Page 7 - Labsektör 04
P. 7
Labmedya ekidir
Işığın tuhaf
kuantum hareketi
laboratuvar İsviçre’deki bir grup fizikçi,
ortamında ışığın hem dalga hem de
parçacık biçimindeki iki ayrı
görüntülendi davranışını tek bir karede
elde etmeyi başardı.
Fotonlar ya da elektronlar gibi atom altı değil. Bu aslında 40 nanometre genişliğindeki ediyor, “Bunun dalga-parçacık dualitesini
parçacıkları bazen aynı zamanda dalga gümüş bir telin içerisinde sıkışıp kalan gösterdiğine aslında karşı çıkabilirsiniz.”
biçiminde hareket edebiliyorlar ve dalgalar ışığı gösteriyor. Carbone’un ekibi bu teli Aslında, her obje -insan vücudu da-
da bazen atom altı parçacıklar gibi elektronlarla doldurdu, ki bu sonrasında iki dalga biçimli özelliklere sahip. Fizik
davranabiliyorlar. Halen oldukça şaşırtıcı olan şeyden birinin meydana geleceği anlamına bilimi açısından, bizler bir anlamda çok
bu fiziksel hadise, aynı zamanda kuantum geliyordu: Ya teldeki ışıklı alan, bir elektron çok küçük dalga boylarından oluşan
fiziğinin temel ilkelerinden biri ve şimdi, ilk çarpışmasına yol açan enerji oluşturup büyük bir parçacığız. Ama bir parçacık
defa biliminsanları söz konusu bu dualitenin hızlanacaktı ya da elektron enerjisini küçüldükçe, onun dalga boyu büyüyor.
doğrudan bir fotoğrafını çekmeyi başardılar. ışığa doğru aktaracak ve yavaşlayacaktı. Atom altı ölçekte ise, dalga boyları
Yapılan diğer deneyler de bu iki taraflı Dolayısıyla bu elektronların hızı ve konumu parçacığın kendisiyle aynı boyutlarda. Bu
davranışı doğrulamışlardı. Daha 19. bize aslında ışığın telin neresinde olduğunu evrenin en temel özelliklerinden biri ve
yüzyılda, fizikçiler sönük bir ışığı -yani ve onun enerji aldığını ya da verdiğini dualitenin de kaynaklandığı yer.
az miktardaki fotonları- son derece dar göstermiş oluyor. Bu olup bitenler size fazla tuhaf geliyorsa,
iki aralıkta parlattıklarında, diğer tarafta Yani görselde, sola doğru giden eksen, yalnız değilsiniz. Fizikçiler dalga-biçimli
yer alan bir ekranda gösterildiği üzere telde sıkışıp kalan ışığın zirve noktalarını ve dualitenin doğru olduğunu kabul
fotonların bir aralıktan diğerine doğru en düşük konumlarını gösteriyor. İşte bu da ediyorlar, ama bu ondan hoşlandıkları
gittiğini öğrenmişlerdi. Fakat ışığın miktarını dalga biçimli davranış. anlamına gelmiyor. Hadisenin, meydana
arttırdıklarında, ekran dalgalı, karanlık ve Fakat sağ tarafa doğru giden eksende, geldiği andaki bir fotoğrafına sahip
aydınlık bantları gösteriyor, karışan dalga elektronlara kazandırılan enerjiyi olmak yalnızca onu biraz daha anlaşılır
modelleri birbirine geçmeye başlıyordu. görebiliyoruz. Işık yalnızca soyut/farklı kılıyor. Carbone, şöyle söylüyor: “Teorinin
Lazer ışınlarında da aynı şey söz konusuydu. miktarlarda (“quanta”) enerji elde ediyor ya çalıştığından ve böyle de olması
İsviçre’deki École Polytechnique Fédérale da onu kaybediyor. Bu ışığın durumunda, bu gerektiğinden emin olsanız da, yine de
de Lausanne‘da görevli bir Fizikçi Fabrizio miktar da bir foton. Sağ taraftaki bu enerji deneysel bir kanıta sahip olmamak -en
Carbone, “Yine de, bütün bu deneylerin bu iki ekseni, elektronların fotonlardan aldığı tekil azından benim için- rahatsız edici. Elbette
şeyi şimdiye kadar aynı anda göstermediğini” paketler. Diğer bir ifadeyle, parçacık biçimli bir şeyin tuhaf olması, onu yanlış kılmıyor.
