Page 26 - LabMedya - 87

26 KIMYA/SAĞLIK

PROBİYOTİK

BAKTERİLERLE

KİMYAGERLER
ALERJİK
100 YILLIK KİMYA REAKSİYONLARDAN

KURALINI YIKTI

Ders Kitaplarının Yeniden Yazılması Gerekiyor KURTULUN!
Doç. Dr. Ceren TÜRKCAN

UCLA kimyagerleri, anti-Bredt olefinlerin sentezle- ARAŞTIRMACILAR ANTI-BREDT
nebileceğini ve stabilize edilebileceğini kanıtlayarak OLEFINLERLE KALIPLARI KIRIYOR Alerjik reaksiyonlar oluşurken vücut tarafından kalmıyor ve soğuk algınlığı belirtilerinden olan hap-
organik kimyada moleküler tasarımı sınırlayan yüz- gösterilen tepkiler bellidir. Vücuda dışarıdan giren şırık, öksürük, burun tıkanıklığı, burun akıntısı gibi
yıllık bir kuralı yıktı. Bu bulgu, ilaç keşfi ve inovas- UCLA bilim insanları tarafından 1 Kasım’da Scien- yabancı moleküller vücut tarafından tanınmaya belirtileri de hafifletiyor (Salehi and Jafari 2023).
yonda yeni yollar açıyor. ce dergisinde yayınlanan yeni bir makale bu fikri çalışılır ve bu durumda şayet bağışıklık sistemi hüc-
geçersiz kıldı. Bredt’in kuralını ihlal eden ve an- releri tarafından tanınma gerçekleşmezse vücut Özellikle çocuklarda büyüme çağında görülen
Bredt kuralına göre, molekülün geometrisi ders ti-Bredt olefinler veya ABO’lar olarak adlandırılan buna karşı bir savunma mekanizması geliştirmeye bazı alerjik yanıtlara benzer semptomlar, çocuklar
kitaplarında öğrendiklerimizden çok fazla sapma birkaç çeşit molekülün nasıl yapılacağını göstererek başlar. İşte bu savunma mekanizması kapsamında çevresinde yer alan moleküllerle yeni tanıştığı için
gösteriyorsa, organik moleküller üzerinde belirli kimyagerlerin bunları yapmak ve reaksiyonlarda alerjik reaksiyonlarda bir takım hücresel moleküller normal olsa da semptomların çocuklarda yaratmış
konumlarda çift bağlar bulunamaz. kullanmak için pratik yollar bulmalarına olanak kana verilerek bazı alerjik yanıtların oluşmasına se- olduğu durumlar can sıkıcı olabilmektedir. Geçme-
sağladılar. bebiyet verir. Kana verilen bu moleküller içerisinde yen öksürükler, tolerans gösterilen moleküllerle
Bu kural kimyacıları bir asırdır kısıtlıyor. sitokinler ve histamin gibi adını sıkça duyduğumuz etkileşimler sonrası ciltte oluşan kaşıntılar, hırıltılı
UCLA’da Kenneth N. Trueblood Seçkin Kimya ve yapılar yer alır. nefes gibi (Ciprandi et al. 2004).
Science dergisinde yayınlanan yeni bir makale, Biyokimya Profesörü olan yazar Neil Garg, “İnsanlar
Bredt kuralını ihlal eden moleküllerin nasıl yapı- anti-Bredt olefinleri keşfetmiyorlar çünkü yapama- Bunun sonucunda vücutta bazı alerjik yanıtlar Probiyotik bakteriler özellikle bu tip durumlarda
lacağını göstererek kimyacıların bu molekülleri yacaklarını düşünüyorlar” dedi. “Bu tür kurallara meydana gelir. Bu alerjik yanıtlar hapşırık kaşıntı gıda maddesi olarak kullanılmanın yanında vücuda
yapmak ve reaksiyonlarda kullanmak için pratik sahip olmamalıyız – ya da eğer sahipsek, bunların sulanma tıkanıklık gözlerde kızarıklık gibi kendini dışarıdan uygulanarak da etkili olabilmekte ve tüm
yollar bulmasına olanak sağlıyor. kural değil kılavuz olduğunu sürekli hatırlatarak var gösterir. Aslında burada vücudun verdiği yanıt aler- bu semptomları hafifletebilmektedir (Kauth and
olmalılar. Aşılamayacağı varsayılan kurallara sahip jeni vücuttan uzaklaştırmak üzerine kuruludur. Kişi Heine 2016).
UCLA KIMYAGERLERI YÜZYILLIK KURALA olmak yaratıcılığı yok eder.” alerjenini fark edip ve tespit ettikten sonra ondan
MEYDAN OKUYOR uzak durabilirse bu belirtilerin hiçbiri meydana gel- Probiyotik türler bahsi geçen tüm özelliklerinden
PRATIK UYGULAMALAR: YARARLI KIMYASAL mez ve yaşamını bu belirtiler olmaksızın devam dolayı kozmetik, boya, tekstil, veteriner, deterjan,
UCLA kimyagerleri, 100 yıldır geçerli olan temel bir REAKSIYONLARIN GELIŞTIRILMESI edebilir. Ancak kişi alerjenini belirleyemez veya yumuşatıcı, estetik sektörü ve kişisel bakım ürün-
