Page 15 - LabMedya - 82

FIZIK 15

Yi, “Bu kuantum girişim etkisi, bir göletin yüzeyinde
dalgalanan ve kafa kafaya çarpışan dalgalara ben-
ziyor” diyor. “Çarpışma, hareket etmeyen bir dura-
ğan dalga yaratır. Geometrik olarak hayal kırıklığına
uğramış kafes malzemeler söz konusu olduğunda,
ELEKTRONLARIN yıkıcı bir şekilde etkileşime giren elektronik dalga
fonksiyonlarıdır.”
HAREKET EDEMEDİĞİ Açı çözümlemeli fotoemisyon spektroskopisi adı
verilen bir teknik, ekibin 3D kafesteki elektronların
enerjisini ve momentumunu ölçmesine olanak tanı-
GARİP KRİSTAL FORMU yarak birinin diğerine her zamanki gibi bağlı olmadığını
gösterdi. Düz bant olarak bilinen bu olağandışı alanda,
boşta duran elektronlar arasındaki etkileşimler, teoride
fizikçilere süper iletkenlik gibi elektromanyetik olayları
anlamak için yeni bir yol verebilecek farklı bir dizi kural
tarafından yönetiliyor.

Benzer şekilde lokalize olmuş elektronlar Kagome
kafesleri olarak bilinen 2 boyutlu malzemelerde gö-
rülmüş olsa da, 3 boyutlu bir kafes boyunca ilerleyen
Belirli bir kristal türünün 3 boyutlu sokak manzarasına Rice Üniversitesi fizikçisi Ming Yi, “Maddenin potansiyel Elektron davranışı başka şekillerde de yönetilebilir. Ele- girişim dalgalarından düz bir bandın ortaya çıkması,
uygulanan kuantum trafik yasaları, elektronların yoğun olarak yeni hallerinin ya da henüz keşfedilmemiş yeni mentlerin doğru oranlarda bir araya getirilmesi, biraz yepyeni bir malzeme sınıfına yol açabilecek bir kavram
olduğu saatlerde frene basılmasını sağlayabilir. egzotik özelliklerin bulunduğu malzemeleri arıyoruz” trafik ışıkları gibi davranan benzersiz kavşaklarla so- kanıtı sağlıyor.
diyor. Işık nasıl hem dalga benzeri hem de parçacık nuçlanır ve aksi takdirde yayaların ve taşıtların kaotik
ABD’deki Rice Üniversitesi’nden fizikçiler, maddenin benzeri şekillerde tanımlanabiliyorsa, atomların yapı bir telaşını geometrik hayal kırıklığı olarak tanımlanan Rice Üniversitesi fizikçisi Qimiao Si, “Piroklor şehirdeki
tuhaf yeni hallerini içerebilecek yeni malzemeler taşları da aynı şekilde tanımlanabilir. hafif bir sürünmeye indirir. tek oyun değil” diyor. “Bu, teorisyenlerin güçlü elektron
arayışında, serbest dolaşan elektronları yerlerinde korelasyonları nedeniyle düz bantların ortaya çıktığı
kalmaya zorlayan bir deneye öncülük ettiler. Bu fe- Elektronların dalga benzeri kuantum davranışı, belirli Piroklorlar, onları bir dizi araştırma ve endüstriyel malzemeleri önceden belirlemelerine olanak tanıyan
nomen elektronların sadece iki boyutla sınırlandırıl- koşullar altında faaliyetlerini nasıl koordine ettiklerini amaç için kullanışlı kılan formülsel bir yapıya sahip yeni bir tasarım ilkesidir.”
dığı malzemelerde görülmüş olsa da, piroklor olarak anlamak için gereklidir. Soğutulduklarında elektron karmaşık minerallerdir. Bakır, vanadyum ve sülfür
bilinen üç boyutlu bir kristal metal kafeste ilk kez dalgaları, katı maddelerin içinden hayalet gibi kay- karışımından bir tane inşa etmek, araştırmacılara Kaynaklar: https://www.nature.com/articles/s41567-
gözlemleniyor. Bu teknik, araştırmacılara cesur, yük malarını sağlayan dolanıklık eylemlerinde birbirleriyle elektron dalgalarını tıkanma noktalarına yönlendi- 023-02362-3 / Derleyen: Deniz Kafkas
taşıyan parçacıkların daha az geleneksel faaliyetlerini güçlerini birleştirebilir ve süper iletkenler adı verilen rebilecek geometrik olarak hayal kırıklığına uğramış
incelemek için yeni bir araç sunuyor. enerji tasarruflu malzemelerin ortaya çıkmasına ne- bir metal verdi.
den olabilir.