Page 4 - LabMedya - 87
P. 4
4 TÜRK BILIM DÜNYASININ ÖNCÜLERI
Albert Einstein,
John Nash gibi ünlü bilim insanlarının
yer aldığı 20 kişilik "Büyük fikirler" listesine
girmeyi başaran bir astrofizik profesörü...
Prof. Dr. Feryal Özel
Feryal Özel, astrofizik dünyasında önemli bir yer edinmiş öğrenci yetiştirmiş ve bilimsel literatüre katkı sağlayan
bir Türk bilim insanıdır. 27 Mayıs 1975’te İstanbul’da çok sayıda makale yayınlamıştır.
doğan Özel, küçük yaşlardan itibaren bilime olan ilgisini
göstermiştir. İlk ve orta eğitimini Türkiye’de tamamla- Feryal Özel’in bilim dünyasındaki en büyük başarısı,
dıktan sonra, üstün başarı göstererek ABD’ye gitmiş ve 2019 yılında Event Horizon Telescope (EHT) projesinin
burada dünya çapında saygın okullarda eğitim almıştır. bir parçası olarak insanlık tarihinde ilk defa bir kara de-
liğin görüntülenmesine katkı sağlamasıdır. Bu projede,
Feryal Özel’in akademik kariyerinin başlangıcı, eği- dünya çapında birçok teleskoptan elde edilen veriler
tim gördüğü üniversitelerle şekillenmiştir. İlk olarak birleştirilmiş ve M87 galaksisinde yer alan süper kütleli
Columbia Üniversitesi’nden Fizik ve Uygulamalı Mate- kara deliğin görüntüsü elde edilmiştir. Bu görüntü, bilim
matik alanlarında çift anadal ile mezun olmuştur. Bu dünyasında çığır açan bir gelişme olarak kabul edilmiş
başarısının ardından, California Teknoloji Enstitüsü’nde ve Özel’in ismi bu proje sayesinde tüm dünyada tanınır
(Caltech) yüksek lisans eğitimine başlamış ve burada hale gelmiştir.
astrofizik alanında çalışmalar yapmıştır. Eğitiminin bu
aşamasında, evrenin en gizemli ve merak uyandırıcı Feryal Özel, kariyeri boyunca sayısız ödül ve onur belgesi
fenomenlerinden biri olan kara delikler üzerinde araş- kazanmıştır. Bunlar arasında Amerikan Fizik Derneği
tırmalar yapmaya başlamıştır. (APS) tarafından verilen Maria Goeppert Mayer Ödülü,
Amerikan Astronomi Derneği’nin (AAS) Beatrice Tinsley
Özel’in doktora çalışmaları, Harvard Üniversitesi’nde Ödülü ve Guggenheim Bursu gibi prestijli ödüller yer
devam etmiştir. Harvard'da geçirdiği süre boyunca, almaktadır. Ayrıca, Amerikan Ulusal Bilimler Akade-
kara delikler ve nötron yıldızları üzerine yoğunlaşan misi'ne seçilen ilk Türk kadın bilim insanı olarak da
araştırmalar yapmıştır. Doktora tezinde, nötron yıldız- tarihe geçmiştir.
larının iç yapısını ve bu yıldızların kara deliklere nasıl
dönüştüğünü incelemiştir. Bu konudaki çalışmaları, Feryal Özel, sadece bilimsel başarılarıyla değil, aynı
bilim dünyasında büyük yankı uyandırmış ve ona birçok zamanda genç bilim insanlarına ilham veren bir fi-
ödül kazandırmıştır. gür olarak da önemlidir. Bilimsel kariyerinin yanı sıra,
Astrofizik dünyasının öncü bilim iletişimi alanında da aktif olarak yer almakta ve
isimlerinden Feryal Özel, kara 2001 yılında doktorasını tamamlayan Feryal Özel, son- bilimsel bilgiyi geniş kitlelere ulaştırmak için çaba sarf
etmektedir. Özel, özellikle genç kadınlara yönelik men-
raki yıllarda Princeton Üniversitesi'nde post-doktora
delikler ve nötron yıldızları üzerine çalışmalarına devam etmiş ve burada teorik astrofizik torluk programlarında yer alarak, kadınların bilim ve
alanında önemli katkılarda bulunmuştur. Princeton'da
mühendislik alanlarında daha fazla temsil edilmesine
yaptığı çığır açıcı araştırmalarla çalıştığı dönemde, Fermi Gamma-ray Uzay Telesko- yönelik çalışmalar yapmaktadır.
tanınıyor. Event Horizon bu’nun bilim ekibinde yer almış ve bu sayede evrenin Bugün, Feryal Özel, astrofizik alanında dünya çapında
en enerjik olaylarını incelemiştir. Özel’in bu çalışmaları,
Telescope projesindeki katkısıyla onun evrenin temel yapı taşları hakkında derinlemesine tanınan bir otorite olarak çalışmalarına devam etmek-
tedir. Arizona Üniversitesi’nde profesörlük görevini sür-
bilgi sahibi olmasını sağlamış ve bilim dünyasında adını
tarihte ilk kez bir kara deliğin daha da duyurmuştur. dürmekte ve aynı zamanda çeşitli uluslararası projeler-
görüntülenmesine imza atan Özel, 2005 yılında Arizona Üniversitesi'nde profesör olarak de yer almaktadır. Onun çalışmaları, evrenin en derin
sırlarını keşfetme yolunda insanlığa rehberlik etmeye
bilim dünyasında ilham veren bir akademik kariyerine devam eden Feryal Özel, burada devam etmektedir. Feryal Özel, bilime olan tutkusuyla
figür olmayı sürdürüyor. hem öğretim üyeliği hem de araştırmacı olarak görev ve çalışmalarıyla, hem Türkiye’de hem de dünyada
saygı duyulan bir isim olmayı başarmıştır.
almıştır. Özellikle kara delikler, nötron yıldızları ve süper-
novalar üzerine yaptığı araştırmalarla tanınmaktadır.
Arizona Üniversitesi’nde geçirdiği süre boyunca, birçok
