Page 7 - Labsektör 04
P. 7

Labmedya ekidir



                                                    Işığın tuhaf


                                                    kuantum hareketi


                                                    laboratuvar                                İsviçre’deki bir grup fizikçi,

                                                    ortamında                                  ışığın hem dalga hem de

                                                                                               parçacık biçimindeki iki ayrı
                                                    görüntülendi                               davranışını tek bir karede

                                                                                               elde etmeyi başardı.

        Fotonlar ya da elektronlar gibi atom altı   değil. Bu aslında 40 nanometre genişliğindeki   ediyor, “Bunun dalga-parçacık dualitesini
        parçacıkları bazen aynı zamanda dalga     gümüş bir telin içerisinde sıkışıp kalan   gösterdiğine aslında karşı çıkabilirsiniz.”
        biçiminde hareket edebiliyorlar ve dalgalar   ışığı gösteriyor. Carbone’un ekibi bu teli   Aslında, her obje -insan vücudu da-
        da bazen atom altı parçacıklar gibi       elektronlarla doldurdu, ki bu sonrasında iki   dalga biçimli özelliklere sahip. Fizik
        davranabiliyorlar. Halen oldukça şaşırtıcı olan   şeyden birinin meydana geleceği anlamına   bilimi açısından, bizler bir anlamda çok
        bu fiziksel hadise, aynı zamanda kuantum   geliyordu: Ya teldeki ışıklı alan, bir elektron   çok küçük dalga boylarından oluşan
        fiziğinin temel ilkelerinden biri ve şimdi, ilk   çarpışmasına yol açan enerji oluşturup   büyük bir parçacığız. Ama bir parçacık
        defa biliminsanları söz konusu bu dualitenin   hızlanacaktı ya da elektron enerjisini   küçüldükçe, onun dalga boyu büyüyor.
        doğrudan bir fotoğrafını çekmeyi başardılar.  ışığa doğru aktaracak ve yavaşlayacaktı.   Atom altı ölçekte ise, dalga boyları
        Yapılan diğer deneyler de bu iki taraflı   Dolayısıyla bu elektronların hızı ve konumu   parçacığın kendisiyle aynı boyutlarda. Bu
        davranışı doğrulamışlardı. Daha 19.       bize aslında ışığın telin neresinde olduğunu   evrenin en temel özelliklerinden biri ve
        yüzyılda, fizikçiler sönük bir ışığı -yani   ve onun enerji aldığını ya da verdiğini   dualitenin de kaynaklandığı yer.
        az miktardaki fotonları- son derece dar   göstermiş oluyor.                        Bu olup bitenler size fazla tuhaf geliyorsa,
        iki aralıkta parlattıklarında, diğer tarafta   Yani görselde, sola doğru giden eksen,   yalnız değilsiniz. Fizikçiler dalga-biçimli
        yer alan bir ekranda gösterildiği üzere   telde sıkışıp kalan ışığın zirve noktalarını ve   dualitenin doğru olduğunu kabul
        fotonların bir aralıktan diğerine doğru   en düşük konumlarını gösteriyor. İşte bu da   ediyorlar, ama bu ondan hoşlandıkları
        gittiğini öğrenmişlerdi. Fakat ışığın miktarını   dalga biçimli davranış.          anlamına gelmiyor. Hadisenin, meydana
        arttırdıklarında, ekran dalgalı, karanlık ve   Fakat sağ tarafa doğru giden eksende,   geldiği andaki bir fotoğrafına sahip
        aydınlık bantları gösteriyor, karışan dalga   elektronlara kazandırılan enerjiyi   olmak yalnızca onu biraz daha anlaşılır
        modelleri birbirine geçmeye başlıyordu.   görebiliyoruz. Işık yalnızca soyut/farklı   kılıyor. Carbone, şöyle söylüyor: “Teorinin
        Lazer ışınlarında da aynı şey söz konusuydu.   miktarlarda (“quanta”) enerji elde ediyor ya   çalıştığından ve böyle de olması
        İsviçre’deki École Polytechnique Fédérale   da onu kaybediyor. Bu ışığın durumunda, bu   gerektiğinden emin olsanız da, yine de
        de Lausanne‘da görevli bir Fizikçi Fabrizio   miktar da bir foton. Sağ taraftaki bu enerji   deneysel bir kanıta sahip olmamak -en
        Carbone, “Yine de, bütün bu deneylerin bu iki   ekseni, elektronların fotonlardan aldığı tekil   azından benim için- rahatsız edici. Elbette
        şeyi şimdiye kadar aynı anda göstermediğini”   paketler. Diğer bir ifadeyle, parçacık biçimli   bir şeyin tuhaf olması, onu yanlış kılmıyor.
        söylüyor. Ama bu yeni yapılan deneyde,    davranış.
        Carbone, hem dalga biçimli hem de parçacık   Söz konusu deneyde yer almayan,       Kaynak: banpurloryon.com
        biçimli davranışı tek bir karede yakalamayı   İspanya’daki Foton Bilimleri Enstitüsü’nden   Görsel: Wired UK
        başardı.                                  Fizikçi Frank Koppens, bunu “harika bir   Not: Marcus Woo’nun Wired’da yayınlanan
                                                                                           makalesinden çevrilmiştir.
        Söz konusu bu resim aslında bir fotoğraf   çalışma” olarak nitelendiriyor ve şöyle devam