söylüyor. Ama bu yeni yapılan deneyde, davranış.
Carbone, hem dalga biçimli hem de parçacık Söz konusu deneyde yer almayan, Kaynak: banpurloryon.com
biçimli davranışı tek bir karede yakalamayı İspanya’daki Foton Bilimleri Enstitüsü’nden Görsel: Wired UK
başardı. Fizikçi Frank Koppens, bunu “harika bir Not: Marcus Woo’nun Wired’da yayınlanan
makalesinden çevrilmiştir.
Söz konusu bu resim aslında bir fotoğraf çalışma” olarak nitelendiriyor ve şöyle devam
Gümrük Yönetmeliği’nde Gümrük işlemlerinde ithalata konu
ürünler gümrük laboratuvarları
önemli değişiklik dışındaki akredite laboratuvarlarda da
tahlil edilebilecek
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın “Gümrük lüğüne gönderilecek. Muayene ile görevli naklarının sağlanması halinde, labora-
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair memur tarafından eşyanın tarife tespitinin tuvar tahlilinin buralarda yaptırılmasına
Yönetmeliği” Resmi Gazete’de yayımlana- yapılamaması durumunda, tahlil sonuçları ve söz konusu tahlilleri yapmak üzere
rak yürürlüğe girdi. Buna göre, laboratuvar tarife tespiti amacıyla en yakın gümrük kimyager görevlendirilmesine ilişkin
tahlillerinin gümrük laboratuvarında yapıl- laboratuvarına yollanacak. Tahlil masrafları usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenecek.
ması esas olmakla birlikte gümrük labora- yükümlü tarafından karşılanacak.
tuvarları dışındaki akredite laboratuvarlarda Tahlilin gönderildiği gümrük laboratuvarın- Bakanlık ilgili fıkra hükmüne göre güm-
da tahlil yaptırılabilecek. da yapılamaması halinde bu tahlil, masraf- rük laboratuvarında tahlile tabi tutulan
Tahlilin yaptırılacağı akredite laboratuvarın larının yükümlülerce karşılanması şartıyla eşyayı, akredite dış laboratuvarlarda
tespitinde eşyanın özelliklerine göre iste- gümrük müdürlüklerince uygun görülen tekrar tahlil yaptırma yetkisine haiz
nilen tahlili yapabilecek sırasıyla en yakın akredite laboratuvarlarda yaptırılabilecek. olacak. Gümrük laboratuvarının analiz
üniversite, ilgili bilimsel kuruluş, uzman Numunenin gümrük laboratuvarlarına gön- sonuçları ile akredite dış laboratuvara
ve uygulayıcı kurum laboratuvarları, özel derilmesinin tehlikeli, külfetli veya özellik yaptırılan analiz sonuçlarının uyuşma-
laboratuvarlar dikkate alınacak. arz ettiği belirlenen durumlarda ithalatın ması halinde, tahlil masrafları yükümlü-
Akredite laboratuvarlarca düzenlenecek gerçekleştiği gümrük idarelerinde analiz ci- sünce ödenmek şartıyla eşyanın tahlili
tahlil raporları doğrudan gümrük beyan- hazı bulundurulmasına veya yükümlüsünce başka bir akredite laboratuvarda tekrar
namesinin tescil edildiği gümrük müdür- yerinde tahlil için gerekli laboratuvar ola- yaptırılabilecek.
7