladı.     öncülük eden kişi olan Franklin’den çok
          özelliklerini saptadı.            Hayatı                                Kariyeri                             Wilkins’in adını anıyorlardı.
          Ancak o dönemde bilim                                                                                        Rosalind Franklin, 1953 - 1958 yılları
          kadınlarının çok fazla            Rosalind Elsie Franklin 25 Temmuz 1920’de   Avrupa’da II. Dünya Savaşı sona ermiş, yıkım   arasında çalışmalarını Londra’daki Brickbeck
                                            Londra’da doğdu. O dönemde İngiltere’de
                                                                                  dolu günlerin ardından bilimsel çalışmalar
                                                                                                                       Laboratuvarları’nda sürdürdü. Buradaki
          ön plana çıkmaması                bulunan kız okulları içinde fizik ve kimya   yeniden hız kazanmaya başlamıştı. Rosalind   çalışmaları sırasında artık kömür üzerinde
          ve kadınlara önyargıyla           eğitimi veren nadir okullardan birinde   Franklin, Cambridge’te geçirdiği yılların   yaptığı çalışmaları tamamlamıştı. Yeni görev
          bakılması nedeniyle               çalışkanlığı ve bilgisiyle ön plana çıkıyordu.   ardından geldiği Fransa’da, çok üretken üç   yerinde Franklin, tütün mozaik virüsünün
                                                                                  yıl geçirecekti. 1947-1950 yılları arasında
                                            Rosalind, 15 yaşına geldiğinde gelecekte ne
          Rosalind Franklin ile aynı        olacağıyla ilgili fikri kesinleşmişti artık: O,   Paris’te Jacques Mering ile birlikte Devlet   moleküler yapısını inceliyordu. Bu virüsteki
                                                                                                                       ribonükleikasitin (RNA), virüsün ortasındaki
          dönemde DNA üzerinde              bir bilim kadını olmak istiyordu. Ne var ki bu   Kimya Hizmetleri Merkez Laboratuvarı’nda X   boşlukta değil, protein bölümü içinde
          çalışmalar yapan ve               duruma ilk engel olabilecek kişi babasıydı.   ışınları kırınımı yöntemi üzerinde çalıştı. Bu   bulunduğunu ve gelişmiş canlıların DNA’sında
                                                                                  yöntemle, bir maddenin atomlarına X ışınları
                                            Babası, kızının yüksekokula gitmesine
          Nobel Ödülü alan James            karşıydı. Kızını okutmak yerine onun, yardım   kullanarak baktığınızda onların kristal yapısını   olduğu gibi ikili değil, tek kollu sarmal
                                                                                                                       olduğunu gösteren çalışmalara katıldı.
          Watson ve Francis                 kuruluşları için çalışan bir sosyal güvenlik   görebiliyordunuz. Bu çalışmaların etkisiyle,   25.07.2013 tarihinde arama motoru Google
          Crick, çalışmalarına              uzmanı olması gerektiğini düşünüyordu. Ne   ısıtılan karbonlarda grafit oluşumundan   tarafından hazırlanan özel doodle ile 93.
                                            var ki kızının ısrarlarına dayanamayacak ve
                                                                                  kaynaklanan yapısal değişiklikleri araştırarak
          öncülük eden kişi olarak          yumuşayacaktı. Babasının okuması için izin   kok kömürü sanayii ve atom teknolojisi   doğum günü anılmıştır.
          Franklin'den çok yine DNA         vermesinin ardından Rosalind Franklin, 1938   açısından değerli bulgular elde etti.  Nobel Ödülü
          üzerinde çalışan Maurice          yılında Cambridge’de bulunan Newnham   Rosalind Franklin, 1951’de yeniden   1956 yılının yaz aylarında Rosalind Franklin
                                            Koleji’ne girdi. Burada fiziksel kimya
          Wilkins'in adını andılar.         öğrenimini tamamladıktan sonra 1941’de   İngiltere’ye döndü. Londra’da Kings Kolej’e   kanser olduğunu öğrendi. İki yıldan kısa
                                                                                  bağlı laboratuvarlarda John Randall’la
                                            mezun oldu.                                                                bir sürede 16 Nisan1958’de henüz 37
               Temmuz 1920’de Londa’da doğan                                      birlikte çalışacaktı. Burada, ileride Nobel   yaşındayken yaşama gözlerini yumdu.
               Rosalind Franklin, DNA, virüs,   Okuldan mezun olduğunda iş yaşamı onu   Ödülü alacak Maurice Wilkins ile tanıştı.   1962 yılında Watson, Crick ve Wilkins
       25 kömür ve grafitin yapılarını üzerinde   bekliyordu. Mezun olduğu 1941 yılında   Her ikisi de DNA üzerinde çalışmalarına   DNA çalışmalarından dolayı Nobel Ödülü
       anlaşılmasında önemli katkılarda bulundu.  okulunun mezunlar derneğinde çalıştıysa da   karşın iki ayrı ekipte, iki ayrı proje üzerine   alırlarken Franklin’in adı bile anılmadı. Buna,
                                            bir yıl sonra buradan ayrılıp İngiliz Kömür   çalışıyorlardı. John Randall, Franklin’e
       En çok Watson ve Crick’in DNA’nın yapısını   Değerlendirme Araştırmaları Birliği’ne girdi.   DNA üzerinde çalışmasını söylemişti. Genç   kimi çevreler ölmüş kişilerin ödüle aday
       keşfetmelerinden önce yaptığı X-ışını   Burada kömürün soğurma özelliklerine ilişkin   bilim kadını, burada Fransa’da öğrendiği X   gösterilemeyeceği nedenini gösterdiler,
       kırınımı çalışmalarıyla ve öne sürdüğü   çalışmalarda yer aldı. Kömür ve grafitin   ışınları kırınım yöntemini kullanarak DNA’nın   kimileriyse Franklin’in hakkının yenildiğini
       hipotezlerle tanınmıştır. Daha sonra ise tütün   mikro yapılarına ilişkin çalışmaları sonradan   yoğunluğunu, sarmal biçimini ve başka   söylediler. Her ne olursa olsun bugün bilim
       mozaik virüsü ve polio virüsler için yaptığı   yapacağı doktorasının temelin oluşturuyordu.   önemli özelliklerini saptadı. 1951’den 1953’e   çevreleri, DNA çalışmaları üzerinde Rosalind
       araştırmalarla dikkat çekmiştir. 1958’de   Çalışmalarını titizlikle sürdürdü ve 1945’te   dek süren çalışmaları sırasında Rosalind   Franklin’in önemli katkıları olduğunu ve öncü
       zatürre ve takiben karsinomatozis ve   Cambridge Üniversitesi’nden fiziksel kimya   Franklin’in konumu erkek meslektaşlarının   çalışmalar yaptığını kabul ediyor.
       yumurtalık kanserinden hayatını kaybetmiştir.  dalında doktora derecesi aldı.  yanında sönük kalmıştı. O dönemde bilim   Vikipedi, özgür ansiklopedi
   34   35   36   37   38   39   40