        Gümrük Yönetmeliği’nde                                                     Gümrük işlemlerinde ithalata konu
                                                                                   ürünler gümrük laboratuvarları
        önemli değişiklik                                                          dışındaki akredite laboratuvarlarda da
                                                                                   tahlil edilebilecek


        Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın “Gümrük   lüğüne gönderilecek. Muayene ile görevli   naklarının sağlanması halinde, labora-
        Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair   memur tarafından eşyanın tarife tespitinin   tuvar tahlilinin buralarda yaptırılmasına
        Yönetmeliği” Resmi Gazete’de yayımlana-   yapılamaması durumunda, tahlil sonuçları   ve söz konusu tahlilleri yapmak üzere
        rak yürürlüğe girdi. Buna göre, laboratuvar   tarife tespiti amacıyla en yakın gümrük   kimyager görevlendirilmesine ilişkin
        tahlillerinin gümrük laboratuvarında yapıl-  laboratuvarına yollanacak. Tahlil masrafları   usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenecek.
        ması esas olmakla birlikte gümrük labora-  yükümlü tarafından karşılanacak.
        tuvarları dışındaki akredite laboratuvarlarda   Tahlilin gönderildiği gümrük laboratuvarın-  Bakanlık ilgili fıkra hükmüne göre güm-
        da tahlil yaptırılabilecek.               da yapılamaması halinde bu tahlil, masraf-  rük laboratuvarında tahlile tabi tutulan
        Tahlilin yaptırılacağı akredite laboratuvarın   larının yükümlülerce karşılanması şartıyla   eşyayı, akredite dış laboratuvarlarda
        tespitinde eşyanın özelliklerine göre iste-  gümrük müdürlüklerince uygun görülen   tekrar tahlil yaptırma yetkisine haiz
        nilen tahlili yapabilecek sırasıyla en yakın   akredite laboratuvarlarda yaptırılabilecek.    olacak. Gümrük laboratuvarının analiz
        üniversite, ilgili bilimsel kuruluş, uzman   Numunenin gümrük laboratuvarlarına gön-  sonuçları ile akredite dış laboratuvara
        ve uygulayıcı kurum laboratuvarları, özel   derilmesinin tehlikeli, külfetli veya özellik   yaptırılan analiz sonuçlarının uyuşma-
        laboratuvarlar dikkate alınacak.          arz ettiği belirlenen durumlarda ithalatın   ması halinde, tahlil masrafları yükümlü-
        Akredite laboratuvarlarca düzenlenecek    gerçekleştiği gümrük idarelerinde analiz ci-  sünce ödenmek şartıyla eşyanın tahlili
        tahlil raporları doğrudan gümrük beyan-   hazı bulundurulmasına veya yükümlüsünce   başka bir akredite laboratuvarda tekrar
        namesinin tescil edildiği gümrük müdür-   yerinde tahlil için gerekli laboratuvar ola-  yaptırılabilecek.

                                                                                                                                7
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12