organik kimya kuralında büyük bir kusur keşfettiler. onunla aynı ortamda bulunmak durumunda kalırsa lerinde ciddi oluşan tahrişi azaltma, inflamasyo-
Ders kitaplarını yeniden yazmanın zamanı geldiğini Garg’ın laboratuvarı, ABO’ları oluşturan bir elimi- semptomlar aynı şekilde devam eder işte tam da bu nu önleme, kızarıklık ve kaşıntı giderici, iyileşmeyi
söylüyorlar. nasyon reaksiyonunu indüklemek için silil (sözde) noktada alerji türünden bağımsız olmak üzere bu hızlandırma ajanı olarak ham madde amacıyla da
halojenürler adı verilen molekülleri bir florür kay- semptomlar durdurulabiliyor olsaydı neler olurdu? kullanılabilmektedir.
Esas olarak karbondan oluşan organik moleküller, nağı ile işledi. ABO’lar oldukça kararsız oldukların-
belirli şekillere ve atom düzenlemelerine sahiptir. dan, kararsız ABO moleküllerini “yakalayabilen” ve Probiyotik bakteriler işte tam da bu kısımda Kaynaklar:
Olefin adı verilen moleküller, iki karbon atomu ara- izole edilebilen ürünler verebilen başka bir kimyasal devreye giriyor. Probiyotik organizmalar üretmiş
sında çift bağlar veya alkenler içerir. Tipik olarak, madde eklediler. Ortaya çıkan reaksiyon, ABO’la- oldukları metabolitler ile alerjik reaksiyonlar so- ctbiotech.com.tr / instagram: dr.cerentonin
bu atomlar ve bağlı grupları aynı 3D düzlemde yer rın üretilebileceğini ve pratik değeri olan yapılar nucu vücutta ortaya çıkan histamin sitokin gibi
alır ve bu yapıdan sapmalar nadirdir. vermek için tuzağa düşürülebileceğini gösterdi. moleküllerin miktarlarını düşürerek alerjik yanıtın Ciprandi, Giorgio et al. 2004. “Cytokines Evaluation
oluşmasını ortadan kaldırıyor ve bu sayede vücut in Nasal Lavage of Allergic Children after Bacillus
Bredt’in kuralı olarak bilinen sorgulanan kural Garg, “İlaç endüstrisinde bizimki gibi üç boyutlu tarafından dışarıdan gelen molekül yabancı olarak Clausii Administration: A Pilot Study.” Pediatric
1924 yılında oluşturulmuştur. Bu kural, molekül- yapılar veren kimyasal reaksiyonlar geliştirmek algılanmamış oluyor. Probiyotik bakterileri bu sa- Allergy and Immunology 15(2): 148–51.
lerin “köprü başı” konumunda (köprülü bir bisiklik için büyük bir baskı var çünkü bunlar yeni ilaçlar yede, çevrenize ve tekstil ürünlerinizi sıktığınızda
molekülün birleşme noktası) çift bağa sahip olama- keşfetmek için kullanılabilir” dedi. “Bu çalışmanın burada çoğalmaya başlıyor. Probiyotik bakterilerin Kauth, Marion, and Holger Heine. 2016. “Allergy
yacağını, çünkü bu konumun çift bağın geometrisini gösterdiği şey, yüz yıllık geleneksel bilgeliğin aksine, üretmiş oldukları metabolikler ile sizin etrafınızda Protection by Cowshed Bacteria - Recent Findin-
bozacağını ileri sürer. Bredt’in kuralı, kimyagerlerin kimyagerlerin katma değerli ürünler yapmak için bir kalkan görevi görerek, çevreden gelecek patojen gs and Future Prospects.” Pediatric Allergy and
belirli yapılar oluşturmasını engelleyerek sentetik anti-Bredt olefinleri yapabilecekleri ve kullanabi- türlerin vücudunuza girişini de engelliyor. Bu ne- Immunology 27(4): 340–47.
moleküllerin tasarımını kısıtlamıştır. Olefinler far- lecekleridir.” denle mevcut cilt floranızla uyumlu olarak çalışan
masötik araştırmalarda kritik bir rol oynadığından, probiyotik bakteriler sayesinde hem çevrenizde var Salehi, Marjan, and Parvaneh Jafari. 2023. “Dec-
Bredt’in kuralı bilim insanlarının hayal edebilecekleri Kaynak: - www.bizsiziz.com / Derleyen: Deniz olan salgın kaynaklı patojen türlere karşı koruma reasing Effect of Bacillus Coagulans on Allergy
molekül türlerini sınırlandırmış ve potansiyel olarak KAFKAS elde etmiş oluyorsunuz hem de bildiğiniz veya Symptoms and IgE Level in Wistar Rat Model with
ilaç keşfindeki yenilikleri engellemiştir. bilmediğiniz alerjik reaksiyonlarınıza karşı önlem Ovalbumin-Induced Allergy.”
almış oluyorsunuz. Probiyotik bakteriler bununla da